Key Points
- Tổng thống Mỹ Joe Biden đã bị một công tố viên đặc biệt mô tả là “một ông già có trí nhớ kém”.
- Ông Biden đáp trả trong một cuộc họp báo rằng: “Tôi biết mình đang làm cái quái gì.”
- Một số người cũng lo ngại về tuổi tác và sự minh mẫn của ông Donald Trump.
Có những lo ngại về tuổi tác của Joe Biden sau khi một phúc trình của Công tố viên đặc biệt Hoa Kỳ Robert Hur mô tả ông là một “ông già dễ mến, tốt bụng và có trí nhớ kém”.
Phúc trình xoay quanh việc Tổng thống Mỹ bị cáo buộc xử lý sai các tài liệu mật, được đưa ra chỉ vài ngày sau khi ông Biden nhầm lẫn một nhà lãnh đạo Châu Âu với người tiền nhiệm đã mất.
Trong , ông Biden đã đáp lại nhận xét của ông Hur rằng: “Tôi có ý tốt, tôi là một ông già và tôi biết mình đang làm cái quái gì. Tôi là Tổng thống – tôi đã đưa đất nước này đứng vững trở lại.”
Joe Biden không phải là chính trị gia Hoa Kỳ duy nhất mà tuổi tác và tình trạng suy giảm trí nhớ làm dấy lên mối lo ngại về sự phù hợp với công việc. Đối thủ của ông là Donald Trump gần đây nhất đã nhầm lẫn giữa ứng cử viên đảng Dân chủ Nancy Pelosi với ứng cử viên tổng thống đảng Cộng hòa Nikki Haley.
Liệu tuổi tác của Biden có ảnh hưởng đến hiệu quả công việc của ông?
Ông Tim Lynch, giáo sư chính trị Mỹ thuộc Đại học Melbourne, cho biết có vẻ như “tất cả mọi người” trong hệ thống chính trị Mỹ đều thừa nhận rằng Biden đang “suy giảm nhận thức”.
“Vấn đề nằm ở chỗ nó diễn ra với tốc độ nào và hậu quả ra sao,” ông nói.
“Đảng Cộng hòa nói rằng ‘rõ ràng là ông ấy hiện không phù hợp’, còn đảng Dân chủ thì nói ‘không, điều này là bình thường, ông ấy vẫn còn khỏe mạnh, ông ấy có thể trải qua những khoảnh khắc của người lớn tuổi, nhưng điều này không ảnh hưởng đến khả năng làm việc của ông’.
“Còn Trump thì đang ở trong một trạng thái suy giảm nhận thức khác. Ông ấy kém ổn định hơn. Ông ấy thù hằn nhiều hơn. Ông ấy luôn kỳ quái, nhưng dạo gần đây điều đó gần như trở nên vô lý từ khi giành chiến thắng ở New Hampshire.”
Theo ông Lynch, mặc dù thỉnh thoảng Biden có những lời nói hớ hênh trước công chúng, nhưng không có bằng chứng chắc chắn nào cho thấy ông không thể hoàn thành nhiệm vụ Tổng thống của mình.
“Chưa từng xảy ra một tình huống suy giảm nhận thức nào có thể gây thảm hoạ,” ông nói.
“Đó không thể chỉ là một cú ngã trên sân khấu hay bậc thang của chuyên cơ Air Force One; đó phải là một tình huống rõ ràng mà ông ấy đã sai lầm đến mức khiến lợi ích của Mỹ bị tổn hại.”
Ông Mike Green, giám đốc điều hành Trung tâm Nghiên cứu Hoa Kỳ, nói rằng “không có dấu hiệu nào” từ những người ông biết trong chính quyền Biden cho thấy khả năng ra quyết định hoặc năng lực của Tổng thống bị “giảm sút”.
“Ông ấy đến với công việc với rất nhiều kinh nghiệm,” ông nói.
“Bạn có thể không phải lúc nào cũng đồng ý với ông ấy, nhưng về các vấn đề như Gaza, ông ấy biết chính xác những gì bản thân tin tưởng. Ông ấy đã nghiên cứu vấn đề này trong nhiều thập niên.
“Vì vậy, có một nguyên tắc là ngay cả khi tuổi đã cao, ông ấy cũng không cần phải suy nghĩ quá nhiều về điều đúng đắn nên làm hay hậu quả có thể xảy ra là gì.”
Có nên giới hạn độ tuổi của Tổng thống Mỹ?
Kể từ khi George Washington nắm quyền vào năm 1789, các ứng cử viên Tổng thống Mỹ vẫn luôn có độ tuổi tối thiểu là 35 tuổi – nhưng không có giới hạn về độ tuổi tối đa.
Ông Lynch cho rằng việc đưa ra quy định như vậy sẽ "cản trở tiến trình dân chủ".
“Tuổi tác phải do cử tri quyết định… chứ không phải là một giới hạn do chúng ta tuỳ tiện đặt ra,” ông nói.
Ông Green cũng đồng ý rằng không cần phải có giới hạn độ tuổi, và đôi khi những nhà lãnh đạo chính trị trẻ hơn lại không có đủ kinh nghiệm cần thiết để “xử lý công việc”.
“Nếu cử tri cho rằng họ quá già thì họ sẽ không giành chiến thắng,” ông nói.
“Ngoài ra còn có tu chính án thứ 25, cho phép nội các đưa ra quyết định rằng một vị Tổng thống không đủ thẩm quyền vì lý do sức khỏe thể chất hoặc tinh thần.”
Có nhà lãnh đạo thế giới nào lớn tuổi hơn Biden không?
Mặc dù Biden là , nhưng vẫn có một số nhà lãnh đạo thế giới lớn tuổi hơn ông.
“Một số nhà lãnh đạo Châu Phi hiện ở độ tuổi 80, thậm chí là 90,” ông Lynch cho biết.
Ở tuổi 88, Mahmoud Abbas, người đứng đầu Chính quyền Palestine từ năm 2005, là một trong những nhà lãnh đạo dân cử lớn tuổi nhất thế giới.

Joe Biden is the oldest leader of an English-speaking country. Source: SBS
Ông Lynch cho biết khi tuổi thọ tăng lên, chúng ta sẽ thấy nhiều nhà lãnh đạo lớn tuổi hơn trong tương lai.
“Tập Cận Bình hiện đã bước sang tuổi 70 và dự kiến sẽ tiếp tục cầm quyền ở độ tuổi 80, và Putin cũng như vậy… nên điều đó cũng không có gì là khó tưởng tượng,” ông nói.
Ông Robert Menzies, nghỉ hưu năm 1941 ở tuổi 71, là vị Thủ tướng lớn tuổi nhất trong lịch sử Úc.