Nhà sinh thái học Karl Hillyard thuộc Bộ Môi trường và Nước tiểu bang Nam Úc nói những ai từng bị magpie hay còn gọi là ác là bay sà xuống trước đó có khả năng bị chim sà xuống lần nữa vì magpie thường quay trở lại cùng một chỗ để sinh sản hàng năm.
Trong khi đó nhà sinh thái học hành vi Ben Ashton thuộc trường Đại học Macquarie nói việc chim sà xuống thấp thậm chí có thể xuất hiện một cách đặc biệt có chủ ý.
Ông nói: “Chim magpie là loài bay sà xuống thấp khét tiếng nhất và có thể liên tục nhắm vào một người cụ thể, trong khi phớt lờ những người khác.”
Swooping magpies protecting their nests are a spring hazard in Canberra. Source: AAP / Alan Porritt
Ben Ashton nói: “Không chỉ con người bị chim magpie sà xuống. Mà các loài khác, chẳng hạn như quạ và các động vật như chó, cũng bị chúng sà xuống."
A wedge-tailed eagle comes under attack from a native Australian Magpie. Source: AAP / Dean Lewins
Khi nào vào mùa chim ác là sà xuống và tại sao chim có vẻ muốn tấn công?
Trong hầu hết các trường hợp, hiện tượng sà xuống thấp này xảy ra khi một người hoặc động vật đi ngang qua vùng được coi là mối đe dọa đối với trứng chim magpie hoặc chim non.
Đây là thời điểm mà những con chim magpie dễ bị tổn thương nhất và là lý do tại sao việc chúng hay sà xuống thấp được cho là một biện pháp thích nghi nhằm chống lại những thứ chúng nghi ngờ là đang săn mồi.
Mùa sinh sản của magpie kéo dài từ khoảng tháng 8 đến tháng 10 hàng năm.
Con cái thường đẻ từ ba đến năm quả trứng trước khi ấp trong khoảng ba tuần, cho đến khi trứng nở.
"Trong thời gian này, những con chim magpie đảm nhận vai trò của người bảo vệ, với một số con sử dụng chiến thuật bay sà xuống để bảo vệ tổ chim," Karl Hillyard nói.
"Chúng sẽ làm chuyện này từ khi đẻ trứng cho đến khi những con chim non sẵn sàng bay, thường là khoảng 4-5 tuần sau khi trứng nở."
Làm thế nào để tránh bị chim ác là sà xuống?
Thay đổi tuyến đường của bạn được coi là cách tốt nhất để tránh bị chim sà xuống, vì chim chỉ có khả năng bảo vệ khu vực cách tổ chim trong vòng 100 mét.
Nhưng còn những cách khác.
Các chuyên gia khuyên bạn nên đi bộ chậm rãi thay vì chạy trốn khi bị chúng sà xuống, đeo kính râm sau gáy hoặc đội mũ có vẽ đôi mắt ở phía sau.
Cũng có thể đội mũ bảo hiểm hoặc bung dù khi đi.
Karl Hillyard nói điều quan trọng là không được hành động quá khích.
Ông nói: “Nếu bạn vẫy tay hoặc la hét, những con chim sẽ coi bạn là mối đe dọa đối với tổ chim, không chỉ trong năm nay mà chúng có thể nhớ bạn trong nhiều năm tới”.
Và mặc dù có vẻ như tất cả chúng ta đều có thể bị tấn công, nhưng trên thực tế, Ben Ashton nói chỉ có khoảng 10% số chim magpie là bay sà xuống.
Trong 10 năm nghiên cứu về các loài chim, anh ấy chưa bao giờ bị nhắm mục tiêu.
Chim ác là thông minh như thế nào?
Trong công trình nghiên cứu chim magpie của mình, Ben Ashton trả lời các câu hỏi trọng tâm về sự hiểu biết quá trình tiến hóa nhận thức của chim.
Ông nói: “Một trong những giả thuyết chính về sự tiến hóa của trí thông minh dự đoán rằng những thách thức khi phải sống trong môi trường xã hội phức tạp sẽ chọn lọc trí thông minh cao hơn.
"Để phù hợp với điều này, các đồng nghiệp của tôi và tôi đã tìm thấy mối quan hệ giữa quy mô đàn chim và sự nhận thức ở chim magpie.
"Chúng tôi thấy rằng những con chim sống trong các đàn chim lớn hơn thực hiện tốt hơn các nhiệm vụ nhận thức."
Macquarie University behavioural ecologist Ben Ashton is studying magpie behaviour. Credit: Supplied
“Ví dụ, chúng tôi đang sử dụng phân tích mạng xã hội để xem liệu số lượng và sức mạnh của các mối quan hệ xã hội có thúc đẩy sự phát triển nhận thức hay không,” Ben Ashton nói.
"Chúng tôi cũng đang nghiên cứu sự lão hóa nhận thức, sự suy giảm dần nhận thức theo tuổi tác."
Sự lão hóa nhận thức đã được ghi nhận rõ ràng ở người, nhưng phần lớn chưa được biết đến ở động vật hoang dã.
