ÖNE ÇIKANLAR
- Avustralya Aile Kanunları kapsamında öncelik her zaman çocuğun çıkarları.
- Ayrılan eşler genelde gayri-resmi bir velayet paylaşım anlaşmasına varır.
- Ebeveynler anlaşamazsa arabuluculuk müessesesi devreye girebilir.
- Aile Mahkemesi her zaman en son seçenektir. İhtiyaç halinde gerekli kaynaklar mevcuttur.
Avustralya’da Aile Kanunu evli, beraber yaşayan, eşcinsel ebeveynlere ve büyükanne ve büyükbaba gibi çocuk bakımını üstlenen kişileri kapsar.
Aile içindeki cinsiyet veya ebeveynlik rollerini göz önüne almadan çocukların iki ebeveynle de anlamlı bir ilişki yürütmesini amaçlar. Bu da ayrılık sonrası ebeveynlerden hiçbirinin otomatik olarak çocuğun velayetini üstüne alma veya çocuk için diğer ebeveyn adına karar alma hakkı olmadığı anlamına gelir.
Victoria Legal Aid hukuki yardım kurumunda Program Müdür Vekili Bernadette Grandinetti, Aile Kanunu kapsamında ebeveynlerin eşit sorumlulukları olduğunun farz edildiğini belirtiyor.
Çocuk hakkında uzun dönemli kararlar anlamına gelen ebeveynlik sorumluluğunun iki taraf arasında eşit bir şekilde paylaşıldığı düşünülür.Victoria Legal Aid hukuki yardım kurumunda Program Müdürü Bernadette Grandinetti
Aile içi şiddet türü gerekçelerle bir ebeveynin çocuğu görmesini engelleyebilecek tek makam mahkemedir.
Eşit ebeveynlik sorumluluğu çocuğun her ebeveynle eşit zaman geçirmesi gerektiği anlamına gelmez. Ebeveynler aralarında uygun düzen konusunda anlaşır.
Kimle yaşarsa yaşasın iki ebeveyn de çocuğun bakımına maddi katkıda bulunmalıdır.
Ebeveynlerin eşit sorumluluğu iki ebeveynin de çocuğu maddi olarka desteklemesi gerektiği anlamına gelir. Credit: PeopleImages/Getty Images
Ebeveynlik planı
Ayrılma kararı alan ebeveynlerin büyük çoğunluğu çocuk için gayri resmi bir şekilde sözlü bir anlaşmaya varır. Ebeveynler oluşturdukları “ebeveynlik planı”nı yazıya döküp imzalamaya da karar verebilirler.
Ebeveynlik Planları’nın kanuni bir bağlayıcılığı yok. Amaçları ayrılık sonrası oluşabilecek fikir ayrılıklarına rağmen çatışmayı asgariye indirmek. Devamlı maddi destek, nerede nasıl yaşanacağı gibi detaylar da plana dahil olabilir.
Avustralya Başkent Bölgesi’ndeki Women’s Legal Service’dan uzman avukat Shireen Faghani, “Örneğin çocuklar şu günlerde anneyle, şu günlerde de babayla yaşayacak” diyor.
“Ebeveyn olarak nasıl iletişim kuracağınızı da bazı kurallara bağlayabilirsiniz” diye ekliyor.
Ebeveynlik Planları son derece esnek ve çocuğun değişen ihtiyaçlarına göre değiştirilebilir.
Anlaşmaya varır ve bunun kanuni olarak bağlayıcı olmasını isterseniz, internet üzerinden aile vakalarına bakan Federal Circuit and Family Court of Australia’ya için başvurabilirsiniz.
Anne ile baba arasındaki anlaşmalarda her zaman çocuğun çıkarları gözetilir. Credit: skynesher/Getty Images
Aile içi ihtilafların çözümü
Ebeveynler aralarında bir anlaşmaya varamıyorsa bir sonraki adım genelde arabuluculuk veya aile içi ihtilaf çözümü sürecidir.
Her eyalet ve bölgedeki Yasal Yardım Komisyonu () maddi yardıma erişimi olanlar için yasal destekli arabuluculuk hizmeti sunar. Toplumsal ve özel arabuluculuk hizmetleri de bulunmakta.
Aile mahkemesi de ebeveynlerin mahkeme sürecine gitmeden anlaşmaya varabilecekleri sunar. Yasal Yardım hizmetleri veya gibi kaynakları da kullanabilirsiniz.
Ayrılan eşlerin çoğu mahkemeye gitmeden çocuğun bakımı üzerinde anlaşmaya varır.
Avustralya Federal Aile Mahkemesi’nden (Federal Circuit and Family Court of Australia) uzman adli sicil memuru Anne-Marie Rice “Ebeveynler arasında pazarlıkla varılan anlaşmalar tartışmaları asgariye indirip çocuklar için istikrar getiriyor” diyor.
Ebeveynler anlaşmaya varamazsa aile mahkemesi çocuğu çıkarlarını gözeterek bir karara varır. Source: Moment RF / LOUISE BEAUMONT/Getty Images
internet sitelerinde hangi bölgelerde hangi FDRPlerin bulunduğunu ve ücretlerini gösteren listeler bulunur. Özel çalışan arabulucular da bu hizmeti sunar ancak genelde ücretleri daha yüksektir.
Aile İhtilaf Giderme süreci için bir avukata ihtiyacınız yok. FDRPler pazarlıkların güvenli bir şekilde ilerlemesine aracı olur. Aile içi şiddet dahil olası riskler ve endişeleri pazarlıklar başlamadan önce sizle görüşür. Tercüman da talep edebilirsiniz.
Eğer eski eşinizden Aile İhtilaf Giderme daveti gelirse dikkatlice değerlendirin. Sorularınız varsa yasal tavsiye alın.
Toplantıya katılmama kararı alırsanız, sizin katkınız olmadan bir karara varılabilir.
Aile mahkemesi
Anlaşmaya varamayıp konuyu aile mahkemesine götürme kararı alsanız bile bir hâkimin gözetiminde bir dava sürecinin başlama olasılığı düşük.
Uzman adli sicil memuru Rice açıklıyor.
Mahkeme sizin ve çocuklarınızın çıkarına bir anlaşma için pazarlık etmenize yardımcı olacak yollar bulur.Avustralya Federal Aile Mahkemesi’nden uzman adli sicil memuru Anne-Marie Rice
Avustralya Federal Aile Mahkemesi eski eşler arasındaki çatışmaları en verimli şekilde çözmekle yükümlüdür. Yine de mahkeme hiçbir zaman ilk seçenek olmamalı.
“Aile hukuku sisteminde çalışan herkesin söyleyeceği gibi, mahkeme hep en son seçenek olmalı. Bir çocuk için resmi mahkeme kararı isteyen bir kişi, acil veya yüksek riskli durumlar haricinde, diğer ebeveynle anlaşmaya varmaya çalışmalı” diyor.
“Bu da kayıtlı bir FDRP ile bir müzakere toplantısına katılmak ve süreç sonunda bir anlaşmaya varılamadığına dair bir sertifika talep etmek anlamına geliyor” diyor.
Resmi bir belge olan mahkeme kararı (court order), ebeveynlerin çocuklar ve maddi konularda ne yapacağını kayda geçiren yazılı bir belge. Bu belge dava sonrası aralarında anlaşırsa iki ebeveyn, hâkim veya adli sicil memuru tarafından hazırlanabilir. Yasal olarak bağlayıcı olan belge çocuk 18 yaşına gelinceye kadar geçerli olur.
Mahkeme alınan kararları son derece ciddiye alır ve kararın ihlal edilmesinin ciddi sonuçları olur.
Eğer mahkeme kararı için başvurulmadıysa, yurt dışına veya eyalet dışına taşınma planları yaparken diğer ebeveynin onayı gerekir. Credit: MoMo Productions/Getty Images
Çocuğunuzla taşınma süreci
Mahkeme kararı yoksa çocukla beraber yurt dışına veya başka bir eyalete taşınmak için diğer ebeveynin onayına ihtiyacınız var.
Avukat Shireen Faghani, “Mahkemeye gidecekseniz kesinlikle bir avukatla konuşmanız gerekir. Mahkeme taşınma sonrası güvenlik, aile desteği ve maddi konuları değerlendirir” diyor.
Yasal tavsiye
Yargı sisteminin biraz ürkütücü olabildiğini kabul eden Bernadette Grandinetti, “Ancak sizin süreç içinde yolunuzu bulabilmeniz için gereken destek var” diyor.
“Ayrıldıysanız ve ne yapacağınızı bilmiyorsanız veya belli bir ebeveynlik planını kabul etmeniz için üzerinizde büyük baskı varsa, kabul etmeden önce yasal tavsiye almanız gerekir. Bu özellikle de aile içi şiddet mağduruysanız geçerli” diye konuşuyor.
