Öne çıkanlar
- Göçmen toplumlardan pandemi dönemi krizde fırsat arayan çok kişi var.
- Uzmanlara göre, yeni işletmelerin krizi fırsata çevirmesi için internet üzerinden ticaret yapması şart.
- Almak istediğiniz işletmenin hesaplarını bir muhasebeciye kontrol ettirmenizde yarar var.
Küçük işletmeler Avustralya ekonomisinin bel kemiğini oluşturuyor. Ülkedeki toplam karın yüzde 35’i bu küçük firmalardan geliyor. Küçük İşletmeler ve Aile Firmaları Ombudsmanı’nın
Ancak COVID-19 döneminde toplum içi bulaşma riski, özellikle Victoria’da bu küçük işletmeleri çok kötü vurdu.
Küçük işletmelere danışma ve destek hizmeti veren COSBOA adlı derneğin başkanı Peter Strong, pandemi yüzünden bu tür firmaların son derece ucuza satıldığını belirtiyor. Ancak alıcıların da ne aldıklarını iyice incelemesini tavsiye ediyor.
Öncelikle satın almak istediğiniz işletmenin mali olarak sürdürülebilir ve size verilen rakamların kesinlikle dogru olduğuna emin olun, diyen Strong, muhasebeciye gidip elinizdeki verilerin mantıklı olup olmadığına dair tavsiye almanızı öneriyor.
Hesaplar ne kadar iyi olsa da özellikle son çeyrekle ilgili rakamları dikkatli bir şekilde inceleyin diyen Strong, bir de kira ve evsahibinin kalitesine bakın diyor.
Eğer evsahibi çok sayıda emlak işleten büyük bir şirket ise, size kriz anında nasıl davranacağı konusunda çok dikkatli olmanız gerekiyor, diye konuştu.
Source: AAP Image/AP Photo/Asanka Brendon Ratnayake
İşletme danışmanı ve işletme satış platformu Allbiz’in kurucularından Mathew Holland, son dönemde hiç olmadığı kadar başvuru aldıklarını söylüyor. Müşterilerinin yaklaşık üçte birini oluşturan yaşlı göçmenlerin olası fırsatları kolladıklarını söylüyor.
Satın almak isteyenlerin çoğunun normal işte çalışmak istemeyen ve bu yüzden de işletme satın almak isteyen göçmenler diyor. Altı ila sekiz ay önce, göçmenlerin üç beş yıllığına bir restoran, zincir restoran veya Westfield gibi bir alışveriş merkezinde bir işletme satın almak isteyebileceğini ancak artık bu sınırların dışına çıktıklarını söylüyor. Ancak Holland genel eğilimi tarif edebilecek yoğunlukta bir trafik olmadığını da sözlerine ekliyor.
Küçük işletmelerin eyaletteki tüm özel sektör faliyetinin yaklaşık dörtte birini oluşturduğunu bilen , internet veya telefon üzerinden mevcut ve potansiyel işsahipleri için ücretsiz danışma hizmeti sunuyor.
Kooparatifin işletme danışma hizmetlerinin başında olan Lisa Legena, başvuruların çoğunun göçmenlerden geldiğini söylüyor. Çoğunun COVID-19 pandemisinin belirsizliğinden çekinip karar almakta zorlandığını belirtiyor.
50 yaşın üzerinde olanlar, emekliliklerinde kendilerini rahat ettirecek bir yatırım aracı arıyor, diyen Legena, Avustralya’da tüm eyalet ve bölgelerde farklı aşamalarda da olsa COVID-19 tedbirlerinin uygulandığını ve toplum içi bulaşma riskinin devam ettiğini söylüyor.
Checking out a supermarket Source: Getty Images/chee gin tan
Legena’nın tavsiyesi, satın almak istediğiniz işletmenin sunduğu belirli bir ürün veya hizmetin bu aralar çok satıp satmadığını araştırmanız. Pandemi döneminde bazı işletmeler haftalarca kapanmak zorunda kaldılar ve bu süreçte internetten satış yapamayanlar büyük zarar gördü.
“Ürün veya hizmetlerini internet üzerinden satıp adrese teslim edebilecek kapasiteleri var mı? İşletmenin bulunduğu adres ve çevresi dışında ulaşabileceği bir müşteri ağı var mı?” diye soruyor. Sosyal medya ve internette ne kadar güçlü olduğunun önemli olduğunu belirtiyor.
Strong’a sorarsanız, küçük işletme sahipleri satın alırken beklentilerini fazla yüksek tutuyor. Ancak özellikle şu dönemde, yatırımcıların her şeyden önce, mantıklı düşünmesi gerektiğini belirtiyor.
“Gelecekte ne olabileceğine bakın” diyor. Müşterileri tekrar dükkana çekebilecek misiniz? Melbourne dışındaysanız, yasaklar geri gelirse ne yapacaksınız? İşletme yasaklar sırasında iki ay müşteri olmadan ayakta kalabilir mi? “Bu soruların yanıtlarını bulunca karar verin,” diyor.
Inspecting business Source: Getty Images/DragonImages
Legena’ya göre de, insanlar fazla heyecanlanınca hata yapıyor.
Tüm detayların üzerinden geçip karar vermenin öneminin altını çiziyor. Bir işletme satın alıp bir süre sonra kapatmak zorunda kalma tehlikesinden bahsediyor. O zaman hiç gelir elde edemediğiniz için aldığınız borcu geri ödeyememe tehlikesi yükseliyor. Bu yüzden de genel durumu göz önünde bulundurmanız çok önemli.
New South Wales Üniversitesi’nden Pazarlama Doçenti Nitika Garg bir tüketici davranış uzmanı. İnsanların evden çalışıp veya eğitim alıp çocuk bakmaktan sıkıldıklarını söylüyor. Pandemi döneminde nereye bakacağını bilen yatırımcı için çok fırsat olduğunu söylüyor.
İnsanların evlerinde aktif kalmasını sağlayacak hizmetler sunan işletmeler için iş olduğunu ve pandemi döneminde yoga veya meditasyon programları veya yemek kursları gibi yeni kategorilerin büyük iş yaptığını söylüyor. Pandeminin başında insanların deli gibi kaliteli yemek yaptığını ancak şu anda basit yapılan yemekler veya dışarıdan siparişleri tercih ettiğini söylüyor.
Pandemi döneminde satışta olan işletmelerin hepsi kar eden veya sürdürülebilir işletmeler olmayacak. Bu yüzden de Legena, satın alacakların kendi yeteneklerine, ödedikleri paraya ve işletmenin müşteri çekme potansiyeline dikkat etmesi gerektiğini söylüyor.
İnsanların son derece çekici bir işletmeye tüm birikimlerini yatırıp hepsini kaybetmelerine tanık oldum diyen Legena, örnek veriyor. Bazıları yakınlarındaki kafede iyi zaman geçirdikleri ve çok sayıda müşteri gördükleri için büyük miktarda para yatırıyor. Daha sonra da kafe işletmenin aslında çok sayıda beceri gerektirdiğini, zaman aldığını ve müşteri olmakla insanların bu tür şeyleri anlayamayacaklarına tanık olduklarını söylüyor.
Bu yüzden de Holland, eski işletme sahibiyle yenisi arasındaki geçiş döneminin son derece riskli bir dönem olduğunu söylüyor. Bu özellikle de işi bilen eski bir işletme sahibi olduğunda geçerli.
Satın alanın işi bildiğini ve eski sahibin yardımına ihtiyacı olmadığını düşündüğü durumlarda, sıkıntı yaşanıyor. İmzayı atınca eski sahibin kaybolmasına razı oluyorlar, diyor. Tavsiyesi ise, eski işletme sahibinin en azından bir süre geçiş sürecinde kalıp yardım etmesi yönünde. İki hafta son derece normal bir kalma süresi. Ancak eski sahibin 2, 3 ve hatta 6 ay kalmasını istemekte bir sakınca yok, diyor.
Doçent Garg, yeni sahiplerin COVID-19 sonrası dönemi de düşünmelerini istiyor.
Acele etmeyin, diyor. İyi bir fırsat veya size çok uygun olarak göreniz de, işletmenin kısa ve uzun dönem planları, ve hedefleri olduğuna emin olun, diyor. Bu dönemde ayakta durmasına odaklanmanın normal olduğunu ancak pandemi sonrası dönemde de sürdürülebilir olacağına emin olmak gerektiğini söylüyor.
Kendi işinizi kurmak için daha detaylı bilgi için haftaiçi hergün sabah 8’le akşam 8 arasında 1300 650 460’tan Avustralya Küçük İşletmeler ve Aile Şirketleri Ombudsmanı Bilgi Hattı’nı arayın.
