1. Các loại đất nghèo dinh dưỡng (đất xấu)
*Đất có nhiều đá
Đất chứa nhiều đá có thể khó trồng cây vì thiếu dinh dưỡng và khiến cây trồng khó phát triển rễ. Nếu đất vườn nhà có nhiều đá, một trong những cách tốt nhất để trồng cây đơn giản là trồng trong chậu và garden bed. Một phương pháp khác là để nguyên đất và tự tạo đất trên đó bằng cách sử dụng hỗn hợp các thành phần như cỏ cắt, phân trộn và đất mua từ các cửa hàng.
*Đất bị nén chặt
Bất cứ ai đã từng xử lý đất vườn bị nén chặt đều biết cảm giác khó chịu như thế nào. Đất bị nén chặt có thể là một vấn đề phổ biến đối với các loại đất có chứa nhiều đất sét và nhiều người đi qua lại. Loại đất này có thể bị úng hoặc gặp khó khăn trong việc hút nước. Một phương pháp cải thiện chất lượng đất đã được nén chặt là xới đất và trộn phân (mix compost). Quá trình này sẽ giúp bổ sung thêm chất dinh dưỡng cho đất, thông khí và giúp cây trồng phát triển dễ dàng hơn.
*Đất sét
Đất sét thường bị nén chặt, khiến cây trồng khó phát triển. Cải tạo đất bằng cách bổ sung chất hữu cơ và bón thêm phân hữu cơ.
*Đất cát
Cát trên bãi biển rất đẹp, nhưng đất cát có thể hơi khó để trồng cây! Đất cát có thể dễ bị xói mòn và sau một ngày going gió, bạn có thể nhận thấy đất vườn nhà đã di chuyển khắp sân! Để cải thiện chất lượng đất cát và giữ cho đất không bị di chuyển dễ dàng, hãy thêm nhiều phân hữu cơ hoặc chất hữu cơ khác vào đất.
*Đất bị xói mòn
Các loại đất nhẹ hơn như đất cát có xu hướng bị xói mòn khi có mưa lớn. Một cách để cố gắng ngăn đất khỏi bị xói mòn là trộn chất hữu cơ cân bằng (chẳng hạn như phân trộn tự chế). Ngoài ra, có thể lắp đặt tường chắn để hạn chế lượng xói mòn có thể xảy ra.
2. Một số cách cơ bản để cải tạo đất
*Bón phân cho đất
Để cải thiện đất vườn, cách tốt nhất và dễ dàng nhất là bón phân trộn giàu dinh dưỡng vào đất. Bạn có thể làm phân trộn tại nhà bằng cách trộn rau củ vụn từ nhà bếp, cỏ và lá cây, tạo ra loại phân trộn cực kỳ bổ dưỡng để giúp cải tạo đất của mình bằng những nguyên liệu rất có thể đã bị bỏ vào thùng rác!
*Bón phân hữu cơ và kiểm tra độ pH của đất
Chất dinh dưỡng trong đất là những chất được rễ cây hấp thụ chủ yếu. Có những “chất dinh dưỡng chính” cần với số lượng lớn và “các chất dinh dưỡng phụ” cần với số lượng nhỏ.
Các chất dinh dưỡng chính là nitơ (N), phốt pho (P) và kali (K); cũng như canxi (Ca), magie (Mg) và lưu huỳnh (S).
Các chất dinh dưỡng thứ yếu (còn gọi là nguyên tố vi lượng) bao gồm sắt (Fe), mangan (Mn), đồng (Cu), kẽm (Zn), boron (B), molypden (Mo), niken (Ni) và clo (Cl).
Độ pH của đất: Đo lường độ acid hoặc kiềm của đất. Cây trồng thích ứng với độ pH khác nhau, và mức pH ảnh hưởng đến sự hấp thụ dinh dưỡng của cây.
Đất trồng tốt thường có độ pH ở mức ổn định, đa số các cây trồng thích nghi với mức pH từ 6 đến 7.
Để cải tạo đất, cần phải thường xuyên bổ sung chất dinh dưỡng, điều chỉnh độ pH, quản lý chất hữu cơ để bảo đảm đất có đủ điều kiện hỗ trợ cây trồng phát triển.
*Cải thiện độ ẩm của đất
Độ ẩm đất quá cao có thể khiến rễ cây bị thối và chết, trong khi độ ẩm đất quá ít có thể khiến cây bị héo, phát triển chậm (còi cọc) hoặc chết.
Nếu đất quá ẩm, bạn có thể thử trồng các loại cây ưa nước, cải thiện khả năng thoát nước của đất, bón thêm đất lên trên, nếu đất nhiều sét hãy thử thêm thạch cao và tỉa bớt những cây gần đó để giúp đất khô nhanh hơn.
Nếu đất khô, thêm chất hữu cơ và lớp phủ.
*Sục khí cho đất
Không khí trong đất là không gian (lỗ rỗng) giữa chất rắn (hạt) của đất và chất lỏng (nói chung là nước). Các loại đất có ít hoặc không có không khí trong đất được gọi là đất nén.
Không khí trong đất giúp rễ cây và động vật thở, cũng như vi khuẩn phân hủy chất hữu cơ.
Nếu không có đủ không khí, lá cây có thể chuyển sang màu vàng, nâu và rụng, cây khó phát triển và chết. Vi khuẩn cũng chết và ngừng phân hủy.
Để giúp đất có thêm không khí, hãy bón thêm chất hữu cơ, đặc biệt là phân hữu cơ. Đối với những loại đất bị nén chặt vốn có ít hoặc không có không khí, việc sục khí vào đất bằng máy khoan hoặc nĩa làm vườn cũng giúp ích cho đất.
*Luân canh cây trồng theo mùa
Mỗi loại cây cần một hỗn hợp dinh dưỡng khác nhau để phát triển, do đó, việc trồng đi trồng lại cùng một loại cây trong cùng một không gian có thể làm mất đi và tích tụ các chất dinh dưỡng cụ thể đó. Ví dụ, trong khi một loại cây có thể làm cạn kiệt lượng nitơ trong đất thì một loại cây khác có thể cải thiện lượng nitơ. Bằng cách luân phiên sắp xếp các loại cây trồng, bạn có thể chọn trồng những loại cây bổ sung cho thành phần đất, cùng với những loại cây có thể thay thế các chất dinh dưỡng còn thiếu trong đất, cải thiện và phục hồi chất lượng đất.
Mời quý vị nhấn vào Audio để nghe anh Cường từ Adelaide, Nam Úc chia sẻ thêm chi tiết về cải tạo đất giúp cây trồng khỏe mạnh và phát triển tươi tốt.
Chuyên mục “Góc vườn của tôi” phát thanh trên SBS Radio Tiếng Việt mỗi tối thứ Sáu hàng tuần lúc 8.30 pm. Quý vị có thể email đến để chia sẻ hình ảnh, các câu chuyện và trải nghiệm thú vị, cũng như những thắc mắc về trồng cây và làm vườn.
