Những người gặp phải tình trạng này lâu nay thường được mô tả là một căn bệnh vô hình.
Leigh-Anne Sharland luôn là người có thành tích cao trong công việc, nhưng năm ngoái mọi thứ đã thay đổi.
Cô ấy có phản ứng bất lợi với thuốc tăng cường COVID-19 vào tháng 2 năm 2022 và vài tháng sau cô ấy nhiễm vi-rút.
Giờ đây, cô ấy không còn có thể làm việc và vật lộn với các hoạt động hàng ngày do tình trạng suy giảm nhận thức liên tục, thường được gọi là 'sương mù não'.
Leigh-Anne nói với SBS rằng các triệu chứng của cô khiến cô không thể hoạt động ở mức độ trước đây cả về chuyên môn lẫn xã hội.
"Tôi đã làm nghề dữ liệu được 40 năm. Vì vậy, tôi đã phải nghỉ việc. Nhưng tôi đã dẫn đầu về dữ liệu, sử dụng máy tính kể từ khi chúng lần đầu tiên được giới thiệu vào ngân hàng, nhưng nay tôi sử dụng máy tính khiến tôi kiệt sức."
Leigh-Anne vẫn đang có các triệu chứng suy nhược. Cô ấy gặp khó khăn với các cuộc gọi Zoom, đọc sách và đôi khi là giao tiếp bằng lời nói và ghi nhớ các từ.
"Vậy sương mù não có liên quan đến tình trạng kiệt sức vô hình. Và mọi người đã quá quen với việc mọi người khỏe lại rất nhanh. Giống như, tôi xấu hổ, khi mọi người hỏi tôi thế nào? Tôi nói dối và nói tôi ổn. Nhưng tôi không ổn."
Những vấn đề về nhận thức này là triệu chứng của bệnh COVID kéo dài mà cô ấy được chẩn đoán mắc phải sau khi thử nghiệm rộng rãi.
Theo Bộ Y tế và Chăm sóc Người cao tuổi, các vấn đề về trí nhớ và khả năng tập trung - còn được gọi là 'sương mù não' - là một số triệu chứng phổ biến nhất của Covid kéo dài, cùng với khó thở và mệt mỏi.
Chuyên gia Dịch tễ học tại Đại học Deakin, Catherine Bennett, cho biết tình trạng này có thể tạm thời và nhẹ hoặc tiếp tục kéo dài và khiến người ta không thể làm việc và hoạt động ở mức bình thường.
"Đối với một số người, nó không liên tục, họ sẽ mô tả nó như điều gì đó mà họ thấy là có những ngày tồi tệ. Và sau đó bạn có thể có một số ngày tốt đẹp, nhưng bạn không bao giờ chắc chắn mọi chuyện sẽ diễn ra như thế nào. Vì vậy nó ảnh hưởng đến có thể là những điều đơn giản như khả năng tập trung kém mà tôi nghĩ là điều mọi người thường nghĩ đến. Nhưng nó có thể gây khó khăn hơn một chút, có thể khiến bạn cảm thấy bối rối hoặc suy nghĩ hơi chậm."
Thật khó để xác định có bao nhiêu người đang trải qua thời gian mắc bệnh COVID kéo dài.
Một nghiên cứu mới của Nature Medicine đã kiểm tra nhiều dấu ấn sinh học hoặc các chất trong máu, giúp chẩn đoán những người mắc bệnh này.
Các nhà nghiên cứu đã kiểm tra hơn 1.800 người Anh nhập viện vì COVID-19 từ đầu năm 2020 đến cuối năm 2021, những người này đã tự báo cáo các triệu chứng và đã làm các bài kiểm tra nhận thức với bác sĩ lâm sàng ở thời điểm sáu và 12 tháng sau khi nhập viện.
Bà Bennett cho biết tình trạng viêm là nguyên nhân quan trọng gây ra những rối loạn thần kinh này nhưng cũng liên quan đến các phản ứng sinh lý khác.
"Nếu mọi người đang phải đối mặt với tình trạng tái phát này mà họ không thể thoát ra được và họ không bao giờ hồi phục hoàn toàn, thì bạn biết đấy, dấu ấn sinh học có thể thực sự là quan trọng là giúp xác định họ là ai và sau đó xem xét các yếu tố dẫn đến các nguy cơ. Giúp chúng tôi đo lường gánh nặng và biết có bao nhiêu người rơi vào tình trạng này. Và cũng quan trọng là giúp chúng tôi hiểu một số cơ chế của tình trạng này để có thể tìm rfa những cách khác để hỗ trợ điều trị."
Cô Leigh-Anne buộc phải bỏ ra hàng ngàn đô la tiền túi của mình cho các cuộc hẹn với bác sĩ thần kinh, bác sĩ nội tiết và hàng loạt bác sĩ chuyên khoa khác. Nhưng cũng khó khăn cho cô để không đánh mất bản thân.
"Tôi có những đứa cháu nhỏ và tôi không thể dành quá một giờ với chúng vì tôi kiệt sức và tôi không muốn chúng thấy bà chúng bị ốm. Trước đó tôi rất linh hoạt , là người nghiện công việc, bạn biết đấy, nhà lãnh đạo tư tưởng trong lĩnh vực chuyên môn của tôi. Nhưng bây giờ tôi đã đánh mất danh tính của mình, vì công việc chính là danh tính của tôi. Và tôi đã phải trải qua nỗi đau buồn đó."
Marie-Claire Seeley là y tá lâm sàng và ứng viên tiến sĩ tại Đại học Adelaide, người đã thực hiện nhiều công việc và nghiên cứu về tình trạng hậu Covid.
Cô cho biết có rất nhiều hạn chế trong nghiên cứu về dấu ấn sinh học của các bệnh nhân, và thiếu thông tin về trạng thái nhận thức trước đây của họ.
"Nếu bạn đến và ghi danh tất cả những người nhập viện cấp tính mà không bị nhiễm COVID và xem xét các vấn đề về nhận thức của họ sau sáu hoặc 12 tháng, bạn có thể sẽ tìm thấy những phát hiện rất giống nhau. Và đó là bởi vì bất kỳ căn bệnh cấp tính nào, đặc biệt là những bệnh như đột quỵ và bệnh tim mạch, gây ra phản ứng viêm trong cơ thể. Và chúng tôi biết rằng mọi người có thể bị rối loạn chức năng nhận thức do những căn bệnh đó."
Đối với những người mắc bệnh COVID kéo dài như Kristen Fraser, bất kỳ nghiên cứu nào về COVID kéo dài và suy giảm nhận thức đều được hoan nghênh. Người phụ nữ 42 tuổi này là một giáo viên tiểu học và khỏe mạnh trước khi mắc bệnh Covid-19 vào tháng 1 năm 2022.
Một năm rưỡi sau, cô vẫn chưa hồi phục và tiếp tục bị kiệt sức cũng như gặp các vấn đề về nhận thức. Cô ấy đã ngừng làm việc hoàn toàn trong sáu tháng và hiện đang dạy hai ngày mỗi tuần.
"Tôi nghĩ rằng bất cứ điều gì có thể xem xét lý do tại sao mọi người mắc phải COVID kéo dài hoặc cách họ có thể khỏi hẵn sẽ hữu ích. Chỉ là chưa có đủ nghiên cứu. Tôi nghĩ về việc, tôi không biết mình thế nào trong ngày mai, chứ đừng nói đến những gì tôi có thể dự định làm vào tuần tới, hay học kỳ tới, hay tôi có thể làm việc vào năm tới không? Nhưng đó là phần khó nhất, đó là dường như không có, không có tin tức. Tôi đoán là không người ta thực sự biết điều gì sẽ xảy ra về lâu dài."
