Key Points
- Các bệnh cúm, RSV, viêm phổi do mycoplasma, ho gà và COVID-19 đều đang lây lan với số lượng lớn trong năm nay.
- Các nhà dịch tễ học cho rằng thật bất thường khi chứng kiến nhiều đợt bệnh gia tăng đồng thời.
- Biến thể phụ FLuQE của coronavirus đang gây ra phần lớn các ca bệnh nhiễm trùng ở Úc.
Nếu bạn cảm thấy dường như mọi người mà bạn biết đều bị bệnh trong năm nay, điều đó có thể... đúng.
Giáo sư Paul Griffin, bác sĩ chuyên khoa bệnh truyền nhiễm và nhà vi trùng học lâm sàng từ Đại học Queensland, cho biết trong mùa lạnh này nước Úc đã trải qua 5 đợt nhiễm trùng đường hô hấp khác nhau. Điều này nhiều hơn bình thường.
Ông Griffin nói với SBS News: “Chúng ta bệnh nặng hơn thường lệ trong mùa đông này và chúng ta chứng kiến rất nhiều thứ lây lan cùng lúc. Điều đó có nghĩa là một tỷ lệ dân số rất đáng kể đã bị bệnh hoặc gần đây đã bị nhiễm bệnh”.
Số ca bệnh được thống kê cho thấy Úc đang đối mặt với đợt nhiễm cúm, vi rút hợp bào hô hấp (RSV), viêm phổi do mycoplasma, ho gà và một đợt nhiễm trùng COVID-19 tiềm ẩn khác.
Gây ra phần lớn các ca nhiễm COVID-19 ở Úc hiện nay là chủng virus corona FLuQE, được phát hiện lần đầu tiên vào đầu mùa thu.
Catherine Bennett, chủ tịch về dịch tễ học của Đại học Deakin, cho biết 2/3 số trường hợp COVID-19 vào tháng trước có kiểu gen là FluQE.
“Đợt bùng phát bắt đầu vào tháng 3 và đến cuối tháng 5, đã có 50% số ca bệnh.”
Chúng ta biết gì về các biến thể phụ FLuQE của COVID-19?
Giáo sư Adrian Esterman, chủ tịch thống kê sinh học và dịch tễ học tại Đại học Nam Úc, cho biết FLuQE là một đột biến của các biến thể phụ FliRT như KP.2, mà chúng ta vừa mới phát hiện từ một đợt lây nhiễm.
"Khi JN.1 lần đầu tiên tấn công chúng ta vào cuối năm ngoái, nó rất khác so với các biến thể XBB trước đó – cách xa tới hơn 30 đột biến. Sau đó, chính JN.1 đã biến đổi, cho phép nó dễ dàng lẫn trốn hệ thống miễn dịch của chúng ta để xâm nhập vào cơ thể chúng ta hơn. Các biến thể phụ của FliRT như là KP.2"
Tuy nhiên, các đột biến gen giúp nó xâm nhập tốt hơn vào hệ thống miễn dịch của chúng ta cũng khiến việc liên kết với các thụ thể ACE 2 của chúng ta trở nên khó khăn hơn – được gọi là hiệu quả liên kết.”
Ông Esterman cho biết, KP.2 hiện đã đột biến để tăng hiệu quả liên kết, đó là các biến thể phụ FLuQE mà chúng ta đang thấy, chẳng hạn như KP.3.
Ông cho biết chúng ta có thể dự đoán một đợt lây nhiễm mới sẽ bắt đầu trong vài tuần tới do các biến thể phụ FLuQE gây ra.
"KP.3 đã thống trị ở Mỹ và tăng nhanh ở Úc."
Ông Griffin cho biết thêm, các biến thể phụ FLuQE có thể dễ lây truyền vì chúng mới xuất hiện và mọi người không có khả năng miễn dịch.
Tại sao năm nay nhiều người lại bệnh nặng như vậy?
Theo Hệ thống giám sát bệnh đáng chú ý quốc gia (NNDSS) của Bộ Y tế, Úc đã ghi nhận hơn 110,000 trường hợp mắc bệnh RSV trong năm nay, cao gần bằng tổng số 128,111 trường hợp của năm ngoái.
Các trường hợp ho gà và cúm đã giảm đáng kể trong đại dịch COVID-19, do mọi người hạn chế tiếp xúc và đeo khẩu trang.
Nhưng với hơn 12.000 trường hợp ho gà được ghi nhận, con số năm nay lớn hơn gần sáu lần so với tổng số năm 2023.
Trong khi đó, dịch cúm năm nay đang diễn biến tương tự như mức độ ca bệnh năm ngoái. Theo NNDSS, Úc đã ghi nhận hơn 150,000 ca cúm được xác nhận trong phòng thí nghiệm trong năm nay, trong khi năm ngoái có tổng cộng hơn 289,000 ca được ghi nhận.
Các trường hợp viêm phổi do Mycoplasma không được ghi nhận trên cơ sở dữ liệu, nhưng các cơ quan y tế ở NSW, Victoria, Queensland và Nam Úc đã báo cáo các trường hợp mắc bệnh ở trẻ em tăng đột biến.
Griffin cho biết rất hiếm khi thấy tất cả những căn bệnh này hội tụ cùng một lúc trong một mùa đông.
“Tôi không nhớ có thời điểm nào mà tất cả 5 loại virus này lưu hành với số lượng cao như vậy và chắc chắn trong các bệnh viện của chúng ta, chúng ta đang chứng kiến nhiều người bị bệnh cúm, con số này thực sự đang gia tăng vào lúc này.”
Bennett cho biết các bệnh giống như cúm không đạt đến đỉnh điểm như năm ngoái nhưng nhìn chung sẽ tiếp tục tăng trong suốt mùa đông.
“Vẫn còn lo ngại rằng các báo cáo về bệnh cúm vẫn đang gia tăng và nếu chúng ta có tỷ lệ tiêm chủng trong cộng đồng thấp hơn thì đó là một rủi ro; mọi người sẽ phải nhập viện vì nhiễm trùng nghiêm trọng.”
Bennett cho biết tỷ lệ chích ngừa tương đối thấp trong mùa đông này. Bà muốn khuyến khích mọi người tiêm vắc xin phòng cúm và COVID-19.
Vắc xin ngừa Covid-19 hiện tại có hiệu quả không?
Esterman cho biết, những biến thể phụ mới này dường như có tỷ lệ mắc bệnh, nhập viện và tử vong tương tự như tất cả các biến thể phụ Omicron trước đó.
"Các loại vắc xin dựa trên chủng XBB.1.5 hiện tại vẫn sẽ cung cấp một số khả năng bảo vệ chống lại các biến thể phụ mới này, nhưng mức độ bảo vệ ngày càng giảm, do các đột biến đưa vi rút ra khỏi chủng XBB ban đầu.
"Chúng tôi sẽ có loại vắc xin mới dựa trên chủng KP.2 vào cuối năm nay, loại vắc xin này sẽ mang lại khả năng bảo vệ tốt hơn nhiều."
hay