Người Úc đã bắt đầu bỏ phiếu về tiếng nói của người Thổ dân trước Quốc hội.
Cuộc bỏ phiếu sớm đã bắt đầu vào thứ Hai 2 tháng 10 tại Lãnh thổ phía Bắc, Tasmania, Victoria và Tây Úc, trước cuộc trưng cầu dân ý vào ngày 14 tháng 10.
Kết quả sẽ quyết định liệu tiếng nói của người Thổ dân, vốn có vai trò cố vấn cho quốc hội và chính phủ hành pháp, có được ghi vào hiến pháp hay không.
Thủ tướng Anthony Albanese đã vận động mạnh mẽ để mọi người bỏ phiếu "Yes" và nói rằng ông coi cuộc trưng cầu dân ý là cơ hội để gắn kết đất nước với nhau.
Tôi khuyến khích mọi người xem xét câu hỏi mà bạn đang bỏ phiếu là gì. Đó là một chiến dịch gây sợ hãi nghiêm trọng, về những điều không liên quan đến cuộc trưng cầu dân ý này.
Chưa có quốc gia nào trở nên vĩ đại hơn, bằng cách đồng ý với một chiến dịch hù dọa. Để mở rộng đất nước, bạn cần sự lạc quan, bạn cần hy vọng, tầm nhìn cho tương lai."
Đó chính là ý nghĩa của cuộc trưng cầu dân ý này, một cơ hội để nắm bắt tương lai, để nhận ra đặc quyền tuyệt vời mà chúng ta có được khi chia sẻ lục địa có nền văn hóa liên tục lâu đời nhất trên trái đất.Thủ tướng Anthony Albanese
Bà Sally Angus, từ Ủy ban bầu cử Úc khuyến khích người Úc lên kế hoạch trước để có thể bỏ phiếu một cách thuận tiện nhất.
"Điều quan trọng là cử tri phải lên kế hoạch bỏ phiếu. Nếu mọi người không thể đến bỏ phiếu vào ngày bỏ phiếu, họ có thể đến một trong những trung tâm bỏ phiếu sớm của chúng tôi hoặc đăng ký bỏ phiếu cá nhân online@aec.gov.au."
Đây là lần đầu tiên trong gần một phần tư thế kỷ cả nước cùng nhau bỏ phiếu về khả năng thay đổi hiến pháp.
Ủy ban bầu cử đã bắt đầu tổ chức bỏ phiếu tại các điểm bỏ phiếu từ xa trên khắp đất nước kể từ ngày 25 tháng 9.
Với mức tăng hơn 400.000 cử tri so với cuộc bầu cử liên bang năm ngoái, đây là thời điểm Úc có số lượng cử tri đủ điều kiện có tên trong danh sách bầu cử lớn nhất.
Ủy ban bầu cử cho biết 97% người Úc đủ điều kiện đã đăng ký bỏ phiếu. Tỷ lệ người Thổ dân ghi danh bầu cử cũng đạt mức kỷ lục 94,1% và cử tri trẻ trong độ tuổi từ 18 đến 24 là 91,4%.
Trợ lý Bộ trưởng Thổ dân sự vụ, Malarndirri McCarthy, nói rằng cần phải thận trọng để đảm bảo rằng tất cả những người Úc đã ghi danh được đảm bảo quyền bỏ phiếu của họ.
"Điều khác biệt lần này là chúng ta có số lượng cử tri lớn hơn nhiều. Tỷ lệ ghi danh bỏ phiếu cao hơn với người dân các Quốc gia Bản địa cũng như cả người Úc trên khắp đất nước."
Thượng nghị sĩ Lãnh thổ phía Bắc tin rằng mọi khu vực tài phán đều được coi là chiến trường để giành được tiếng nói.
Chỉ còn chưa đầy hai tuần nữa là đến cuộc trưng cầu dân ý, chiến dịch "Yes" vẫn nỗ lực trong các cuộc thăm dò.
Viện nghiên cứu Roy Morgan dự đoán số phiếu "No" sẽ giành chiến thắng "Tiếng nói", với 44% cử tri nói No, so với 39% nói Yes.
17% vẫn "chưa quyết định", nhưng theo công ty này, kinh nghiệm trước đây với các cuộc thăm dò trưng cầu dân ý cho thấy những cử tri "chưa quyết định" có nhiều khả năng bỏ phiếu "No" hơn là "Yes".
LISTEN TO
Cuộc trưng cầu dân ý tiếng nói người Thổ dân trong quốc hội Úc là gì?
SBS Vietnamese
05:11
Thủ tướng Anthony Albanese nói rằng bỏ phiếu "No" là một bước lùi đối với người Úc.
"Bỏ phiếu No là bỏ phiếu cho những điều đang diễn ra. Nó chẳng đưa chúng ta đến đâu cả. Những gì chúng ta có bây giờ là khoảng cách tuổi thọ 8 năm giữa người Thổ dân và người Úc phi Thổ dân, nơi nam thanh thiếu niên Thổ dân có nguy cơ vào tù hơn là vào đại học.
Chúng ta cần phải làm tốt hơn thế, đó là lý do tại sao người Úc phải bỏ phiếu đồng ý trong hai tuần tới."
Để cuộc trưng cầu dân ý thành công, cần có đa số phiếu bầu trên toàn quốc, cũng như đa số ủng hộ ở ít nhất 4 trong số 6 tiểu bang.
Lãnh đạo phe đối lập Peter Dutton đã đi thăm khu vực NSW trong tuần trước.
Các nhà vận động "Không" lập luận rằng việc đưa cơ quan cố vấn vào hiến pháp có nghĩa là một sự thay đổi vĩnh viễn đang chia rẽ quốc gia về mặt chủng tộc.
Thượng nghị sĩ độc lập Lydia Thorpe mới đây cho biết chính phủ liên bang đang sử dụng Tiếng nói để "làm giả tiến bộ", vì vẫn còn nhiều câu hỏi chưa được giải đáp, chẳng hạn như ai sẽ thực sự tham gia vào cơ quan cố vấn của Tiếng nói.
Người phát ngôn của phe đối lập về nhập cư Dan Tehan nói rằng cách xử lý vấn đề của Thủ tướng đã dẫn đến tình trạng mâu thuẫn và chính phủ Albanese nên "chọn một con đường khác".
Ông Tehan nói với Channel Nine rằng ông Albanese đã không giải thích chính xác cách thức hoạt động của cơ quan cố vấn trên thực tế.
"Đây là sự thay đổi quan trọng nhất đối với hiến pháp của chúng ta từ trước đến nay. Chưa hết, Anthony Albanese, ông ta đã có hơn một năm rưỡi để cung cấp cho chúng tôi thông tin chi tiết, nhưng ông ấy không làm vậy."
Bà McCarthy nói rằng bất kể kết quả thế nào, người dân các Quốc gia Thứ nhất sẽ tiếp tục đấu tranh cho quyền lợi của mình.
"Chúng tôi biết rằng cuộc sống luôn có sự bền bỉ và sức chịu đựng. Tôi không nghi ngờ gì về kết quả vào ngày 14/10, chúng tôi sẽ luôn tiếp tục."
