Şikayetiniz varsa internet veya telefon üzerinden doktorla görüşebilirsiniz. Services Australia’nın derlediği istatistiklere göre Nisan’da Telehealth üzerinden yapılan konsültasyonların sayısı 1.3 milyondan 5.8 milyona çıktı.
Pratisyen hekim Billy Stoupas, Telehealth’in hem doktor hem de hastanın koronavirüs kapma riskini asgariye indirdiğini belirtiyor. Ancak anadili İngilizce olmayan toplumlarda yaşayan yaşlıların, ücretsiz bir hizmet olan Telehealth’i kullanmadığını söylüyor.
Royal Australian College of General Practitioners, Avustralya Pratisyen Hekim Koleji’nden sözcü Dr Gillian Singleton, aynı zamanda Melbourne’daki Cabrini Asylum Seeker ve Refugee Health Hub’ın tıp direktörü.
Ücretsiz Telehealth konsültasyonalarının telefon veya internet üzerinden video-chat yoluyla yapılabileceğini söylüyor.
Doktor randevusu aldıktan sonra size yüz yüze mi yoksa Telehealth üzerinden mi doktorla görüşmek istediğiniz sorulacak. Telehealth derseniz, video konsültasyon veya audio yani sesi telehealth arasında seçim yapacaksınız.
Source: Lisa Maree Williams/Getty Images
Bu sistemde doktoru ekrandan görebileceğinizi söylüyor.
Telehealth randevunuzun verimli geçmesi için önceden birkaç basit hazırlık yapmanız gerekiyor.
- Kliniğe doğru telefon numarasını verdiğinize emin olun.
- Sessiz bir oda bulun
- Mahremiyetinizi korumak için mikrofonlu bir kulaklık kullanabilirsiniz.
- İnternet bağlantınızın iyi olduğunu control edin
- Teknoloji veya dil konusunda yardıma ihtiyacınız olduğunu düşünüyorsanız, yanınıza yardım edebilecek bir kişi alın.
- Görme güçlüğü çekiyorsanız, kullandığınız dijital cihazınm ekranının yeterince büyük olduğuna emin olun.
- Doktora sormak istediğiniz soruları ve şikayetlerinizi bir liste olarak hazırlayın
Dr Billy’e sorarsanız yaşlı hastaların yaptığı en büyük yanlış, kliniği arayıp doğrudan doktora bağlanacaklarını düşünmeleri. Genelde doktorlar başka hastalarla görüşüyor oluyor. En iyisi, önceden arayıp randevu almak.
Avustralyalıların beşte biri evde İngilizce dışında bir dil kullanıyor. Dr Billy, sitesine girip dilinizi bilen bir doktor arayabileceğini söylüyor.
Klinikler ayrıca İçişleri Bakanlığı’na bağlı Translating and Interpreting Service (TIS National) kurumu ile sık sık iletişime geçiyor. Bu kurum Avustralya çapında 160 farklı dilde hizmet veriyor. Sunduğu hizmetlerin çoğu ücretsiz ve yedi gün 24 saat erişilebilir.
TIS, şu anda sadece sesli görüşmeler için tercüme hizmeti verdiğini söylüyor. Ancak Ağustos’a kadar teknolojilerini geliştirip video chat randevularına da yardımcı olmak istediklerini söylüyor.
Billy hastaların genelde randevu sırasında tercüman desteği istediğini belirtiyor. Bu doctor, hasta ve tercüman arasında üçlü mbir görüşme olması gerektiği anlamına geliyor.
Source: Getty Images/Weeraya Siankulpatanakij/EyeEm
Bu tür durumlarda randevu alırken, uzun konsültasyon istemelerini, çünkü herşeyin anlaşıldığını kontrol ettikleirni söylüyor.
Artık daha fazla sayıda insan doktorlarıyla telefondan veya video chat yoluyla görüşüyor. Dr Singleton kan testi, ultrason veya röntgen gibi hizmetler için artık doktorla yüz yüze görüşmek gerekmediğini belirtiyor.
“Sizin için randevu ayarlayıp daha sonra gerekli yönlendirmeyi yapabileceklerini söylüyor. Yapmanız gereken tek şey randevuya zamanında gelmek” diyor.
İlaçlarınıza ulaşmak da her zamankinden daha kolay. Artık pratisyen hekimler elekronik reçeteyi doğrudan eczaneye gönderebiliyor. Birçok eczane de evden çıkmak istemeyen veya koronavirüs yüzünden ciddi sağlık sorunları yaşayabilecek kişilerin evine ilaçları gönderiyor.
Dr. Stoupas kendi tansiyonunuzu takip etmenizi ve Telehealth konsültasyonu sırasında tüm bilgiyi doktorunuza iletmenizi tavsiye ediyor.
Koronavirüs yüzünden psikolojik sıkıntılar yaşayanlar için de Telehealth önemli bir araç.
Beyond Blue’nun derlediği istatistiklere göre COVID-19 öncesi dönemde yaşlı insanların yüzde 10 ila 15’i depresyon ve yüzde 10’u da anksiyete yaşıyordu. Yaşlı bakım merkezlerinde yaşayanların depresyona girme riski yüzde 35 artıyor.
Psikolojik destek için Telehealth kullanımı önceleri pek popüler değildi.
Services Australia’nın derlediği istatistiklere göre, 2018-2019 mali yılında yapılan 2.4 milyon Telehealth görüşmesinden sadece 66 bini psikolojik destek içindi.
Ancak geçen Nisan’da tüm psikolojik destek görüşmelerinin yüzde 52’si Telehealth üzerinden yapıldı. Perth’den Dr. Sanjay Khanna, zamanının çoğunu koronavirüs pandemisi sırasında yaşlılara psikolojik destek vererek geçiriyor.
Source: Getty Images/Westend61
Hastanın dil ve kültürünü bilen psikolojik sağlık görevlilerinin daha iyi hizmet verebileceğini düşünüyor. Bazı yaşlı hastaların pandemi öncesi çocuklarını görmek için Avustralya’ya geldiğini ancak geri dönemedikleri için depresyona girdiklerini söylüyor.
“Vizelerinin günü geçti ve şimdi ülkelerine dönebilmek için çok daha fazla para harcamaları gerekiyor” diye konuşuyor.
Dr Khanna Urdu, Hindi, Punjabi ve İngilizce konuşabiliyor. Ancak psikolojik sıkıntıyı dile getirmeyi engelleyen toplumsal baskılar yüzünden, hastalarının çoğunun göçmen toplumlardan gelmediğini söylüyor.
Göçmen toplumlardan gelen hastaların kendi dilini konuşan ve kültürlerini bilen pratisyen hekimler tercih ettiğini, ancak psikolojik destek isteyenlerde bunun tam terisnin görüldüğünü belirtiyor. Avustralya yasalarına göre psikolojik destek verenler hastalarının mahremiyetini korumak zorunda.
Bir hastasının Batı Avustralya’da çok küçük bir göçmen toplumdan geldiği için endişelendiğini söylüyor.
Dr Khanna’nın hastalarından bazıları, kendi dilini bilen bir psikiatriste erişimi olmayan ve başka bölge veya eyaletlerde yaşayanlar.
Dr. Khanna, randevu almadan önce tek nik sıkıntı yaşamamak için bir deneme yapmanızı öneriyor.
Bazılarının kameranın nerede olduğunu bilmediğini, bazılarının da nasıl göründüklerini görünce öfkelendiğini veya hiç konuşmadığını söyledi.
Dr. Singleton bir doktorla ilk defa görüşüyorlarsa bir vizite ücreti olup olmadığını öğrenmek gerektiğini söylüyor.
Pratisyen hekiminiz sizin için bir psikolojik destek planı hazırlayabilir. Bu da sizin devletin kısmen veya tamamen karşıladığı 10 terapi seansına erişmenizi sağlar.
Dr. Gillian, Telehealth’in tam olarak yüz yüze konsültasyonun yerine geçemediğini ancak yine de telefon veya video konferans yönetimiyle yapılabileceklerin inanılmaz olduğunu söylüyor.
Tıp fakültesindeyken bize öğretilen en önemli şeylerden biri, konsültasyonun yüzde 90’ı hastanın tarihçesini incelemek veya yüzde 10’u fisiksel muayene olduğuydu, diyor.
Dr. Stoupas, Telehealth’in tüm ülkedeki doktorlara ulaştırabildiği ancak yine de yakınınızda olan bir pratisyen hekimden Telehealth randevusu almanızı tavsiye ediyor.
Eğer siz Queensland’de yaşıyorsanız ve Melbourne’da bir GP ile görüştüyseniz, hasta hissetmeniz durumunda birkaç gün içinde onunla görüşmenizin düşük ihtimal olduğunu söylüyor.
Avustralya çapında tüm klinikler sosyal mesafe ve hijyen kurallarına uyuyor. Tüm uzmanlar önümüzdeki haftalar ve aylarda yeni salgınlar bekliyor. Dr. Singleton CO VID-19 yüzünden randevularınızı aksatmamanız gerektiğini belirtiyor.
Bazı şeyleri biraz erteleyebilirsiniz ancak çok ertelerseniz uzun dönemde ciddi sağlık sıkıntılarına yol açabilir, diyor.
Melbourne Büyükşehir ve Mitchell Shire’da yaşayanların dışarıda maske takmaları tavsite ediliyor ve, iş, eğitim, tıbbi nedenler, alışveriş, egzersiz ve bakım dışında evden çıkmamaları gerekiyor. Avustralyalılar diğer insanlarla aralarında en az 1.5 metrelik bir mesafe koymalı. Kapalı alanlarda, yoğunluk 4 metrekareye 1 kişi düşecek şekilde düzenlenmeli. Federal hükümetin sunduğu son bilgilere göre Koronavirüs belirtileri hafif sağlık sıkıntısıyla zatürre arasında değişebiliyor. Semptomlar arasında yüksek ateş, öksürük, yorgunluk ve nefes darlığı var.
Virüsü kapmış olabileceğinizi düşünüyorsanız, doktorunuzla irtibata geçin, kliniği ziyaret etmeyin. Veya 1800 020 080 numaralı telefondan ulusal Koronavirüs Sağlık Bilgi Hattı’nı arayın. Nefes almakta zorlanıyorsanız veya bir acil sağlık sıkıntısı yaşıyorsanız, 000’ı arayın.
Koronavirüs hakkında haberler ve en son haberler için SBS Türkçe’nin ziyaret edin. Ayrıca, Türkçe konuşanlar için özel olarak hazırladığımız da izleyebilirsiniz.
