ਜਾਣੋ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੇ ਆਦਿਵਾਸੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ਼ ਜੁੜੇ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ ਕਿਉਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ?

Why are Indigenous protocols important for everyone?

Source: Cameron Spencer/Getty Images

ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੇ ਆਦਿਵਾਸੀ ਅਤੇ ਟੋਰੇਸ ਸਟ੍ਰੇਟ ਆਈਲੈਂਡਰ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨਾ ਉਸ ਧਰਤੀ ਦੇ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਮਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਅਤੇ ਸਤਿਕਾਰ ਕਰਨ ਵੱਲ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਦਮ ਹੈ ਜਿਸ 'ਤੇ ਅਸੀਂ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ।


ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ ਨੈਤਿਕ ਸਿਧਾਂਤਾਂ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਆਦਿਵਾਸੀ ਅਤੇ ਟੋਰੇਸ ਸਟ੍ਰੇਟ ਆਈਲੈਂਡਰ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਸਾਡੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਆਕਾਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।

ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਪਹਿਲੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਅਨ ਹਨ। ਆਦਿਵਾਸੀ ਅਤੇ ਟੋਰੇਸ ਸਟ੍ਰੇਟ ਆਈਲੈਂਡਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਮੀਨ ਦਾ ਗੂੜ੍ਹਾ ਗਿਆਨ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਸਿਖਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਕੈਰੋਲਿਨ ਹਿਊਜ਼ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਅਨ ਰਾਜਧਾਨੀ ਖੇਤਰ ਦੀ ਨਹਨੁਵਾਲ ਬਜ਼ੁਰਗ ਹੈ। ਇੱਕ ਆਦਿਵਾਸੀ ਬਜ਼ੁਰਗ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਉਸਨੂੰ ਉਸਦੇ ਡੂੰਘੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਗਿਆਨ ਲਈ ਉੱਚ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
Everett Dancers perform
Pakana/Palawa dancers perform Source: AAP Image/Tracey Nearmy
ਐਸ ਬੀ ਐਸ ਦੇ ਐਲਡਰ ਇਨ ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਸ ਰੋਡਾ ਰੌਬਰਟਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ, ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜ਼ਮੀਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਅਭਿਆਸਾਂ ਨਾਲ ਅਟੁੱਟ ਸਬੰਧ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।

'ਇੰਡੀਜਨਸ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਅਨ' ਸ਼ਬਦ ਆਦਿਵਾਸੀ ਅਤੇ ਟੋਰੇਸ ਸਟ੍ਰੇਟ ਆਈਲੈਂਡਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ  ਬਿਆਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਆਦਿਵਾਸੀ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਨਾਲ ਬਿਹਤਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦੇ ਹਨ।

ਕੈਰੋਲਿਨ ਹਿਊਜ਼ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਨਹਨੁਵਾਲ ਔਰਤ ਦੱਸਦੀ ਹੈ।

ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, 'ਕੂਰੀ' ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਅਕਸਰ ਨਿਊ ਸਾਊਥ ਵੇਲਜ਼ ਜਾਂ ਵਿਕਟੋਰੀਆ ਤੋਂ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, 'ਮੁਰਰੇ ' ਸ਼ਬਦ ਕੁਈਨਜ਼ਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤਸਮਾਨੀਅਨ ਆਦਿਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ 'ਪਲਾਵਾ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
Dance troupe
Buja Buja dance troupe performs during the Wugulora Indigenous Morning Ceremony in Sydney Source: AAP Image/AP Photo/Rick Rycroft
ਟੋਰੇਸ ਸਟ੍ਰੇਟ ਆਈਲੈਂਡਰਜ਼ ਕੇਪ ਯਾਰਕ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਅਤੇ ਪਾਪੂਆ ਨਿਊ ਗਿਨੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰਲੇ ਟਾਪੂਆਂ ਦੇ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਲੋਕ ਹਨ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੇਲੇਨੇਸ਼ੀਅਨ ਮੂਲ ਦੇ ਹਨ।

ਥੋਮਸ ਮੇਅਰ ਇੱਕ ਟੋਰੇਸ ਸਟ੍ਰੇਟ ਆਈਲੈਂਡਰ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਰੀਟਾਈਮ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਨਾਲ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹੈ।

ਇਨ੍ਹਾਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਆਦਿਵਾਸੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦੇਣ ਲਈ ਆਦਿਵਾਸੀ ਅਤੇ ਟੋਰੇਸ ਸਟ੍ਰੇਟ ਆਈਲੈਂਡਰ ਦੋਵੇਂ ਝੰਡੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਝੰਡੇ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਲਹਿਰਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਕੈਰੋਲੀਨ ਹਿਊਜ਼ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਸਹੀ ਨਾਂਵਾਂ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ 'ਸਵਦੇਸ਼ੀ', 'ਐਬੋਰਿਜਿਨਲ', 'ਟੋਰੇਸ ਸਟ੍ਰੇਟ ਆਈਲੈਂਡਰ' ਅਤੇ 'ਕੰਟਰੀ' ਵਰਗੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦੇ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਆਪਣਾ ਆਦਰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਾਂ।
ਆਦਿਵਾਸੀ ਬਜ਼ੁਰਗ ਰੋਡਾ ਰੌਬਰਟਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ 'ਕਸਟੋਡੀਅਨ' ਅਤੇ 'ਐਲਡਰ' ਵਰਗੇ ਸ਼ਬਦ ਵੀ ਉਚਿਤ ਨਾਂ ਹਨ। ਐਲਡਰਜ਼ ਭਾਵ ਬਜ਼ੁਰਗ ਸਮਾਜ ਦੇ ਸਤਿਕਾਰਤ ਮੈਂਬਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਡੂੰਘਾ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਗਿਆਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੋਲਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਆਦਿਵਾਸੀ ਅਤੇ ਟੋਰੇਸ ਸਟ੍ਰੇਟ ਆਈਲੈਂਡਰ ਲੋਕ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੂੰ 'ਆਂਟੀ' ਅਤੇ 'ਅੰਕਲ' ਕਹਿ ਕੇ ਸਤਿਕਾਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਗੈਰ-ਆਵਾਸੀ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਪੁੱਛਣਾ ਉਚਿਤ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਾਵਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਨਹੀਂ।

ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ 'ਵੈਲਕਮ ਟੂ ਕੰਟਰੀ' ਭਾਸ਼ਣ ਦੇਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰੋਡਾ ਰੌਬਰਟਸ ਦੁਆਰਾ 1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਵੈਲਕਮ ਟੂ ਕੰਟਰੀ ਇੱਕ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਸਵਾਗਤ ਸਮਾਰੋਹ ਹੈ ਜੋ ਅਤੀਤ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਲਈ ਇੱਕ ਸਮਾਗਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਸ਼ਣ, ਡਾਂਸ ਜਾਂ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਸਮਾਰੋਹ ਦਾ ਰੂਪ ਲੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, 'ਕੰਟਰੀ ਰੈਕੋਗਨਿਸ਼ਨ' ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਵਾਗਤ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ ਹੈ।

ਕੈਰੋਲੀਨ ਹਿਊਜ਼ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਪਿਛੋਕੜ ਬਾਰੇ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਣ ਵੇਲੇ ਆਦਿਵਾਸੀ ਅਤੇ ਟੋਰੇਸ ਸਟ੍ਰੇਟ ਆਈਲੈਂਡਰ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਅਨੁਭਵ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਦਮੇ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨਾ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।

ਹਾਲਾਂਕਿ, ਥਾਮਸ ਮੇਅਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ ਨੂੰ ਨੈਵੀਗੇਟ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਸਤਿਕਾਰਯੋਗ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਣ ਤੋਂ ਨਾ ਝਿਜਕੋ।

ਐਸ ਬੀ ਐਸ ਐਲਡਰ ਇਨ ਰੇਜ਼ੀਡੈਂਸ ਸਾਨੂੰ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਸਰਵ ਵਿਆਪਕ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਡੇ ਸਾਥੀ ਮਨੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦੇਣ ਬਾਰੇ ਹੈ।

ਇਸ ਬਾਰੇ ਵਿਸਥਾਰਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਉੱਪਰ ਫੋਟੋ ਵਿਚਲੇ ‘ਸਪੀਕਰ’ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਕੇ ਲਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਸੋਮਵਾਰ ਤੋਂ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਰਾਤ 9 ਵਜੇ ਐਸ ਬੀ ਐਸ ਪੰਜਾਬੀ ਦਾ ਪ੍ਰੋਗਾਮ ਸੁਣੋ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ 

Share