Các nhà lãnh đạo chiến dịch YES đã phá vỡ sự im lặng trước kết quả của cuộc trưng cầu dân ý ngày 14 tháng 10, mô tả nó "đáng xấu hổ".
Một bức thư ngỏ, không có chữ ký được công bố cho biết sau một tuần im lặng, họ muốn phản hồi phần lớn người Úc đã bỏ phiếu chống lại đề xuất đưa Tiếng nói bản địa vào Quốc hội trong Hiến pháp.
SBS xin trích đoạn bức thư.
"Khi từ chối quyền được lắng nghe của người dân chúng tôi về những vấn đề ảnh hưởng đến chúng tôi, Úc đã chọn trở nên kém tự do và kém dân chủ hơn. Rõ ràng là không có cuộc cải cách hiến pháp nào bao gồm người dân của chúng tôi sẽ thành công. Đây là bài học cay đắng từ ngày 14 tháng 10."
Số liệu mới nhất từ cuộc trưng cầu dân ý cho thấy tỷ lệ phiếu NO trên toàn quốc là 60,69% và YES là 39,31%.
Mọi tiểu bang đều từ chối đề xuất này, trong đó ACT là lãnh thổ duy nhất bỏ phiếu YES.
Thủ tướng Anthony Albanese thừa nhận sự thất vọng của các nhà vận động YES, nhưng nói rằng lựa chọn của Úc phải được tôn trọng.
"Đây là khoảng thời gian khó khăn đối với người Úc bản địa, nhưng chúng ta tôn trọng kết quả của nền dân chủ của mình và tôi đã làm như vậy. Điều chúng tôi sẽ tiếp tục làm là tiếp tục nỗ lực thu hẹp khoảng cách."
Bức thư, không nêu tên các tác giả, cho biết họ mong đợi được nghe bình luận sau cuộc trưng cầu dân ý về những người đã bỏ phiếu NO.
"Sự thật là phần lớn người Úc đã thực hiện một hành động đáng xấu hổ dù cố ý hay không, và không có gì tích cực để diễn giải điều đó."
Bức thư nêu rõ không còn gì có thể làm được sau khi Phe đối lập liên bang tuyên bố họ phản đối Tiếng nói.
"Sự ủng hộ dành cho cuộc trưng cầu dân ý đã sụp đổ kể từ thời điểm các nhà lãnh đạo Đảng Tự do và Quốc gia, ông Dutton và ông Littleproud, chọn phản đối đề xuất Tiếng nói tại Nghị viện sau hơn một thập kỷ được lưỡng đảng ủng hộ."
Bức thư mô tả mức độ thông tin sai lệch xung quanh chiến dịch dẫn đến cuộc bỏ phiếu là "chưa từng có", và nói rằng nó đã "gây ra một cơn sóng thần phân biệt chủng tộc".
Bức thư cũng chỉ trích các cơ quan truyền thông vì những gì họ cho là dối trá trong quảng cáo và truyền thông chính trị.
"Chúng tôi biết rằng các phương tiện truyền thông chính thống đã làm thất vọng người dân của chúng tôi, khi ủng hộ 'cảm giác cân bằng sai lầm' hơn là sự thật."
Bà Janine Yeatman là Chủ sở hữu truyền thống đến từ phía bắc Queensland và đã nói chuyện với ABC Radio.
"Rất nhiều người nói rằng không có đủ thời gian, không có đủ lời giải thích trên khắp nước Úc để giải thích ý nghĩa của cuộc trưng cầu dân ý này. Nhưng đa số người dân Yarrabah, chúng tôi hiểu điều đó. Đó không phải là để chia rẽ chúng tôi! Không thể nào! Đó là để đoàn kết chúng ta. Và cũng để có được sự công nhận đẫm máu rằng chúng tôi là những người thuộc Quốc gia Đầu tiên của đất nước này."
Hãy cập nhật thông tin về cuộc trưng cầu dân ý về Tiếng nói bản địa trước Quốc hội năm 2023 từ khắp mạng lưới SBS, bao gồm cả quan điểm của các Quốc gia bản địa đầu tiên trên NITV.