Gần 4 năm xảy ra đại dịch COVID-19, biến thể JN.1 đang gây ra làn sóng lây nhiễm gia tăng trên khắp thế giới và ở một số vùng của Úc.
Tổ chức Y tế Thế giới phân loại là biến thể được quan tâm vào tháng 12 năm ngoái, hiện chịu trách nhiệm cho 64% ca nhiễm Covid ở Hoa Kỳ.
Nó xuất hiện từ biến thể phụ Omicron được gọi là BA.2.86.
Giáo sư dịch tễ học Adrian Esterman của Đại học Nam Úc cho biết sự thay đổi trong protein tăng đột biến của virus, khu vực mà virus bám vào tế bào, khiến nó dễ lây truyền hơn.
Nó cho phép JN.1 trốn tránh hệ thống miễn dịch của chúng ta tốt hơn. Ngay cả khi gần đây bạn đã nhiễm COVID-19 hoặc đã được tiêm phòng, JN.1 vẫn lây nhiễm cho bạn dễ dàng. Đây là lý do chúng tôi thấy nó hiện bắt đầu thống trị trên toàn thế giới.Giáo sư dịch tễ học Adrian Esterman
Khả năng lây truyền đó đang được nhìn thấy ở Úc.
Biến thể phụ JN.1 hiện chiếm hơn 1/3 số ca nhiễm COVID ở New South Wales và là biến thể phụ phổ biến nhất trong các mẫu nước thải ở Victoria.
Cả hai tiểu bang đều chứng kiến sự gia tăng đột biến gần đây về số ca nhiễm và số ca nhập viện do COVID.
Khoảng 400 người đã nhập viện ở New South Wales và 377 người ở Victoria, trong báo cáo bảy ngày mới nhất.
Queensland đã chứng kiến số ca nhiễm tăng đột biến kéo dài kể từ tháng 10 năm ngoái.
Người Úc có nên lo lắng về làn sóng biến thể JN.1 mới không?
Giáo sư Esterman cho biết, mặc dù dễ lây truyền hơn nhưng biến thể phụ được cho là tấn công hệ hô hấp trên chứ không phải phổi - khiến bệnh ít nghiêm trọng hơn các biến thể khác, chẳng hạn như Delta.
"Nhưng một vài nghiên cứu gần đây, chỉ trong vài ngày gần đây chỉ ra rằng JN.1thích tấn công phổi. Thực ra chúng ta không phải chứng kiến sự gia tăng đáng kể số ca nhập viện.
Dữ liệu thực tế cho thấy nó dường như không nghiêm trọng hơn, nhưng một số dữ liệu phòng thí nghiệm cho thấy điều đó có thể xảy ra."
Phó giáo sư virus học Stuart Turville, từ Viện Kirby của Đại học New South Wales, cho biết biến thể mới cần được theo dõi chặt chẽ.
"Chúng ta phải lưu ý rằng có rất nhiều điều chúng ta chưa biết về vi-rút này. Điều này đã thay đổi, chúng ta thấy nó được nhân lên rất nhiều trong phòng thí nghiệm, rất khác đối với nhiều biến thể khác mà chúng tôi đã thấy trước đây."
Giáo sư Esterman cho biết vắc xin được phát hành từ tháng 12 có khả năng miễn dịch tốt hơn nhiều đối với các biến thể phụ JN.1 và BA.2.86 so với những vắc xin được phát hành trước đó.
Đó là điều đáng lo ngại vì chỉ 22% những người từ 75 tuổi trở lên được tiêm vắc-xin tăng cường COVID-19 trong vòng sáu tháng qua.
Đối với những người từ 65 đến 74 tuổi, chỉ có 15% tiêm mũi tăng cường.
"Đây là nhóm có nguy cơ cao nhất. Thậm chí tệ hơn, chỉ có khoảng 40% cư dân trong các viện dưỡng lão đã tiêm các mũi ăng cường.
Đây là những nhóm dân số dễ bị tổn thương nhất của chúng ta. Vì vậy, cần phải thực hiện nhiều điều để bảo vệ những người dễ bị tổn thương."
ATAGI, cơ quan tư vấn vắc xin của chính phủ Úc, khuyến nghị tiêm vắc xin ngừa COVID sáu tháng một lần cho những người trên 65 tuổi hoặc có nguy cơ mắc bệnh nghiêm trọng cao hơn.
Đối với hầu hết những người dưới 65 tuổi, nên tiêm nhắc lại hàng năm.
Người đứng đầu cơ quan bảo vệ sức khỏe New South Wales, Tiến sĩ Jeremy McAnulty tuần trước đã kêu gọi người Úc trên 65 tuổi và có hệ thống miễn dịch bị tổn hại cập nhật việc tiêm chủng của họ.
"Mặc dù vắc xin có thể giảm khả năng lây nhiễm theo thời gian, nhưng nó vẫn mang lại cho bạn sự bảo vệ mạnh mẽ khỏi mắc bệnh nghiêm trọng và tử vong. Vì vậy vắc xin vẫn là một phần rất quan trọng trong cách chúng ta kiểm soát COVID."
Giáo sư Stuart Turville cho biết ông hy vọng rằng khả năng miễn dịch của người dân sẽ được cải thiện theo thời gian với việc tung ra nhiều loại thuốc tăng cường hơn, giảm dần tác động của COVID-19.
