Avustralya’da eğitimden eyaletler sorumlu. Her eyaletin üniversite kabul kurumları öğrencilerin en başarılı oldukları on dersin notlarından ATAR’ı hesaplar.
Üniversiteler Kabul Kurumu (Universities Admission Centre or UAC) Pazarlama ve Halkla İlişkiler Bölümü Genel Müdürü Kim Paino açıklıyor:
“ATAR’ın en önemli özelliği bir not veya puan olmaması. ATAR sıralamadaki yeri gösterir”
Öğrencilerin aynı yaş grubundaki diğerleriyle karşılaştırıldığını söylüyor. ATAR’ın sadece üniversiteye giriş için kullanılması gerektiğinin de altını çiziyor.
Öne çıkanlar
- Her eyalette üniversiteye giriş için gerekli ATAR farklı hesaplanıyor. Ancak ATAR’ınız her eyalette geçerli.
- Her öğrenci 99.95 ile 0.00 arasında bir sıralamaya yerleştiriliyor.
- Lise sonrasında istediğiniz bölüme hemen giremediyseniz istediğinizi elde etmenin alternatif yöntemlerini araştırın. Yatay geçiş veya erken giriş sistemlerini iyice araştırın.
Victoria’da öğrencilerin ATAR puanı almak için eyaletin eğitim sertifikasını yani VCE adı verilen the Victorian Certificate of Education sınavına girmeleri gerekiyor. Tazmanya’da ise öğrencilerin ATAR’ı Tertiary Entrance (TE) puanlarına göre belirleniyor.
NSW eyaletinde UAC kurumu lise öğrencilerinin ATAR’ını the Higher School Certificate – HSC’ye göre belirliyor.
Her eyaletin kendi orta öğretim sistemi ve değerlendirme sistemi olduğunu söyleyen Paino, eyaletlerin birbirinden bağımsız bir şekilde ATAR’I hesapladıklarını söylüyor. Ancak yine de ATAR’ınızla başka eyaletlerde üniversitelere başvurabilmeniz mümkün.

University admissions centres across country have different eligibility requirements for receiving an ATAR. Source: Getty Images/SDI productions
Paino NSW’de 70 ATAR alıp Melbourne’da üniversiteye gitmek isteyen bir kişinin bunu yapabileceğini söylüyor. Örneğin Melbourne Üniversitesi’ne başvurdunuz. Sizin NSW’den gelen 70 ATAR’ınızı kabul edeceklerini söylüyor. Her eyalet kendi öğrencilerinin ATAR’ını hesaplamakla sorumlu olsa da bu ATAR’ların diğer eyaletlerde kullanılabildiğini belirtiyor.
Her eyaletin ATAR hesabı farklı
Panio ATAR hesabında, öğrencinin 11 ve 12’nci sınıflardaki sınavlarda nasıl bir performans gösterdiğinin takip edildiğini söylüyor.
NSW’de öğrencilerin 12’nci sınıf sonu itibariyle ellerindeki tüm sınav sonuçlarını değerlendirdiklerini söylüyor. “ATAR hesabında sadece HSC sınav sonucunu kullanamayız çünkü herkes farklı konuları çalışıyor” diyor. Üniversitelerin öğrencileri değerlendirmek için HSC’den daha fazlasına ihtiyacı olduğunu belirtiyor.
Paino her eyaletin üniversite kabul kurumlarının ATAR’I hesaplarken farklı kriterleri kullandığını söylüyor.
NSW’de en az iki İngilizce dersinin dahil edilmesinin zorunlu olduğunu, ancak bazı eyaletlerde İngilizcenin zorunu olmadığını belirtiyor. Bu da bazı eyaletlerin en iyi olduğunuz 10 dersi değerlendirdiğini ve bu dersler arasında İngilizce yoksa, onun dikkate alınmadığı anlamına geliyor. Ama NSW’de İngilizce en iyi olduğunuz 10 ders arasında değilse bile dahil ediliyor.

The medium ATAR is usually around 70.00 out of 99.95. Source: Getty Images/MoMo Productions
Sydney’den Nicole Lenoir-Jourdan, oğlu ve arkadaşlarının birkaç yıl önce 12’nci sınıfı bitirdiği dönemi hatırlıyor.
“Birçok öğrenci için ATAR rüyanızın bölümüne girip girmeyeceğinizi belirleyen tek unsur”
Bu yüzden de bazı öğrencilerin aslında ilgilerini çekmeyen dallara yöneldiğini söylüyor. “Bazıları sıralamada daha öne gidebilmek için üç ders fizik veya dört ders matematik alıyor. Rüyalarındaki bölüme girebilmek için ellerinden geleni yapıyorlar,” diyor.
NSW’deki Üniversiteler Kabul Kurumu UAC’den Kim Paino her lise öğrencisinin üniversiteye gitmesi durumunda ATAR’ın 50.00 olması gerektiğini ortalama ATAR’ın 70 civarında olduğunu söylüyor.

To find out if applications for ATAR are open and how the scaling process will work for you, speak with the authority in your state or territory. Source: Getty Images/Hill Street Studios
Ortalama neden 50 değil?
Kendisine sık sık sorulan sorulardan biri söylüyor: “ATAR sıralamaysa ortalamasının 50 olması gerekmiyor mu?” ATAR’ın sınavlara girenleri değil tüm yaş grubunu yansıttığını söylüyor. “ATAR’ın tüm ülke çapında kullanılabilmesi gerektiğini, bu yüzden de öğrencinin aynı yaşta olan herkesle değerlendirilmesi gerektiğini söylüyor.
ATAR sıralaması 100 üzerinden değerlendiriliyor. 99.95’ten 0.00’ra kadar sıralama var.
80.00’lık bir ATAR, 12’nci sınıf öğrencileri arasında ilk yüzde 20’ye girdiğiniz anlamına geliyor.
NSW Üniversitesi’nde Öğretmenlik yüksek lisansı okuyan Lenoir-Jourdan, ATAR’ın hesaplanış biçiminin pek de anlaşılır olmadığını söylüyor.
Birçok öğretmene ATAR’ın nasıl hesaplandığını sorduğunu, herkesin bir miktar fikri olduğunu ancak karmaşık bulduklarını söylüyor.
ATAR için kayıt
Öğrenciler ATAR almak için internetten kaydolmak zorunda.
Lenoir-Jourdan, “12’nci sınıflar için kaydolmak son derece basit” diyor. Sistemde zaten tüm kişisel detayları var. Öğrenci numarasını ve e-postayla gönderilen şifreyi girdikleri anda sistemde tüm kişisel detaylarını görüyorlar. Öğrencilerin yapması gereken tak şey hangi dersler için başvurduklarını belirtip başvuru ücretini ödemek.
Umudunuzu kaybetmeyin
Nicole Lenoir-Jourdan final sınavlarına hazırlanmak ve liseden mezun olmanın başlı başına oldukça stresli olabileceğini söylüyor. Bazı üniversitelerin alternatif giriş yolları sunduğunu söylüyor. Bunlar arasında erken giriş sistemi veya ilk yıl sonunda başka bir bölüme hatta üniversiteye geçiş de mümkün.
İstediğiniz üniversiteye veya bölüme girmek için birçok yöntem olduğunun altını çiziyor. Örneğin tıp eğitimi almak istiyorsunuz ancak aldığınız puanlar buna yetmiyor. O zaman fen bölümüne girip başarılı olup tıp fakültesine geçiş yapabilirsiniz. Örneğin hukuk bölümüne giremediniz. Sosyal bilimler bölümüne girip hukuk bölümüne geçiş yapabilirsiniz. “Eğer bir bölümü gerçekten istiyorsanız o bölüme ulaşmanız için gereken alternatif yolları iyice araştırın” diyor.
ATAR başvurularının ne zaman başladığına veya sıralamanın sizin için nasıl işleyeceğine dair bilgi için eyaletinizdeki üniversiteye giriş kurumuna başvurun veya internet sitesini ziyaret edin.