Một báo cáo mới từ Trung tâm Dân số dự đoán số lượng di dân sẽ phục hồi hoàn toàn trong năm nay, với mức trung bình khoảng 235.000 người đến Úc mỗi năm.
Chính phủ đang mong đợi mức di dân sẽ quay trở về bằng với trước đại dịch, sau khi các hạn chế đi lại do COVID đã khiến sự đi lại giảm xuống ở mức thấp kỷ lục trong năm 2020-21.
Tuy nhiên Tổng trưởng Ngân khố Jim Chalmers trả lời Đài ABC rằng di trú chỉ là một yếu tố góp phần vào sự thành công trong tương lai của Úc.
Di trú đã, đang và sẽ tiếp tục là một phần quan trọng trong câu chuyện của nước Úc, cũng như câu chuyện về sự thành công kinh tế của Úc. Nhưng bản thân di trú không thể thay thế cho những việc khác mà chúng ta đang làm, đó là đào tạo nên những người Úc có thể có được các cơ hội việc làm, đó là giúp cho các bậc cha mẹ, đặc biệt là những người mới làm mẹ có cơ hội đi làm nhiều hơn, nếu họ muốn và kiếm được nhiều tiền hơn, một cách dễ dàng hơn và ít tốn kém hơn, cũng như đó là một chính sách đúng đắn về năng lượng. Tất cả những phần này trong kế hoạch kinh tế đều vô cùng quan trọng, nhằm xây dựng một lực lượng lao động có thể hỗ trợ dân số đang già đi, trước các áp lực đặt lên ngân sách.
Đại dịch COVID-19 đã khiến giảm đi hơn một triệu người trong dự báo dân số 10 năm của Úc, mà một trong các yếu tố chính là việc Úc bị hao hụt đến 85.000 người trong đợt sụt giảm di dân thuần tuý đầu tiên kể từ Thế chiến thứ hai.
Và trong khi có những dấu hiệu phục hồi, thì đại dịch vẫn dự đoán sẽ khiến 473.000 người Úc phải di dân vào năm 2025-2026.
Đại dịch làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu lao động và kỹ năng.
Nhà kinh tế học Chris Richardson nói Úc cần phải suy nghĩ lại về cách thu hút di dân có tay nghề cao nếu muốn duy trì tính cạnh tranh trong nền kinh tế toàn cầu.
Hệ thống di trú của Úc đã thành công hơn nhiều nơi khác trên thế giới. Nhưng nó còn có thể tốt hơn hiện nay. Chúng ta đã dựa vào một danh sách các ngành nghề cần tay nghề cao đang có nhu cầu. Và đó là một hệ thống khá quan liêu cũng như cách thực hiện bị thiếu chính xác một cách khủng khiếp. Có thể có một số cách tốt hơn mà chúng ta có thể làm. Thậm chí chỉ đơn giản như xem xét mức lương đang được trả cho những người đến Úc làm việc.
Phó lãnh tụ phe đối lập Sussan Ley đồng ý rằng đào tạo các công nhân Úc có tay nghề cao và đưa những di dân có tay nghề cao vào Úc là trọng tâm để giải quyết các vấn đề về lực lượng lao động của Úc.
Bà nói rằng vấn đề thiếu hụt nguồn lao động đòi hỏi phải lập kế hoạch cẩn thận và khuyến khích các chính sách thu hút người dân đến các vùng nông thôn và khu vực xa xôi.
Nhưng bà nói chính phủ đã thất bại trong việc thiết lập một chính sách đúng đắn.
Lao động hứa sẽ cung cấp kỹ năng cho người Úc trước và sau đó mới tìm cách tăng cường di dân có tay nghề. Nhưng kể từ khi lên nắm quyền, họ vẫn chưa làm đủ cả hai việc. Bất kỳ sự gia tăng nào trong di dân tay nghề đều phải được nhắm mục tiêu tốt và bền vững.
Dữ liệu báo cáo cũng cho thấy dân số Úc đang già đi và độ tuổi trung bình sẽ tăng từ 38,4 tuổi lên hơn 40 tuổi trong vòng mười năm.
Khi người ta sống lâu hơn, họ sẽ cần nhiều dịch vụ chăm sóc sức khỏe hơn và các dịch vụ khác của chính phủ, điều này sẽ gây căng thẳng cho nền kinh tế và khiến việc cân đối ngân sách trở nên khó khăn.
Đại dịch cũng gây áp lực lên nhóm lao động lớn tuổi.
Ông Richardson nói đây không hẳn là một điều tiêu cực.
Mặc dù chúng ta không nhận lao động ngoại quốc, nhưng chúng ta đã thu hút được nhiều người Úc lớn tuổi ở lại làm việc lâu hơn. Việc tăng tuổi nghỉ hưu về căn bản là giúp những người muốn làm việc lâu hơn có thể vẫn được làm việc, và đó là một điều tốt. Đó là điều chúng tôi đã tìm kiếm trong một thời gian dài rằng ở nhiều nơi khác trên thế giới, mọi người đều làm việc lâu hơn. Và ở một nước Úc đang già đi, một trong những cách bạn đối phó với những thách thức đó là để tất cả công nhân làm việc lâu hơn.
Các dữ liệu khác trong báo cáo cho thấy dân số sẽ ít hơn khoảng 4% so với dự kiến trong 10 năm tới, do tốc độ di dân chậm lại cũng như tỷ lệ sinh bị giảm nhẹ.
Mặc dù COVID-19 không có tác động đáng kể đến tỷ lệ sinh, nhưng có thể đã ảnh hưởng đến thời điểm thụ thai của một số người trong năm 2020–21.
Tỉ lệ sinh đã giảm dần trong 60 năm qua và báo cáo cho biết xu hướng này dự kiến sẽ tiếp tục giữ vững.
Tỉ lệ sinh sản nói chung dự kiến sẽ giảm từ 1,66 trẻ sơ sinh trên một phụ nữ vào năm 2021–22 xuống còn 1,62 trẻ sơ sinh một phụ nữ vào năm 2030–31.
Angela Knox là Phó Giáo sư của các Nghiên cứu Tổ chức và Việc làm thuộc trường Đại học Sydney.
Bà nói các biện pháp của chính phủ nhằm cải thiện khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc trẻ em có thể tác động đến tỉ lệ sinh sản.
Điều đó chắc chắn sẽ có một sự phản hồi có lợi. Có nhiều cách mà chúng ta có thể đi xa hơn. Nhưng hiện tại, những phụ nữ muốn đi làm nhiều hơn đang cảm thấy vô cùng khó khăn để tìm được dịch vụ chăm sóc trẻ em đầy đủ, với giá cả phải chăng, và có thể đáp ứng ngay khi họ cần đến.
