Một tội ác ‘kinh tởm’ nhưng liệu nó có phải là một vụ bạo hành trong gia đình?

Những tình tiết xung quanh vụ giết người rồi tự sát ở Tây Úc đã khiến các chính trị gia và cảnh sát phải thảo luận về cách nhà chức trách xác định các vụ bạo hành trong gia đình. Việc định danh tội ác trong vụ án này quan trọng như thế nào?

Two women standing next to each other

The victims have been named as 59-year-old Jennifer Petelczyc, who was a friend of the gunman's ex-wife, and her 18-year-old daughter Gretl. Source: Supplied / TikTok

Key Points
  • Hai người phụ nữ đã bị một người đàn ông bắn chết, người này đã đến tìm vợ cũ, đang ẩn náu trong nhà hai phụ nữ này, nhưng người vợ không xuất hiện.
  • Các chính trị gia và những người ủng hộ nói rằng vụ việc này liên quan đến bạo hành gia đình nhưng cảnh sát chưa phân loại vụ việc này như vậy.
  • Số vụ án mạng liên quan đến bạo hành gia đình được báo cáo, có thể ảnh hưởng đến việc ra quyết định, lập kế hoạch và tài trợ cho các hoạt động ứng phó kịp thời với sự bạo hành.
Xin cảnh báo câu chuyện này có chứa các nội dung đau khổ có thể ảnh hưởng đến quý vị.

Thủ hiến Tây Úc Roger Cook đã gọi là một tội ác "vô nghĩa lý" và "bệnh hoạn", bị "thúc đẩy bởi sự bạo hành gia đình".

Những lời bình luận của Thủ hiến có vẻ mâu thuẫn với cách mà cảnh sát Tây Úc phân loại tội ác này trước đó, trong bối cảnh một người đàn ông phạm tội khi đang tìm kiếm vợ cũ của mình và sau đó tự sát.

Cảnh sát Tây Úc đã nói rằng cảnh sát không coi vụ việc này là vấn đề bạo hành gia đình, do người đàn ông phạm tội và người bị giết không có quan hệ họ hàng với nhau. Cảnh sát cho biết họ quen nhau và đã gặp nhau trước đó.

Thám tử điều tra David Gorton nói trong một cuộc họp báo: “Người đàn ông 63 tuổi và người 59 tuổi không có quan hệ họ hàng trong trường hợp này.

"Chúng tôi không xem đây là vấn đề bạo hành gia đình. Chúng tôi vẫn sẽ chuẩn bị một báo cáo cho Điều tra viên, liên quan đến tất cả các tình huống xung quanh vụ việc này, và liệu các mối quan hệ có phải góp phần hình thành vụ việc này hay không."

‘Một tội ác bị thúc đẩy bởi sự bạo hành gia đình’

Kẻ phạm tội, tên là Mark Bombara, đã bắn chết người bạn thân nhất của vợ cũ của hắn, tên là Jennifer Petelczyc, 59 tuổi và con gái của Jennifer, em Gretl Petelczyc, 18 tuổi, tại nhà riêng của họ ở vùng Floreat hôm thứ Sáu 24/5.

Hắn ta được cho là đang tìm kiếm vợ cũ, khi đi đến nhà hai mẹ con và bắn chết họ, sau đó đã tự sát khi cảnh sát đến nơi.

Con gái của kẻ phạm tội, Ariel, cho hay , 28/5, rằng cô và mẹ cô đã trốn khỏi nhà vào ngày 28/3 “vì sợ hãi cho tính mạng của mình và để thoát khỏi tình trạng bị ngược đãi”.

Cô nói với cảnh sát rằng có một “mối đe dọa thực sự và sắp xảy ra” đối với tính mạng của cả cô và mẹ cô, nhưng cô cảm thấy mình bị nhà chức trách “liên tục phớt lờ” và “liên tục thất bại”. Cô cho biết cô đã nói chuyện với cảnh sát ba lần riêng biệt để nói về những mối lo ngại thực sự về cha mình.

Cô nói: “Tôi đã làm mọi thứ có thể để bảo vệ mẹ tôi, và khi cha tôi không thể tìm thấy chúng tôi, ông ấy đã sát hại người bạn thân nhất của bà và con gái của người bạn thân nhất của bà”.

"Việc cha tôi làm là hành vi bạo hành gia đình."

Ủy viên cảnh sát Tây Úc, Col Blanch nói với các phóng viên hôm thứ Ba 28/5, rằng đơn vị điều tra nội bộ của cảnh sát Tây Úc đang điều tra về các tuyên bố của Ariel.
Thủ hiến Roger Cook nói: "Jennifer và Gretl đã làm đúng - họ đang giúp đỡ một người bạn đang gặp khó khăn. Điều đã xảy ra với họ thật kinh khủng. Thật vô nghĩa. Thật kinh tởm."

Ông nói đây là "tội ác bị thúc đẩy bởi sự bạo hành gia đình”.

“Sống trong xã hội, chúng ta cần phải làm tốt hơn nữa để chấm dứt bạo hành gia đình.”
Roger Cook wearing a blue suit and pink tie
Western Australian Premier Roger Cook said the incident was motivated by domestic and family violence. Source: AAP
Chính phủ Tây Úc đã cam kết chi 400 triệu đô la để giải quyết vấn nạn bạo hành gia đình và thảo luận về những thay đổi được đề xuất, nhằm thắt chặt luật sở hữu súng của tiểu bang.

Bộ trưởng Cảnh sát Paul Papalia hôm thứ Hai xác nhận rằng kẻ phạm tội là chủ sở hữu súng được cấp phép và chưa có tiền án. Hắn ta sở hữu 11 khẩu súng theo giấy phép bắn súng giải trí và hai khẩu súng ngắn theo giấy phép sưu tập.

Ông Paul Papalia cho biết vợ cũ của kẻ phạm tội đã liên hệ với cảnh sát để nhờ giúp đỡ chuyển ra khỏi ngôi nhà chung của họ vào cuối tháng 3, sau một loạt "vấn đề liên quan đến bạo hành gia đình”.

"Nhưng không một vụ nào trong số này được báo cáo với cảnh sát, và Bombara cũng không được cảnh sát biết đến theo bất kỳ cách nào khác, ngoài lần cô ấy tiếp cận cảnh sát vào thời điểm đó."
Bộ trưởng Phòng chống Bạo hành Gia đình của tiểu bang Sabine Winton nói “mọi người trong cộng đồng đều biết vụ này là gì”.

Bà nói: “Đây là một hành động bạo hành đối với phụ nữ không vì lý do gì khác ngoài việc họ đang giúp đỡ một nạn nhân cố gắng trốn chạy khỏi một mối quan hệ”.

"Bất kỳ hành động bạo lực nào đối với bất kỳ phụ nữ nào đều hoàn toàn không thể chấp nhận được, đó là điều đáng ghê tởm và đó là một hành động tàn nhẫn."

Những người ủng hộ và tổ chức chống bạo hành gia đình nghĩ gì?

Alison Evans là giám đốc điều hành của Trung tâm An toàn và Phúc lợi Phụ nữ có trụ sở tại Perth, nơi hỗ trợ phụ nữ và trẻ em bị ảnh hưởng bởi bạo hành giới tính.

Cô cho biết những chi tiết được báo cáo về vụ việc cho thấy nó có liên quan đến bạo hành gia đình.

Cô nói: “Dựa trên thông tin chúng tôi có được, Mark James Bombara đang tìm kiếm vợ cũ của mình và mang theo một khẩu súng. Bản thân việc đó đã là một hành động bạo hành gia đình”.

"Một hành động bạo lực như vậy hiếm khi xảy ra một lần."
Floral tributes seen outside a home.
Flowers outside the house where the two women were shot dead in Perth. Source: AAP / Aaron Bunch
Evans cho biết rất có thể các hành vi cưỡng bức và kiểm soát đã thúc đẩy tình huống đó.

Cô cho biết cách gọi tên và phân loại những vụ việc như vậy rất quan trọng, trong việc ra quyết định, phòng ngừa và thu thập dữ liệu.

"Điều vô cùng quan trọng là đây là trường hợp bị giết liên quan đến bạo hành gia đình, để có thể đưa vụ này vào khi chúng tôi xem xét các trường hợp nạn nhân bị giết, nhằm cung cấp thông tin cho việc ra quyết định và lập kế hoạch, từ đó cải thiện các biện pháp phản ứng và phòng ngừa các trường hợp tử vong do bạo hành gia đình gây ra”.

"Điều quan trọng là phải nắm bắt được tất cả các trường hợp tử vong do bạo hành gia đình để chúng tôi có được thông tin chi tiết về lịch sử bạo hành, dẫn đến vụ giết người, cũng như các thông tin sâu xa hơn ngoài thời gian gây tội ác.”

Evans cho biết dữ liệu này rất quan trọng trong việc cung cấp sự hiểu biết "sáng suố và toàn diện" hơn về các tình huống xung quanh những cái chết liên quan đến bạo hành gia đình.

'Có vấn đề' trong việc đóng khung vụ án khiến các cuộc thảo luận về bạo hành trở nên 'khó hiểu'

Sharna Bremner là người ủng hộ cho một xã hội an toàn hơn cho phụ nữ, bà đã sáng lập tổ chức End Rape on Campus Australia (EROC), bà nói việc đóng khung vụ giết người hôm thứ Sáu là "có vấn đề về nhiều mặt".

Bà nói trên X, tức Twitter trước đây: “Cách chúng ta đóng khung các cuộc thảo luận và hành động xung quanh vấn đề bạo lực về giới ở Úc thường gây nhầm lẫn, đặc biệt là đối với những người trẻ tuổi, họ không thấy được sự bạo lực của họ được phản ánh trong các thuật ngữ “bạo hành gia đình”.

"Niềm tin rằng hai người phải có quan hệ họ hàng theo một cách nào đó thì bạo lực do người này gây ra đối với người kia mới được coi là "gia đình" là không chính xác, nhưng nó thực sự rất phổ biến và là một vấn đề lớn."

Theo bà Bremner, nhiều thanh niên được EROC hỗ trợ đang bị bạo hành trong mối quan hệ bạn tình thân mật, đã không nhận ra đó là "sự bạo hành gia đình", điều này có thể ảnh hưởng đến việc tìm kiếm sự giúp đỡ.

Bà cũng đề cập đến Australian Domestic and Family Violence Death Review Network, Mạng lưới Kiểm tra các vụ giết người vì bạo hành gia đình ở Úc, được thành lập vào năm 2011 để thu thập và phân tích dữ liệu về những cái chết liên quan đến bạo hành gia đình trên khắp nước Úc, nhằm nỗ lực cải thiện các biện pháp phản ứng có hệ thống.
Bà nói: “Định nghĩa của Mạng lưới Kiểm tra các vụ giết người vì bạo hành gia đình ở Úc về tội giết người bao gồm ‘các vụ giết người thay thế’ trong bối cảnh bạo hành gia đình, vì vậy cách đóng khung vụ việc của Cảnh sát Tây Úc hoàn toàn không chính xác”.

Mạng lưới Kiểm tra các vụ giết người vì bạo hành gia đình ở Úc đã xuất bản một báo cáo quốc gia về tất cả các vụ giết bạn tình, xảy ra trong bối cảnh bạo hành gia đình vào năm 2018. Mạng lưới cũng hợp tác với Tổ chức Nghiên cứu Quốc gia về An toàn Phụ nữ (ANROWS) của Úc để tung ra một báo cáo cập nhật được xuất bản vào năm 2022.

Báo cáo thừa nhận rằng việc xác định và phân loại các trường hợp tử vong do bạo hành gia đình là “phức tạp và cần được tiến hành thận trọng”. Trong số những vấn đề cần cân nhắc là liệu một vụ giết người có xảy ra trong bối cảnh bạo hành gia đình hay không - bao gồm cả trường hợp không có mối quan hệ gia đình trực tiếp giữa người chết và kẻ phạm tội.

Báo cáo cho biết: “Điều này có thể bao gồm một người ngoài cuộc bị giết khi can thiệp vào tranh chấp gia đình hoặc một người bạn đời mới bị giết bởi người vợ/chồng bạo hành cũ của người bạn đời hiện tại của họ”.

Mạng lưới bao gồm các đại diện đến từ các nhóm chống nạn bạo hành gia đình trên toàn quốc, bao gồm cả Đơn vị Kiểm tra Bạo hành Gia đình ở Queensland.

Trong báo cáo thường niên năm 2019-20 về bạo hành gia đình do Đơn vị Kiểm tra Bạo hành Gia đình ở Queensland công bố, các vụ giết người thay thế được định nghĩa là "cái chết của một người có thể đã bị giết khi can thiệp vào một vụ bạo hành gia đình hoặc một bạn đời mới bị chính người bạn đời cũ của vợ/chồng họ giết chết."

Bremner lập luận rằng những bình luận của Cảnh sát Tây Úc đã "không để ý đến hành vi lạm dụng thường xảy ra theo kiểu đại diện – nghĩa là kẻ phạm tội gây ra tội ác lên nạn nhân thông qua người thứ ba".

"Thông thường, lạm dụng qua người đại diện là sự lạm dụng phi thể chất, nhưng không có gì lạ khi nó mang tính thể chất, như vụ chúng ta đã thấy vừa qua."

Lãnh đạo tiểu bang đàm phán với cảnh sát về định nghĩa

Phát ngôn nhân của Cảnh sát Tây Úc nói các cảnh sát của họ "luôn chấp nhận rằng động cơ của những tội ác này là liên quan đến bạo hành, tuy nhiên tội ác đã gây ra là tội giết người, và cuối cùng các yếu tố dẫn đến tội ác sẽ là vấn đề mà nhân viên điều tra xem xét".

Khi được hỏi liệu tội giết người thay thế có được sử dụng để phân loại vụ sát hại này hay không, phát ngôn nhân đã đưa ra định nghĩa về Bạo hành gia đình trong Đạo luật về Lệnh Cấm, nêu rõ bạo hành gia đình "liên quan đến bạo lực, đe dọa bạo lực hoặc bất kỳ hành vi nào ép buộc hoặc kiểm soát một thành viên trong gia đình”.
Bộ trưởng Cảnh sát Tây Úc Paul Papalia phát biểu trong một cuộc họp báo rằng định nghĩa về bạo hành gia đình đang được xem xét.

Ông nói: “Thủ hiến và tôi, chúng tôi đang nói chuyện với cảnh sát và những người khác về cách chúng tôi có thể xem xét lại định nghĩa này”.

"Về căn bản, định nghĩa hiện tại cho các phần có liên quan, của các hành vi khác nhau, chỉ đề cập đến bạo lực với người bạn tình thân mật, dưới dạng giết chết bạn tình và điều đó mới liên quan đến Bạo hành gia đình.

"Trong vụ này, rõ ràng là nó liên quan đến Bạo hành gia đình. Đó là động cơ gây ra tội ác. Không có gì phải bàn cãi. Cảnh sát thừa nhận vụ này là như vậy."

Thủ hiến Roger Cook cho biết cảnh sát đang điều tra về những gì đã xảy ra và một cuộc điều tra của Điều tra viên sẽ diễn ra sau đó.

Nếu bạn hoặc ai đó bạn quen biết bị ảnh hưởng bởi bạo hành gia đình, hãy gọi 1800RESPECT theo số 1800 737 732, hay nhắn tin tới số 0458 737 732, hoặc truy cập . Trong trường hợp khẩn cấp, hãy gọi 000.

Bạn có thể liên hệ với , do No to Violence điều hành theo số 1300 766 491.

Độc giả đang tìm kiếm sự hỗ trợ khi gặp khủng hoảng có thể liên hệ với Lifeline theo số 13 11 14, Suicide Call Back Service theo số 1300 659 467 và Đường dây trợ giúp trẻ em theo số 1800 55 1800 (dành cho thanh thiếu niên từ 25 tuổi trở xuống).

Để biết thêm thông tin và hỗ trợ về sức khỏe tâm thần xin xem tại hoặc gọi số 1300 22 4636.

hỗ trợ mọi người có nguồn gốc đa văn hóa và ngôn ngữ.

 


Share
Published 29 May 2024 11:00pm
By Aleisha Orr
Presented by Lê Tâm
Source: SBS


Share this with family and friends