ወተሃደራት ጊኒ ፡ ብወተሃደራዊ ዕልዋ ፡ ንፕረዚደንት እታ ሃገር ከም ዘገልበጥዎ ይዛረቡ።

ብሰንበት ምሸት ፡ ሓደ ሓለቓ ኣሃዱ ሰራዊት ነቲ ኩነታት ምሉእ ብምሉእ ኣብ ትሕቲ ቝጽጽር እንተ ኣትዩ ኣብዘይተረጋገጸሉ ፡ ሚኒስትሪ ምክልኻል ኣብ ልዕሊ ፕረዚደንታዊ ቤተ መንግስቲ መጥቃዕቲ ዝተፈነወ መጥቃዕቲ ፈሺሉ ዝገልጽ መግለጺ ኣውጺኡ ኣሎ።

An august 2019 file photo of Guinean President Alpha Conde. Source: Reuters

ፍሉያት ኣሃዱ ወተሃደራት ፡ ነቲ ንነዊኅ እዋን ኣብ ስልጣን ዝጸንሐ ፕረዚደንት ጊኒ ኣልፋ ኮንደ ብሰንበት ካብ ስልጣኑ ከም ዘውረድዎ ፡ ንመንግስቱን ሕገ መንግስቱን ከም ዘፍረሱ ፡ ናይታ ምዕራባዊ ኣፍሪቃ ሃገር መሬትን ኣየርን ድማ ከም ዝዓጸዉ እዮም ዝገልጹ ።

ውድብ ሕቡራት ሃገራትን ኣብቲ ዞባ ዓብላሊ ሓይሊ ዘለዋ ናይጀርያን ፡ ዝዀነ ይኹን ሓይሊ ነቲ ስልጣን ብሓይሊ ኽወስዶ ዀኒኖምዎ ኣለዉ ፣ ሓላፊ ኣሃዱ እቲ ፍሉይ ሰራዊት ዝዀነ ማማዲ ዱምቡያ ፡ "ድኽነትን ለበዳን ብልሽውናን" ንፕረዚደንት ኮንዴ ካብ ስልጣኑ ንኼውርድዎ ከምዝደፋፍኦም ገሊጹ።

ሚስተር ዱምቡያ ኣብ ድሕሪኡ ባንዴራ እታ ሃገርን ብ 8 ወተሃደራት ተዓጂቡ ኣብ ተለቪዥን እታ ሃገር ቀሪቡ ፡ "መንግስትን ትካላቱን ኣፍሪስናዮ ኣለና፡ ሓቢርና ነቲ ሕገ መንግስቲ ዳግም ክንጽሕፎ ኢና።"

ብሰንበት ንግሆ ኣብ ጥቓ እቲ ኣብ ርእሰ ከተማ ኮናክሪ ዝርከብ ፕሬዝዳንታዊ ቤተ መንግስቲ ተዅሲ ተላዕለ: ውግእ ድማ ተላዕለ ። ድሕሪ ሰዓታት ፡ ሮይተርስ ሓቅነቱ ክረጋግጽ ዘይክእል ናይ ማሕበራዊ መራኸቢታት ቪድዮታት ኣኻፊሉ ፡ ንሱ ድማ ሚስተር ኮንዴ ኣብ ሓንቲ ብፍሉያት ሓይልታት ሰራዊት እተኸበበት ክፍሊ ከም ዘሎ ኣርኣየ ።

In this image made from video, unidentified soldiers are seen near the presidential palace in the capital Conakry, Guinea Sunday, 5 September, 2021. Source: AP

ሚስተር ኮንዴ ፡ ኣበይ ከም ዘሎ ንጹር ኣይኮነን ፡ ኣብ ጥቅምቲ ስልጣኑ ዘቐጽል ጌሩ ነቲ ሕገ መንግስቲ ድሕሪ ምቕያሩ ፡ ንሳልሳይ ግዜ ተዓዊቱ እዩ ።

ብሰንኪ እዚ ተቓውሞታት ማዕቢሉ፡ ኣብዚ ቀረባ ሰሙናት ነቲ ናይ መንግስቲ ማዕከን ንምምላስ ብዙሕ ግብሪ ከም ዝውስኽን ዋጋ ነዳዲ ብ20 ሳንቲም ከም ዝውስኽ ብምግባሩ፡ ኣብ ህዝቢ ተስፋ ምቑራጽን ምዕርምርማትን ኣኸቲሉ እዩ ።

ሰንበት ምሸት ፡ ሚስተር ዱምቡያ ምሉእ ብምሉእ እንተ ተቘጻጸረ ንጹር ኣይነበረን ፣ ሚኒስትሪ ምክልኻል እታ ሃገር ፡ ኣብ ልዕሊ ፕረዚደንታዊ ቤተ መንግስቲ መጥቃዕቲ ከም ዝፈነወ ዝገልጽ መግለጺ ኣውጺኡ ነይሩ እዩ ።

ዋና ጸሓፊ ውድብ ሕቡራት ሃገራት ኣንቶንዮ ጉተረስ ግን ፡ "ነቲ መንግስቲ ብሓይሊ ምቁጽጻር" ብትሪ ከም ዝዅንን ድሕሪ ምግላጹ ፡ ሚስተር ኮንዴ ብህጹጽ ክፍታሕ ጸዊዑ ።

ሚኒስትሪ ጉዳያት ወጻኢ ናይጀርያ ፡ ጊኒ እቲ "ዕልዋ መንግስቲ" ንቝጠባዊ ማሕበረ ሰብ ምዕራብ ኣፍሪቃ (ኢኮዋስ) ጥሒሱ ከም እተወስደ ድሕሪ ምግላጹ ፡ ቅዋማዊ ስርዓት ናብ ቦታኡ ክምለስ ሓሳብ ኣቕረበ ።

ኣብ ማሕበራዊ መራኸቢታት እተዘርግሐ ቪድዮታት ከምዘመልክቶ፣ ወተሃደራዊያን መኻይን ን ኮናክሪ ከቢበናኦ ይረኣያ ፣ ሓደ ወተሃደራዊ ምንጪ ድማ እታ እንኮ ነቲ ቀንዲ መሬት እተራኽብ ድልድል ናብቲ ቤተ-መንግስትን መብዛሕትኦም ሚኒስተራት መንግስትን ዝርከቡሉ ከባቢ ካሉም ከምእተዓጽወ ይሕብር።

ኣብታ ርእሲ ከተማ ፡ ነበርቲ ነቲ እቲ ናዕቢ እተራእየሉ ዓብዪ ዓወት ንምጽምባል ፡ ድሕሪ ቀትሪ ናብ ጐደናታት ኺውሕዙ ጀመሩ ።