NHỮNG GÌ ĐÃ ĐƯỢC TUYÊN BỐ
Ở Úc chỉ có 83 người bị chết đơn thuần do COVID-19 kể từ khi đại dịch bắt đầu.
NHẬN ĐỊNH CỦA AAP FACTCHECK
Sai. Tuyên bố này diễn giải sai dữ liệu từ Australian Bureau of Statistics (Nha Thống kê của Úc).
Một người dẫn truyền hình đã tuyên bố rằng kể từ khi đại dịch bắt đầu, chỉ có 83 người Úc bị chết đơn thuần do COVID-19 đã làm náo loạn truyền thông xã hội kể cả những lời yêu cầu đòi .
Nhưng tuyên bố này sai – trên thực tế, con số 83 là nói đến những người có vi-rút corona khi họ chết, nhưng cái chết của họ là do nguyên nhân nào đó khác.
Phóng viên Paul Murray nói đến trong của ông trên đài Sky News Australia. Trong chương trình vào ngày 15 tháng 2, ông Murray dẫn dắt người xem qua các kết quả tìm thấy của báo cáo này trong một nỗ lực nhằm “so sánh đối chiếu nó”.
“Trích dẫn từ Bureau of Statistics hôm nay: ‘các bệnh tim mãn tính là bệnh sử mãn tính thường gặp nhất đối với những người được chứng nhận rằng COVID-19 là nguyên nhân tiềm ẩn gây tử vong.’ Vậy, trong hai năm qua ở Úc, bao nhiêu người đã chết thực ra không có nguyên nhân nào khác ngoại trừ nguyên nhân duy nhất là COVID? Con số đó là 83,” .
Mạng truyền thông xã hội đã chia sẻ một đoạn phim lấy từ chương trình của ông Murray nhấn mạnh điểm con số 83 được giải thích không đúng, kể cả này. “Các dữ kiện thực tế về COVID, không phải nỗi lo sợ, chúng ta hãy cùng xem xét đối chiếu. Thực ra con số chết do COVID như một nguyên nhân duy nhất là: 83,” dòng chữ trên hình viết. Tuyên bố này còn được cho thấy trên Twitter (, và ), Facebook () và TikTok ( và ).
Nhưng theo , cũng được công bố vào ngày 15 tháng 2, số người chết mà trong đó chỉ riêng vì COVID được khai báo trên giấy khai tử là 220 người.
Kể từ khi đại dịch bắt đầu cho tới ngày 31 tháng 1, đã có 2.519 trường hợp tử vong mà trực tiếp là do nhiễm COVID cấp tính, báo cáo này nói.
Còn có 20 trường hợp tử vong do các tác dụng lâu dài của COVID, và 17 trường hợp được chứng tử là nghi do COVID (nhưng không được xác nhận trong phòng thí nghiệm vào thời điểm khai tử). Như vậy tổng số 2.556 trường hợp tử vong được cho là “do COVID-19”.
Một phát ngôn nhân cho ABS đã xác nhận với AAP FactCheck qua thư điện tử rằng thống kê tỉ lệ tử vong cho thấy là “trong trường hợp COVID-19 được liệt kê trên giấy khai tử như một nguyên nhân tử vong (2.639 trường hợp trong bài viết này), thì 83 trường hợp trong số này, không phải là do chính vi-rút mà là do một bệnh trạng khác”. Một thí dụ về “bệnh trạng khác” có thể là ung thư giai đoạn cuối, ông nói.
Có sự phức tạp về cách thức các trường hợp tử vong do COVID được khai báo ở Úc đã được giải thích trong . AAP FactCheck trước đó đã lật tẩy những tuyên bố sai về việc khai báo con số tử vong do COVID và .
Nhà dịch tễ học của University of Wollongong (Đại học Wollongong) nói rằng, cho dù có những sự tinh tế trong việc khai báo, nhưng tuyên bố rằng chỉ có 83 người Úc bị chết bởi COVID như một nguyên nhân duy nhất, “chắc chắn là sai”.
“Những gì báo cáo của ABS cho thấy đó là, ở Úc đã có 2.556 trường hợp tử vong do COVID-19 căn cứ vào giấy khai tử trong thời gian này, với thêm 83 cái chết mà có nhiều khả năng là do các yếu tố không phải COVID-19 nhưng trong đó người ta bị nhiễm COVID-19 tại thời điểm tử vong,” ông cho AAP FactCheck biết trong một thư điện tử.
“Nói một cách khác, 96,9 phần trăm những cái chết do COVID-19 được khai báo với ABS (nghĩa là được báo với ) được cho thấy là do COVID-19 trực tiếp gây nên, trong báo cáo (của ABS) này.”
tại University of Queensland (Đại học Queensland) đồng ý tuyên bố này là “sai”.
“Như người ta có thể thấy từ báo cáo của ABS, hầu hết những cái chết là xảy ra ở người lớn tuổi. Những người này, nhất là những người trong các cơ sở chăm sóc người cao niên, có nhiều khả năng là có nhiều bệnh trạng và bác sĩ điền giấy chứng nhận tử vong thường ghi chú rằng những bệnh trạng này có thể đã góp phần gây nên cái chết,” Giáo sư Dobson cho AAP FactCheck biết trong một thư điện tử.
“Cách quốc tế về ghi nhận những cái chết được thiết kế cách đây đã lâu khi mà hầu hết các trường hợp tử vong có nhiều khả năng rõ ràng là do một nguyên nhân, như bệnh nhiễm trùng hay nhồi máu cơ tim. Hệ thống này không phù hợp lắm với tình hình hiện nay trong số người cao niên, khi mà nhiều bệnh trạng có thể đã góp phần gây nên cái chết.”
Đài truyền hình Sky News Australia đã không hồi âm về yêu cầu cho biết bình luận về tuyên bố của ông Murray.
NHẬN ĐỊNH CUỐI CÙNG NHẬN ĐỊNH CUỐI CÙNG
Tuyên bố rằng kể từ khi đại dịch bắt đầu, chỉ có 83 người bị chết do COVID như một nguyên nhân duy nhất, là một sự diễn giải không đúng về dữ liệu trong báo cáo của ABS. Con số 83 nói đến những cái chết liên quan đến COVID, trong đó việc người đó qua đời không phải là do vi-rút mà là do một bệnh trạng khác, ABS xác nhận.
Sai – Tuyên bố này không chính xác.
* AAP FactCheck là thành viên được công nhận của (Mạng lưới Quốc tế về Kiểm tra Dữ kiện Thực tế). Muốn được cập nhật về những kiểm chứng dữ kiện thực tế mới nhất của chúng tôi, hãy theo chúng tôi trên , và .
