Bạn mong đợi nhìn thấy những bức tranh vô giá ở đâu tại Úc? Bảo tàng và phòng triển lãm có lẽ là câu trả lời hiển nhiên nhất, vì vậy Tu viện New Norcia, cách thành phố Perth ở Tây Úc 130 km về phía đông bắc, thường không phải là một phòng trưng bày nghệ thuật đáng chú ý trong tâm trí của hầu hết mọi người. Tuy nhiên, đây là chủ đề của bộ phim tài liệu mới về một vụ trộm cắp tác phẩm nghệ thuật của Marc Fennell, The Mission.
Loạt phim gồm ba phần tập trung vào một vụ trộm kỳ quái xảy ra vào những năm 1980, khi hai tên tội phạm vụng về đã đánh cắp 26 bức tranh Âu châu từ tu viện dòng thánh Benedict Tây Ban Nha này – một số bức tranh đã bị tháo khỏi khung – và cuộc điều tra đi đến hồi kết khi cảnh sát cố gắng xác định vị trí các tác phẩm nghệ thuật trước khi chúng được gửi ra nước ngoài.
Marc Fennell at New Norcia. Credit: SBS
Tại sao anh lại chọn điều tra vụ trộm nghệ thuật đặc biệt này? “Chúng tôi đã thực hiện bộ phim tài liệu Framed và được đón nhận nồng nhiệt. Tôi và đạo diễn Corrin Grant đang nói chuyện thì ai đó đã đề cập đến tội ác này ở Tây Úc,” Fennell giải thích khi thảo luận về The Mission. “Có khả năng có hàng triệu đô la trong số tác phẩm nghệ thuật về rừng rậm và nó đã bị đánh cắp. Chúng tôi đã có một khoảnh khắc “thật ư??”, vì câu chuyện bắt đầu kỳ lạ và ngày càng kỳ lạ hơn.”
Và nó đúng là kỳ lạ. Tại sao lại có một tu viện dòng thánh Benedict Tây Ban Nha ở một thị trấn nhỏ ở Tây Úc? Tại sao nó lại chứa đựng những tác phẩm nghệ thuật vô giá? Tại sao tác phẩm nghệ thuật lại được chuyển đến Philippines? Ai là người mua? Tại sao bọn tội phạm lại không hề biết gì và có nhiều yếu tố của Lock, Stock and Two Smoking Barrels hơn là Ocean's 11?
Fennell và nhóm làm phim đã nắm giữ các tài liệu của tòa án và bắt đầu đào bới. “Nghe cứ như kịch bản phim vậy! Đó là lúc chúng tôi nảy sinh ý tưởng tái tạo câu chuyện.” The Mission, cũng do Grant đạo diễn, có các cuộc phỏng vấn với các nhà điều tra của vụ án, người phụ trách nghệ thuật và các nghệ sĩ nhưng cũng sử dụng các diễn viên mặc trang phục thập niên 80 để tái hiện hiện trường vụ án, quá trình lập kế hoạch và chạy trốn. Lựa chọn sáng tạo này cho phép người xem hiểu rõ hơn về mối tương tác giữa tất cả những người tham gia khác nhau trong vụ việc đã xảy ra, theo cách mà một bộ phim tài liệu tiêu chuẩn không thể làm được.
Ken Gregson, retired detective and former Western Australian Major Crimes Squad lead investigator, who led the wild cross-country search for the stolen paintings, is among those featured in the documentary. Credit: SBS
Về lý thuyết, câu chuyện này có một cái kết khá mỹ mãn (chúng tôi sẽ không nói thêm, dành cho những ai chưa biết kết cục). Nhưng bộ phim tài liệu không chỉ nói về vụ trộm (và tiêu đề nhiều lớp nghĩa của nó cũng vậy).
“Thông thường các tu viện có tác phẩm nghệ thuật được khách hàng tặng hoặc mua lại. Nhưng chúng ta không có nhiều tu viện ở Úc và điều đáng chú ý là tu viện này nằm giữa rừng. Lái xe một giờ ra ngoài Perth, rẽ vào một góc phố và bạn sẽ nhìn thấy tòa nhà. Nó trông không giống bất cứ thứ gì khác. Nó giống như bước vào một thời điểm khác. Tại sao cái này lại ở đây? Nó thật sự kỳ lạ.”
Fennell đi sâu hơn vào lịch sử của tu viện và xem xét di sản đen tối của nó; ngày nay, New Norcia là lời nhắc nhở rằng những địa điểm đẹp đẽ có thể có một quá khứ xấu xí mà không phải lúc nào cũng được thừa nhận. (Vào năm 2020, địa điểm này đã xây dựng một đài tưởng niệm ghi nhận những sự kiện đau thương trong lịch sử của New Norcia.)
Noongar-Balladong woman Dallas Phillips is one of those who speak in the documentary about harrowing experiences at New Norcia.
Fennell đã từng là một nhà báo trong một thời gian; anh thực hiện podcast, phim tài liệu và thậm chí là chương trình đố vui nhưng anh ấy chỉ đơn giản mô tả mình là người ‘có óc tò mò chuyên nghiệp’. “Tôi bắt đầu làm nhà phê bình phim và đi lên từ đó. Tôi ném mọi thứ vào tường và xem thứ gì còn dính chặt lại.”
Loạt phim gồm ba phần The Mission khởi chiếu lúc 8 giờ 30 tối Thứ Ba ngày 24 tháng 10 trên kênh SBS và . Các tập mới được phát sóng hàng tuần trên SBS hoặc khán giả có thể xem trọn bộ phim từ ngày 24 tháng 10 trên . The Mission có phụ đề bằng năm thứ tiếng, phát trực tuyến trên SBS On Demand bằng tiếng Ả Rập, tiếng Trung giản thể, tiếng Trung phồn thể, tiếng Việt và tiếng Hàn.
Watch more from Marc Fennell at SBS On Demand:
Stream free On Demand
The Kingdom
