Các cử tri Úc đã được hỏi ý kiến về việc đưa Tiếng nói Bản địa trước Quốc hội vào Hiến pháp, và .
Việc kiểm phiếu sẽ tiếp tục diễn ra trong cuối tuần này, nhưng với số phiếu được kiểm vào tối thứ Bảy, cuộc trưng cầu dân ý đầu tiên kể từ năm 1999 có nguy cơ thất bại với tỷ lệ phiếu “No” trên toàn quốc lên tới hơn 56%.
Trên khắp nước Úc, người Thổ dân và dân đảo Torres Strait đã đón nhận kết quả này với những cảm xúc lẫn lộn.
Những người ủng hộ chiến dịch “Yes” đã tỏ ra đau buồn và thất vọng. Một nhóm các nhà lãnh đạo thuộc các Quốc gia Thứ nhất tuyên bố dành “một tuần im lặng” sau khi kết quả bỏ phiếu được công bố.
“Khi chúng ta xác định được hướng đi mới cho công lý và quyền lợi của mình, chúng ta hãy đoàn kết lại một lần nữa,” tuyên bố viết. “Chúng ta hãy nhóm họp vào thời điểm thích hợp để xem xét cẩn thận con đường phía trước của chúng ta.”
Nhà vô địch Olympic và cựu Thượng nghị sĩ Lãnh thổ Bắc Úc Nova Peris nói với chương trình The Point của NITV rằng kết quả này khiến bà “phát ốm” và là “một bản cáo trạng đáng buồn” đối với nước Úc.
“Nó thậm chí không phải là về sự thay đổi, mà là về sự thật,” bà nói. “Và điều này đáng lẽ phải xảy ra cách đây 122 năm.”
Giáo sư Marcia Langton thuộc Nhóm công tác trưng cầu dân ý cho biết chiến dịch “Yes” bây giờ phải tìm cách giải quyết những lo ngại như tỷ lệ tự tử cao trong các cộng đồng bản địa, điều mà bà mô tả là “một cuộc khủng hoảng cần được quan tâm khẩn cấp”.
Nghệ sĩ rap Adam Briggs thuộc bộ tộc Yorta Yorta là một người ủng hộ mạnh mẽ cho chiến dịch “Yes”. Trước ngày bỏ phiếu, anh đã viết trên mạng xã hội X, trước đây có tên là Twitter, rằng:
“Bất kể điều gì xảy ra; có một đường kẻ trên cát. Chúng ta sẽ ghi nhớ ai đã đứng lên và hành động nhiều nhất. Sẽ luôn có việc phải làm và bây giờ chúng ta sẽ biết nên dành sức lực của mình vào đâu.”
Những người Thổ dân và dân đảo Torres Strait ủng hộ chiến dịch “No” tin rằng việc từ chối Tiếng nói có nghĩa là người Úc phải tìm ra những cách mới để thu hẹp khoảng cách.
Nhà vận động có xu hướng bảo thủ thuộc bộ tộc Gumbaynggirr và Yuin, ông Warren Mundine, đã mô tả sự cần thiết của “sự thay đổi xã hội trong cộng đồng bản địa để trở thành một cuộc chiến thực sự”.
“Chúng ta biết giải pháp là gì,” ông nói. “Điều chúng ta cần bây giờ là lòng dũng cảm chính trị để biến những điều đó thành hiện thực.”
Nyunggai Warren Mundine says all states rejecting the Voice remains possible. Source: AAP / Lukas Coch
“Người dân của chúng tôi đã bị tổn thương rồi,” bà nói. “Chúng ta cần hàn gắn và đoàn kết đất nước, không phải thông qua cuộc trưng cầu dân ý Yes hay No, mà thông qua việc nói lên sự thật và chữa lành.”
