Nhi Phan, một người mẹ trẻ ở Melbourne, mới bắt đầu đưa con trai bốn tuổi đi trị liệu vì con chậm nói.
Chị cho biết: “Tôi được chuyên viên âm ngữ trị liệu hướng dẫn các hoạt động để luyện tập với con tại nhà cũng như cách đọc nét mặt và các quy tắc giao tiếp với con. Điều duy nhất khiến tôi lo ngại là phải chờ đợi trong danh sách rất dài để con được trị liệu.”
Nhi đã chờ 6 tháng để con được gặp chuyên viên âm ngữ trị liệu theo kế hoạch NDIS. Trong thời gian chờ, chị quyết định trả tiền cho con sử dụng dịch vụ tư nhân.
“Chậm trễ dù chỉ vài tháng tôi cũng cảm thấy đáng tiếc, bởi vì con đang trong giai đoạn phát triển quan trọng.”
Nhưng nhiều người khác thậm chí còn chờ lâu hơn. Nguyên nhân là do đâu?
Nhu cầu cao hơn tốc độ phát triển nhân lực
Chủ tịch Hiệp hội Âm ngữ Trị liệu Quốc gia Úc () Tim Kittel nói với ABC rằng số lượng chuyên gia trị liệu ngôn ngữ ở Úc đã tăng theo cấp số nhân, nhưng vẫn không theo kịp nhu cầu của công chúng.
Ông cho biết nguyên nhân chính dẫn đến nhu cầu ngày càng tăng đối với các dịch vụ y tế tương cận, bao gồm âm ngữ trị liệu, là do Chương trình Bảo hiểm Khuyết tật Quốc gia (NDIS) có danh sách chờ rất dài trên toàn quốc.
NDIS hỗ trợ chi phí trị liệu về ngôn ngữ cho trẻ em đủ điều kiện nhận tài trợ. Điều này làm cho nhu cầu tăng vọt, khiến nhiều người đã có kế hoạch NDIS chậm nhận được dịch vụ.
Giải pháp quan trọng đầu tiên cho vấn đề này là đào tạo thêm nhiều chuyên viên âm ngữ trị liệu.
Chuyên viên âm ngữ trị liệu là ai?
Chuyên viên âm ngữ trị liệu là những chuyên gia y tế có trình độ đại học trở lên, chuyên chẩn đoán và điều trị các rối loạn giao tiếp, bao gồm các khó khăn về nói, nghe, hiểu ngôn ngữ, đọc, viết, kỹ năng xã hội, nói lắp và sử dụng giọng nói, theo
Chuyên viên âm ngữ trị liệu làm việc với những người gặp khó khăn trong giao tiếp vì chậm phát triển, đột quỵ, chấn thương não, khuyết tật học tập, thiểu năng trí tuệ, bại não và mất thính lực cũng như các vấn đề khác có thể ảnh hưởng đến lời nói và ngôn ngữ. Những người gặp khó khăn khi nuốt thức ăn và đồ uống một cách an toàn cũng có thể được Chuyên viên âm ngữ trị liệu giúp đỡ.
"Nhìn thấy kết quả trẻ nói được, giao tiếp được và tự tin hơn là niềm vui rất lớn.' Chuyên viên âm ngữ trị liệu Betty La. Photo for SBS - Betty La
Chuyên viên âm ngữ trị liệu làm việc với bệnh nhân ở mọi lứa tuổi, những người gặp khó khăn trong giao tiếp do chậm phát triển, mắc chứng tự kỷ, đột quỵ, chấn thương não, khuyết tật học tập, thiểu năng trí tuệ, bại não, mất trí nhớ và mất thính giác, cũng như các vấn đề khác có thể ảnh hưởng đến lời nói và ngôn ngữ.
Những người gặp khó khăn khi nuốt thức ăn và nước uống cũng có thể được chuyên viên âm ngữ trị liệu giúp đỡ.
Chuyên viên âm ngữ trị liệu không chỉ giúp bệnh nhân mà còn hướng dẫn người thân của họ các phương pháp nắm bắt thông tin hiệu quả khi giao tiếp với người bệnh.
Môi trường làm việc của chuyên viên âm ngữ trị liệu khá đa dạng, bao gồm:
- Trường mẫu giáo, tiểu học, trung học, đại học
- Viện dưỡng lão
- Bệnh viện
- Dịch vụ phục hồi chức năng
- Dịch vụ sức khỏe tâm thần
- Trung tâm y tế cộng đồng
- Hệ thống tư pháp
- Phòng khám tư nhân
- Nhà của bệnh nhân
- Các dịch vụ dành cho người có nhu cầu giao tiếp phức tạp do mắc các bệnh như tự kỷ, bại não và thiểu năng trí tuệ.
- Dịch vụ điều trị từ xa.
Những tố chất cần thiết của chuyên viên âm ngữ trị liệu
Biết quan tâm, thông cảm, lắng nghe và thấu hiểu là những tố chất quan trọng của những ai muốn làm việc trong ngành y tế. Đặc biệt ngành Âm ngữ trị liệu cần thêm tính kiên nhẫn, nhất là khi làm việc với trẻ em.
Phải có kiên nhẫn để làm việc với trẻ con, phải tìm cách để trẻ thích tham dự những lớp âm ngữ trị liệu.Chuyên viên âm ngữ trị liệu Betty La
"Có khi mình phải sáng tạo một chút, phải nghe, hiểu và cố gắng thông cảm với trẻ, với phụ huynh và cô giáo của trẻ nữa, bởi vì mọi người đều có công việc và bổn phận khác nhau trong quá trình trị liệu.” Betty La chia sẻ.
Hơn nữa, chuyên viên âm ngữ trị liệu còn phải giúp cả bệnh nhân và người nhà bệnh nhân có được sự kiên nhẫn để việc điều trị tiến triển tốt.
Chuyên viên âm ngữ trị liệu đưa ra phương pháp hoặc dụng cụ để giúp trẻ có thể phát triển khả năng tốt nhất. Source: Unsplash
Sau nhiều nỗ lực để hoàn thành chương trình học, thực hành và được chứng nhận, đến khi làm việc thì chuyên viên âm ngữ trị liệu đôi lúc cũng gặp căng thẳng gia tăng, với số lượng lớn giấy tờ phải hoàn thành để cập nhật báo cáo và ghi chú thường xuyên về bệnh nhân.
Kỳ vọng từ phía gia đình, đặc biệt là phụ huynh của trẻ được điều trị, đôi khi cũng có thể là áp lực đối với chuyên viên âm ngữ trị liệu.
“Đôi khi cũng là áp lực. Nhưng ngay từ đầu mình phải giải thích cho phụ huynh là con của họ cũng có khả năng phát triển. Mình chỉ đưa ra phương pháp hay là dụng cụ để trẻ có thể phát triển khả năng tốt nhất. Và một trong những phần của trị liệu là giúp cho phụ huynh biết được là mình nên mong điều gì, bởi vì âm ngữ trị liệu là không phải là mình chữa khỏi bệnh, mà là cải thiện nó thôi.” Betty La chia sẻ.
Nói về những thử thách thực tế trong quá trình làm chuyên viên âm ngữ trị liệu, Betty La cho biết thêm:
“Có những gia đình khó khăn hay những tình trạng như bạo hành trong gia đình, những tình huống đó mình cảm thấy khó nhất, tại vì mình phải học hỏi để biết giới thiệu cho ai hay là phải phối hợp với những lãnh vực nào khác để có thể giúp họ. Những điều này mình không được học ở trường, khi ra làm việc mình mới biết.”
Triển vọng và phần thưởng từ công việc
Phần thưởng lớn nhất từ công việc của chuyên gia âm ngữ trị liệu chính là niềm vui khi thấy người khác cải thiện vấn đề của họ mỗi ngày.
Khi nhìn thấy kết quả là trẻ nói được, giao tiếp được và tự tin hơn trong việc chơi với bạn bè hay giao tiếp với thầy cô, với phụ huynh thì đó là niềm vui rất lớn.Chuyên viên âm ngữ trị liệu Betty La
Mức thu nhập khá tương xứng với công việc cũng là một ưu điểm của nghề âm ngữ trị liệu, mặc dù phần lớn chuyên gia âm ngữ trị liệu không đặt tiêu chí này lên hàng đầu.
, trang mạng tuyển dụng lớn nhất tại Úc, vào tháng 7/2023 ước tính thu nhập bình quân hàng năm của Chuyên gia âm ngữ trị liệu từ $90,000 đến $105,000, hoặc khoảng $50/giờ.
Một lợi ích khác khi chọn nghề âm ngữ trị liệu là triển vọng công việc cao. Theo Nha Thống kê Úc, thị trường việc làm cho chuyên gia âm ngữ trị liệu dự kiến sẽ tăng 39% vào năm 2030, cao hơn nhiều so với các nghề khác.
Học ngành âm ngữ trị liệu có khó không?
“Nếu mình thích học và yêu nghề thì em nghĩ việc học tuy khó nhưng mình có thể vượt qua được. Đối với em, lúc đầu em học cử nhân Bachelor of Science, bằng cử nhân khoa học về tâm lý 3 năm, rồi 2 năm sau tốt nghiệp Master of Speech Pathology.” Betty La, chuyên viên âm ngữ trị liệu tại trung tâm y tế cộng đồng North Richmond, cho biết.
Theo , lộ trình trở thành một chuyên viên thực hành âm ngữ trị liệu được chứng nhận đầy đủ ở Úc bao gồm:
1. Bằng Cử nhân: hoàn thành bằng Cử nhân về Âm ngữ Trị liệu hoặc lĩnh vực liên quan từ một chương trình được Speech Pathology Australia (SPA) công nhận. Bằng cấp này cung cấp kiến thức và kỹ năng cơ bản về âm ngữ trị liệu.
2. Bằng Thạc sĩ: hai năm học Thạc sĩ về Âm ngữ Trị liệu được SPA công nhận giúp phát triển hơn nữa chuyên môn và kỹ năng lâm sàng.
3. Thực tập lâm sàng trong chương trình Thạc sĩ, ở nhiều môi trường khác nhau như bệnh viện, trường học hoặc phòng khám tư nhân, để áp dụng kiến thức đã học vào các tình huống thực tế và tích lũy kinh nghiệm thực tế.
4. Chứng nhận tạm thời: Sau khi hoàn thành chương trình Thạc sĩ, bạn có thể đăng ký với Speech Pathology Australia để làm thành viên Chuyên gia hành nghề âm ngữ trị liệu được chứng nhận tạm thời (Provisional Certified Practising Speech Pathologist).
5. Phát triển chuyên môn: Trong thời gian chứng nhận tạm thời, bạn sẽ được yêu phát triển chuyên môn liên tục và thực hành có giám sát để có thêm kinh nghiệm và kiến thức chuyên môn.
6. Chứng nhận đầy đủ: Sau khi hoàn thành các giờ thực hành có giám sát bắt buộc và các giờ phát triển chuyên môn, bạn có thể đăng ký với Speech Pathology Australia để làm thành viên Chuyên viên hành nghề âm ngữ trị liệu được chứng nhận đầy đủ (Certified Practising Speech Pathologist).
Renato Ulpiano, người đồng sáng lập Ladybug House, một phòng khám nhi khoa ở Victoria dành cho trẻ em có nhu cầu đặc biệt, khẳng định rằng 'âm ngữ trị liệu là một nghề giản dị nhưng tạo ra tác động lớn'.
Mời quý vị vào biểu tượng Audio để nghe cuộc trò chuyện với Betty La về công việc của Chuyên viên âm ngữ trị liệu.
Đôi dòng về khách mời:
Betty La là người gốc Việt sinh ra ở Úc, có thể nói thạo tiếng Anh và Việt. Cô hiện là Chuyên viên âm ngữ trị liệu cho trẻ em bằng tiếng Anh.
