Avustralya’da ikinci el arabanızı nasıl satarsınız?

İkinci el arabanızı nasıl satacağınız Avustralya’da nerede yaşadığınıza göre değişiyor. Ancak sıkıntısız bir şekilde arabanızı satmak için her yerde geçerli bazı kurallar da var.

Credit: XiXinXing/Getty Images

ÖNE ÇIKANLAR

• Avustralya’da araba satmanın üç yöntemi var. Kendiniz, açık arttırma veya araba bayi üzerinden.
• Kendiniz satmaya karar verdiyseniz, satış fiyatı ve gerekli tamirleri önceden açıklayın. Bazı eyaletlerde “roadworthy” yola çıkmaya elverişli onayı almanız gerekiyor.
• Arabayı sattıktan sonra bağlı bulunduğunuz kayıt kurumundan devir testlim yapmak zorunlu.

Avustralya’da kullanılmış araba satmak isteyenler için büyük bir pazar var. Yakın dönemde yapılan dolaylı tahminlere göre, ikinci el piyasası yeni araba piyasasının yaklaşık üç katı.

Peki, arabanızı satmak istiyorsanız yapmanız gereken ilk şey ne?

New South Wales Fair Trading kurumunda mevzuat uzmanı olarak görev yapan Kathy Townsend yapmanız gereken ilk şeyin, aracı kimin satacağına karar vermek olduğunu söylüyor: Kendiniz, kayıtlı bir bayi yoksa açık artırma.

Credit: Alan Powdrill/Getty Images

“Eğer bir bayiye satıyorsanız, ilave masrafları katması gerekeceği için daha düşük bir teklif alırsınız. Hem elde edecekleri kârı hem de arabanın bir sonraki sahibine olacak yükümlülüklerini göz önüne almaları gerekecek. Açık artırma evine satacaksanız, onların alacağı komisyonu, ki bu genelde satış fiyatının yüzde 10 ila 15’idir, düşünmeniz gerekiyor.”

Açık artırma evleri genelde klasik veya koleksiyonerlerin peşinde olduğu araçlar için geçerli bir seçenek olarak öne çıkarken bayi eski arabanızı verip yenisini almak istiyorsanız veya satış sürecini başkasına devretmek istiyorsanız iyi bir yol.

Arabayı kendiniz satacaksanız, Facebook Market veya diğer popüler satış platformları kullanılıyor. Townsend birebir satışlarda yanınızda bulundurmanız gereken belgelerden bahsediyor.

concerned Asian Chinese mature woman comparing financial bill statement with bank on phone line Credit: Edwin Tan /Getty Images

“Olası alıcılar aracı kayıt belgeleriyle karşılaştırmak ve hatta aracın gerçek sahibi olup olmadığınızı kontrol etmek isteyecektir. Ehliyetinizi görmek isteyebilirler. Aracın VIN veya şase numarası gibi detaylarını da isteyebilirler. Bu bilgiler Personal Property Securities Register üzerinden aracın herhangi bir borcu olup olmadığını kontrol etmek için kullanılır” diyor.

Özel satışlar için öneriler

Carsales araba satış platformundan tüketici pazarlama müdürü Kara Faella, aracın satışını etkileyebilecek faktörleri sıralıyor.

• Şeffaflık: Aracın geçmişi ve mevcut durumu hakkında tamamen şeffaf olun. “Bu şekilde potansiyel alıcı gelip aracı inceleyince sürprizlerle karşılaşmazsınız.”
• Alıcılara cevap süreniz: Potansiyel alıcıların sorularına zamanlı bir şekilde cevap vermeniz çok önemli. Bu sorulara cevap vermeniz çıkarınıza çünkü alıcı aracınızla ilgilense de büyük ihtimalle başka araçlarla ilgili de sorular soruyor. Bu fırsatı değerlendirmeniz gerekir.”
• Pazarlık ve fiyat belirleme: “Aracınızın çekeceği ilgi doğrudan fiyatla bağlantılıdır. Belirlediğiniz fiyatın beklendiler doğrultusunda rayiç fiyat aralığında olmasına dikkat edin. Yapabiliyorsanız, belirlediğiniz fiyatta pazarlık için biraz fark bırakın. Ayrıca kabul edebileceğiniz asgari fiyatı de kafanızda belirleyin.”

Batı Avustralya’da the Royal Automobile Club (RAC) araçlar ve yakıtlar müdürü Alex Forrest satış öncesi yapılan tamirin fiyatı ve pazarlık aşamasını etkileyeceğini belirtiyor.

Genelde ilanlarda arabanın kısa süre önce bakımdan geçtiği, yeni tekerleklerin takıldığı benzeri açıklamalar olur. Bu şekilde potansiyel alıcının rahatlaması sağlanır.

Alex Forrest

“Genelde araca takılan ilaveler veya opsiyonel ekstraların aracın değerine bir etkisi olmaz. Özellikle de alıcı bu ekstralardan hoşnut değilse ve aldıktan sonra eski haline döndürmek için ilave masraf yapmak zorunda kalacaksa” diyor.

Portrait of a Arab Middle East woman driving a car Credit: FG Trade/Getty Images

İlgilenenler aracı görmek isteyeceklerdir. Ancak bazı satıcılar bir yabancının evlerine gelip arabayı denemesinden rahatsız olabilir.

Faella bir alternatif sunuyor.

“Alıcı ile etrafta insanların olduğu alışveriş merkezi araba parkı gibi kamuya açık bir alanda buluşabilirsiniz” diyor.

Ayrıca test sürüşü sırasında alıcının geldiği aracın anahtarlarını veya ehliyetini isteyebilirsiniz. “Veya test sürüşü sırasında yolcu koltuğunda onlarla gidebilirsiniz” diyor.

Australia Explained - Mechanic fixes engine Credit: Reza Estakhrian/Getty Images

Satış öncesi ve sonrası sorumluluklar

Hangi eyalet veya bölgede olduğunuza göre, aracınızı satmadan önce yola çıkmaya elverişli (roadworthy check) onayı olması gerekebilir.

Örneğin Victoria’da aracın devri sırasında roadworthy araç sertifikası almanız zorunlu. Ancak bu Batı Avustralya’da şart değil.

Forrest, “Eyaletler arasında yasalarla belirlenmiş kurallarda büyük farklar var” diyor.

Ayrıca zorunlu olmasa da kullanılmış araba alanlar için tavsiye edilen araç mekanik durum kontrolü var.

Aracınızı sattıktan sonra yapmanız gereken üç şey var:

• Sigorta ve yolda kalma hizmeti sağlayıcılarınızla irtibata geçin.
• Paralı yol hesabınızın yeni aracınıza geçtiğine emin olun.
• Eyalet veya bölgenizdeki araç kayıt kurumunu bilgilendirin.

Örneğin New South Wales eyaletinde aracınızı sattığınızı Service NSW’e bildirmeniz gerekiyor.

NSW Fair Trading’den Townsend“Bildirimi mümkün olduğunca erken yapmanız önemli. Bu şekilde aracın yeni sahibinin alabileceği trafik cezalarından sorumlu olmazsınız” diyor.

Car repairman giving car keys to customer after success car repairing in garage Source: Moment RF / thianchai sitthikongsak/Getty Images

Ayrıca aracın devir teslimi ile ilgili süreçler de eyaletten eyalete farklılık gösteriyor.

Townsend, “Yaşadığınız eyaletteki kuralları öğrenin. Eyaletten eyalete farklılık göstereceklerdir. Ancak genelde araç kayıt kurumunu bilgilendirmeniz gerekir. Ancak araç kayıtlarıyla ilgilenen kurum eyaletten eyalete farklılık gösterecektir” diyor.

Aracınızı sattınız

Tebrikler! Yapmanız gerekenler yaşadığınız bölge veya eyalete göre farklılık gösteriyor.

• Avustralya başkent Bölgesi
• New South Wales
• Victoria
• Batı Avustralya
• Güney Avustralya
• Queensland
• Kuzey Bölgesi
• Tazmanya