Kendimizi ve başkalarını Coronavirüsten korumak için artık yeni alışkanlıklar edinmemiz gerekiyor. Bu yeni alışkanlıklardan ilk akla geleni, manavda dokunduğunuz ilk sebze ve meyveyi sepetinize atmak. Domatesin yumuşak olup olmadığını anlamak için elleyip geri bıraktığımız günler geride kaldı.
Eyalet ve bölgelerin yavaş yavaş kısıtlamaları kaldırmaya başlamasıyla, daha fazla sayıda insan işe dönüyor, alış - verişe çıkanların sayısı artıyor. Artık evde misafir kabul edebileceğiz, veya gezmeye gidebileceğiz.
Bütün bu yeni uygulamalar, COVID-19’un yayılmasını önlemek için sosyal mesafeye ve el temizliğine verdiğimiz önemi artırmamız gerektiğini de gösteriyor.
Bu koşullarda iş yerleri ve kamuya açık yerlerde uygulanması gereken yeni görgü kuralları neler?
Dokunmadan selamlaşma
Sydney School of Protocol’un Kurucusu ve Müdürü Julie Lamberg-Burnet, SBS News’e yaptığı açıklamada artık selamlaşmalarda karşıdakine dokunmanın tarihe karışacağına işaret etti.
Lamberg-Burnet, karşıdaki kişinin huzursuz olmaması için kibarca ‘merhaba’ denmesini öneriyor.
Lamberg-Burnet, “Eğer birine yaklaşıyorsanız, karşıdakini rahatlatmak için inisiyatifli davranmakta fayda var. El sıkışmak için elinizi uzatamazsınız. Vücut dilinizle, gülümsemek, el sallamak, o sıcaklığı sağlayabilir" diyor.
Lamberg-Burnet, tokalaşma yerine çok popüler hale gelen dirsek tokuşturması veya ‘barış’ (V) işaretinin de selamlaşmada kullanılabileceğini kaydediyor.
“Ama” diyor Lamberg-Burnet, “bu selamlaşma biçimlerinin o an için uygun olup olmadığına, duruma göre kendiniz karar vermelisiniz.”
Lamberg-Burnet, “Resmiyetten uzak durumlarda insanlar ‘V’ işaretini kullanıyor. Bu işaret, selamlaşma için küresel düzeyde kullanılan bir hareket haline geldi. Ama nasıl bir selamlaşmanın benimsenmesi gerektiği duruma göre değişir. Doğrusu ben, ciddi bir iş buluşmasında bu işareti kullanmazdım,” diye ekliyor.
Avustralya Kamu Sağlığı Derneği CEO’su Terry Slevin, hastalığın yayılmasında fiziksel temasın ciddi bir risk yarattığını, bu nedenle Avustralyalıların farklı yöntemler benimsemesi gerektiğini söylüyor.
Slevin, “Çocukluğumuzdan beri alıştığımız hareketler değişecek. Bunların yerine yenilerini bulmalıyız,” diyor.
İş yerlerinde de durum aynı. Lamberg-Burnet, işyerlerinde, çalışanların birbiri arasında bırakacakları boşluğa dikkat etmesi gerektiğine işaret ediyor ve ‘sıcak bir gülümseme, hareket ve tatlı birkaç sözün’, el sıkışmanın yerini alması gerektiğini söylüyor.
New social practices such as elbow to elbow contact must be adapted to in the 'new normal' way of living. Source: Getty Images North America
Terry Slevin, işyerlerinde temizliğin standart bir şekilde sürmesinin kamu sağlığı açısından önemli olduğunu kaydediyor ve çalışmaya başlamadan önce ve ayrılırken ortak olarak kullanılan malzemelerin silinerek temizlenmesini hatırlatıyor.
Alış-veriş ve sosyal mesafe
Slevin, sosyal mesafeye uygun davranmanın kalabalık ve alış-veriş merkezlerinde akıldan çıkarılmaması gereken bir unsur olduğuna dikkat çekiyor.
Slevin, “Kalabalığın içinde bulunmaktan kaçınmak ve fiziksel olarak insanlarla aramıza mesafe koyarak önlem almak, artık rutin bir alışkanlık haline gelmeli," diyor.
Lamberg-Burnet’a göre alış verişte davranış ve hareketlerimize çok dikkat etmeliyiz. Lamberg-Burnet, “Artık eskisi gibi alışveriş sepetine koymadan önce avokadoyu elimizle sıkıp kontrol etmek uygun bir davranış değil,” diyor.
Australian supermarkets use stickers to imply the need for social distancing measures. Source: Getty
Sağlık uzmanları maske takmanın gerekli olduğuna inanmıyor. Ancak Lamberg-Burnet, maske takmanın başkalarına saygı göstermenin bir başka yolu olduğunu söylüyor. Lamberg-Burnet, “Eğer kalabalık yere alışverişe gidiyorsam sırf başkalarına saygımı göstermek için ben olsam maske giyerdim. Bence iyi bir şey, başkalarını koruduğunu gösterir,” diyor.
Temizlik
Slevin, insanların ellerini yeterince sık yıkamamasından endişe ettiğini söylüyor. Sleven, "İnsanlar virüs ilk çıktığındaki gibi ellerini sıklıkla yıkamaya devam ediyor mu emin değilim" diyor.
Hem Lamberg-Burnet, hem de Slevin, kolun içine hapşırmayı da öneriyor.
Source: picture alliance
Slevin, "Kolun içine hapşırmak veya öküsürürken ağzı kapatmak artık uzun vadeli benimsememiz gereken çok önemli bir hareket haline geldi," diyor.
Zorluklar
Tokalaşmak ve kucaklaşmak pek çok kişinin doğal bir davranış olarak benimsediği bir hareket. Ancak, birbirimizin sağlığını gözetmek de öyle. Bu nedenle ‘yeni normal’e geçiş yapmak için, bu beklenmedik değişiklikleri kolayca benimsemek zorundayız.
Eğer ailenizden veya arkadaşlarınızdan biri bu değişikliğe uymazsa ne yapmalı?
Lamberg-Burnet’e göre, o kişiye hemen müdahale etmeli ve onunla kucaklaşmayacağınızı direk söylemelisiniz. Lamberg-Burnet, "Biriyle buluştuğunuzda hemen konuyu açın, ‘Kusura bakma, ben hala dikkatli olmaktan yanayım. Gazetede o haberi görmüşsündür’ diyerek, fazla diktatörce olmamaya gayret edip kucaklaşmaya karşı çıkabilirsiniz. Yeni normal, eskisinden farklı olacak bu nedenle kendi kişisel hayatınızda yeniye alışmak gerekecek. Herkes birbirini bu yeni davranışa alışması konusunda cesaretlendirmeli," diyor.
Avustralya’da kişiler diğerleriyle aralarında en az 1.5 metrelik bir mesafe koymalıdır. Yaşadığınız eyaletteki toplantı sınırlamalarını kontrol edin.
Artık Avustralya’da her yerde test yaptırmak mümkündür. Nezle, grip belirtileri varsa, test yaptırmak isterseniz doktorunuzu, veya 1800 020 080 numaralı telefondan ulusal Koronavirüs Sağlık Bilgi Hattı’nı arayın.
Federal Hükümetin COVIDSafe coronavirüs takip uygulamasını cep telefonunuza app store’dan indirebilirsiniz.
SBS, Avustralya’da çeşitli kültürlerden gelen toplumları COVID-19 konusunda bilgilendirmektedir. Bu konuda 63 dilde haber ve bilgi için buraya tıklayın: .
