ད་ལྟའི་ཆར་ང་ཚོ་ཚང་མས་ཏོག་དབྱིབས་ནད་དུག་གིས་ནད་རྟགས་ནི་ཚ་བ་མཐོ་པོ་འཕར་བ་དང་། གློ་སྐམ་པོ་རྒྱག་པ། དབུགས་གཏོང་ལེན་དཀའ་བའམ་ཐང་ཆད་པའི་ནད་རྟགས་ཕྱིར་མངོན་གྱི་ཡོད་པ་བཤད་ཀྱི་ཡོད།
དེ་སྔོན་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡ་ནང་དང་དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་དང་། ཉི་ཧོང་། ཨེ་སི་ལན་ཌི་སོགས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོའི་ཞིབ་འཇུག་པ་འདྲ་མིན་གྱིས་ཏོག་དབྱིབས་ནད་དུག་གི་ནད་རྟགས་ཕྱིར་མངོན་གྱི་ཡོད་པ་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་ཡོད།
ཨ་རིའི་སྨན་རྫས་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་ཆེད་དེབ་ JAMA ཡོངས་ཁྱབ་དྲ་གནས་ཐོག རྒྱ་ནག་ནས་ཉམ་ཞིབ་པ་ཚོས་ནད་པ་ ༧༨ ནས་བརྒྱ་ཆ་ ༤༢ དང་ཚེག་ ༣ ལ་ནད་རྟགས་གང་ཡང་ཐོན་མེད་པ་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་འདུག
ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་ཞིབ་འཇུག་པ་མ་འདྲ་བ་ཚོས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་གསལ་ལྟར་ན། Greg Mortimer ཞེས་པའི་སྤྲོ་འཆམ་གྲུ་གཟེངས་ནས་ཐོན་མི་གྲངས་ ༢༡༧ ནང་མི་གྲངས་ ༡༠ ནས་མི་གྲངས་ ༨ ལ་ཏོག་དབྱིབས་ནད་ཡོད་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་ཡང་། དེ་དག་ལ་ཏོག་དབྱིབས་ཀྱི་ནད་རྟགས་མངོན་མེད་པ་རེད།
ཅི་ཞིག་ལ་ནད་རྟགས་སྔོན་དང་ནད་རྟགས་མེད་པའི་འགོས་ནད་ཟེར།
འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་དེ་གཉིས་བར་གྱི་ཁྱད་པར་བཀོད་པ་རེད། ནད་རྟགས་ཀྱི་དུས་འགོར། ནད་རྟགས་མངོན་རྗེས་ནད་དུག་གི་ནད་རྟགས་མ་ཐོན་གོང་གི་དུས་དེར་ཟེར། འོན་ཀྱང་ནད་རྟགས་མེད་ནའང་མི་མངོན་པར་ཁྱབ་པ་ཞིག་མིན། ཟིན་ཐོ་ཡོད་པའི་ཞིབ་འཇུག་ལས་མངོན་པ་ལྟར་ན། མི་རྣམས་ཀྱིས་ནད་རྟགས་གང་ཞིག་མ་བྱུང་གོང་གི་ཉིན་གཅིག་ནས་གསུམ་གྱི་སྔོན་ལ་བརྟག་དཔྱད་བྱས་པར་ཟེར། ནད་རྟགས་མེད་པའི་འགོ་ཁྱབ་བྱེད་པ། ནད་རྟགས་མེད་པའི་འགོ་ཁྱབ་ནི་ནད་དུག་དེ་ཏོག་དབྱིབས་ནད་རྟགས་མེད་པའི་མིའི་ལུས་སྟེང་ནས་མཆེད་པར་ཟེར།
འོ་ན་རིགས་གཅིག་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཉེ་ཆར་གྱི་ཞིབ་འཇུག་ལ་ལྟ་སྟངས་གང་འདྲ་འཛིན་གྱི་ཡོད་དམ།
ཁོ་པི་ཞིབ་འཇུག་ཁང་སྐྱེ་དངོས་བདེ་འཇགས་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་འགན་འཁུར་བ་དགེ་རྒན་ཆེ་མོ་བ་ Raina ཡིས་ “དཔང་རྟགས་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་ལས་ཏོག་དབྱིབས་ནད་རྟགས་མེད་པ་དང་ནད་རྟགས་གོང་གི་རེད་པ་ཧ་ཅང་རྒྱུན་མཐོང་ཡིན་པ་གསལ་བཤད་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད”ཅེས་བཤད་པ་རེད། ཁོང་གིས་ཞིབ་འཇུག་དེ་དག་རྒན་རྒོན་ལ་ནད་གཡོག་བྱེད་པ་དང་ནད་གཞི་གཞན་དག་གློ་བུར་དུ་ལངས་སྐབས་ནད་གཞི་དེ་དག་ལ “༥༠% འམ་ཡང་ན་དེ་ལས་མང་བའི་བརྟག་དཔྱད་བྱས་སྐབས་ནད་པར་ནད་རྟགས་གང་ཡང་མེད་པ་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་ཡོད”ཅེས་བཤད་པ་རེད།
ཕྱི་ཟླ་ ༥ པའི་ཟླ་འགོར། མོར་པེན་གྲོང་ཁྱེར་ཉེ་འཁོར་གྱི་པ་ཁེ་སི་འདམ་རྫབ་ནང་གི་ Grant Lodge རྒན་རྒོན་ནད་སྐྱོང་ཁང་དུ་ནད་རྟགས་མེད་པའི་ལས་མི་ཞིག་ལ་བརྟག་དཔྱད་བྱས་པ་དེ་ལས་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ། “ང་ཚོས་གནད་དོན་འདི་ཡང་བསྐྱར་རྩོད་གླེང་བྱེད་མི་རུང་”ཅེས་དགེ་རྒན་ཆེ་མོ་བ་ MacInyrte ཡིས“གནས་ཚུལ་ཐོན་སྐབས་ཉེན་ཁ་ཆེ་བའི་ཁྱིམ་ཚང་འབྲེལ་གཏུག་བྱེད་མཁན་དང་བཀག་སྡོམ་གྱི་ཁོར་ཡུག་ཐོན་མཁན་གང་ཡིན་རུང་ཚང་མར་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་དགོས། ནད་གཞི་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་རུང་ནད་གཞི་ལུས་སྲིད། མི་རྣམས་ལ་ཉིན་ ༡༠-༡༤ ཡི་ནང་གཞི་ནས་འགོག་གཟུགས་ཐོན་གྱི་ཡོད། དེར་བརྟེན་འགོག་གཟུགས་མགྱོགས་མྱུར་ཞིབ་དཔྱད་ཚད་ལེན་བྱས་པ་བརྒྱུད་ཛ་དྲག་རང་བཞིན་གྱི་ཐོལ་བྱུང་ཁྲོད་དུ་བེད་སྤྱོད་དེ་ཙམ་ཆེན་པོ་མེད”ཅེས་བཤད་པ་རེད།
ཆེད་ལས་པ་ལ་ལས་ནད་རྟགས་མེད་པའི་ཏོག་དབྱིབས་ནད་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་དེ་འདྲའི་གཏན་འཁེལ་ཞིག་མིན་ཟེར།
ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་རྒྱལ་བཙུགས་སློབ་ཆེན་གྱི་འགོ་ནད་རིགས་གཅིག་མཁས་ཅན་ Sanjya Senanayake ཡིས་རྒྱ་ནག་གི་ཞིབ་འཇུག་གི་རྣམ་གྲངས་ཤིག་བཏོན་ཡོད། ཞིབ་འཇུག་དེའི་ནང་རྩོམ་པ་པོས་ནད་རྟགས་མེད་པའི་ནད་པ་རང་ཉིད་ཀྱིས་སོ་སོར་ལོགས་སུ་འཇོག་མི་ཐུབ་པའི་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། གང་ལགས་ཤེ་ན། ཁོང་ཚོར་ནད་རྟགས་མེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་རེད། “ཞིབ་འཇུག་མི་སྣ”ལ་མུ་མཐུད་རང་བཞིན་གྱི་ནད་བྱུང་ཡོད་མེད་ལ་ཞིབ་འཇུག་མ་བྱས། ” ཁོས་རང་ཉིད་ལོགས་སུ་བཞག་མེད་ཟེར།
འདི་ལོའི་ཟླ་གཉིས་པར་འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་རྒྱ་ནགའི་མཉམ་འབྲེལ་ལས་འགན་སྙན་ཞུའི་ནང་ནད་རྟགས་མེད་པའི་ནད་པ་མང་ཆེ་བར་ཞིབ་དཔྱད་བྱེད་རིང་མཐར་ནད་རྟགས་ཐོན་ཡོད་པ་རེད། Senanayakeདགེ་རྒན་ཆེན་མོས་ཞིབ་འཇུག་ཁྲོད་ཀྱི་ནད་པ་འདི་དག་ལ་མུ་མཐུད་དུ་ནད་གཞི་ཕོག་མིན་མི་ཤེས། ཁོ་ཚོར་མངོན་གསལ་གྱི་མི་བདེ་བའི་ཚོར་བ་མེད་མོད། འོན་ཀྱང་ཁོ་ཚོས་སྔར་བཞིན་བརྒྱ་ཆ་ ༡༠༠ ཡི་བདེ་ཐང་ཚོར་མི་ཐུབ། དཔེར་ན་ཁོ་ཚོས་ངལ་གསོ་བའི་སྐབས་སུ་ཧ་ཅང་བཟང་། འོན་ཀྱང་ཚོར་བ་མི་གསལ་བ་སོགས་ལྟ་བུ་རེད། “ཁོང་གིས་བེད་སྤྱོད་བྱས་པ”ཞེས་པའི་ཞིབ་འཇུག་ཁྲོད་ཐོན་པའི་བསྡུར་ཚད་མི་འདྲ་བའི་ནད་རྟགས་མེད་པའི་ནད་དཔེ“ནད་རྟགས་མེད་པའི་ཕོ་བའི་ནད་དཔེ”ལས་ནད་རྟགས་མེད་པའི་ཕོ་བའི་ངོ་བོ་ཤེས་རྟོགས་བྱེད་པའི་ཚད་བཀག་རང་བཞིན་གྱི་ནད་དཔེ-༡༩ གསལ་བཤད་བྱས་ཡོད།
འཁྱག་རོང་གླིང་ནས་མི་ ༥༠% ལ་ནད་རྟགས་མེད་པའི་གནས་ཚུལ་འོག་བརྟག་དཔྱད་བྱས་ན་གདགས་གཤིས་ཡིན་པ་དང་རི་པིན་ལ་ ༣༠.༨% ཡོད་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བ་དང་། གཞན་ཡང་རྒྱ་ནག་དང་མི་འདྲ་བའི་ཞིབ་འཇུག་བྱས་པ་ལས་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བའི་བསྡུར་གྲངས་དེ་ ༨༠% ཟིན་ཡོད”ཅེས་བཤད་པ་རེད། གང་ཞིག་ཡང་དག་པ་ཡིན་པ་ཤེས་དཀའ། “ང་ཚོསཏོག་དབྱིབས་ནད་རྟགས་མེད་པའི་ནད་དཔེ་ཤེས་རྟོགས་བྱེད་པའི་བསྡུར་ཚད་དང་ཐག་ཇེ་ཉེར་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་མོད། འོན་ཀྱང་ང་ཚོས་དེ་དག་གིས་ནད་དཔེ་མུ་མཐུད་དུ་ཁྱབ་སྤེལ་བྱེད་པར་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་ཚད་ཏེ། དེ་དག་ནི་མཐུད་འབྱུང་རང་བཞིན་གྱི་ནད་དཔེ་འབོར་ཆེན་ཞིག་འབྱུང་ངམ་ཡང་ན་བསྡུར་ཚད་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ལས་མི་འབྱུང་ངམ།
བཤད་སྟངས་གཞན་ཞིག་ནས་འགྲུལ་པ་ཚང་མའི་ནང་ནད་རྟགས་མེད་པའི་ནད་པ་བཞི་རེ་ཡོད་རེད་ཟེར།
དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་དབྱི་ཝོ་མུའུ་ལེ་ནི་ Walter and Eliza Hall Institute ་གསོ་རིག་ཞིབ་འཇུག་ཁང་གི་མཆེད་ནད་རིག་པ་བ་རེད། ཁོང་གིས་རྒྱུན་མཐོང་གི་ནད་རྟགས་མེད་པའི་འགོས་ནད་ཇི་ལྟར་མཆེད་མིན་ཤེས་རྟོགས་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཏོག་དབྱིབས་ནད་དུག་དེ་རིགས་ལ་རྒྱུས་མངའ་གསལ་པོ་ཡོད་པའི་མིའི་ངོས་ནས་བརྗོད་ན་ཧ་ཅང་གལ་འགངས་ཆེ་བ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། “ད་དུང་ང་ཚོསཏོག་དབྱིབས་རྟགས་ཅན་དེ་འབྱུང་འགྱུར་ཟླ་བ་ཁ་ཤས་ནང་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་སྲིད་པའི་སྔོན་དཔག་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་སྲིད”ཅེས་བཤད་པ་རེད། “དེ་བཞིན་ཐེ་ཇུས་བྱ་ཐབས་གང་ཞིག་ནི་ནད་པ་གཉིས་པ་དང་འཆི་རྒྱུ་སྔོན་འགོག་བྱེད་པའི་ཐད་གལ་ཆེ་ཤོས་རེད”ཅེས་བཤད་པ་རེད།
ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་འགྲུལ་པ་ ༩༦ བླུགས་པའི་ཀེ་ལེ་ཀེ་མོ་ཏི་མོ་རྟགས་ཅན་གྱི་ཡུལ་སྐོར་གྲུ་གཟིངས་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ནས་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བར། གྲུ་གཟིངས་ཐོག་གི་མི་༢༠༡ གི་ཁྲོད་དུ་མི་ ༡༢༨ ཀྱི་ Comd-༡༩ ཞིབ་དཔྱད་ཚད་ལེན་བྱས་པར་གྲུབ་དོན་ཡིན་པ་རེད། ནད་དུག་འགོས་པའི་མིའི་ཁྲོད། མི་ ༡༠༤ ལ་ནད་རྟགས་ཅི་ཡང་མེད་ཅིང་། ཞིབ་འཇུག་བྱས་པ་ལྟར་ནད་པའི་བརྒྱ་ཆ་ ༨༡% ཟིན། དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་མུའུ་ལེས་ “ཚིག་གཞན་ཞིག་ནས་བཤད་ན། ནད་པ་རེ་རེའི་ཁྲོད་དུ་ནད་རྟགས་མེད་པའི་ནད་པ་བཞི་ཡོད།
གལ་ཏེ་ས་ཆ་གཞན་དུ་ཡང་གཅིག་མཚུངས་ཀྱི་རྣམ་པ་བསྐྱར་ཟློས་བྱས་ན། ནད་རྟགས་ཡོད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁོ་ནར་བརྟག་དཔྱད་བྱས་ན། དངོས་གནས་ཀྱི་འགོས་ནད་ཀྱི་དཀའ་ངལ་དེ་ད་ལྟའི་ཆར་སྙན་ཞུ་ལས་ལྡབ་ལྔ་ཡིས་མཐོ་བ་རེད། ” དགེ་རྒན་ཆེ་མོ་བ་མུའུ་ལེས“ལོ་ནའི་ནད་རྟགས་མེད་པའི་འཁྱེར་མཁན་གྱི་འགོ་ནད་ངོ་མ་དེ་ད་ལྟ་ངེས་པར་འཕྲལ་དུ་བསྒྲུབ་དགོས་པའི་ལས་ཀ་ཞིག་རེད་”ཅེས་བཤད་ཡོད་པ་རེད།
ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་ནང་མི་ཚང་མ་མི་གཞན་དང་བར་ཐག་རྨིད་ ༡་༥ བཞག་དགོས། དེ་བཞིན་ཁྱེད་རང་སྡོད་སའི་མངའ་སྡེའི་ནང་གི་དམ་བསྒྲགས་དང་འདུ་འཛོམས་ཚད་གཞིར་དོ་སྣང་བྱེད་དགོས། དེ་བཞིན་ཏོག་དབྱིབས་ནད་དུག་འགོས་ཡོད་མེད་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་ས་དེང་སང་ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་ས་གནས་གང་སར་མཐུན་རྐྱེན་ཡོད།
གལ་སྲིད་ཁྱེད་རང་ཆམ་པ་དང་རིམས་ཆམ་གྱི་ནད་རྟགས་ཐོན་ཚེ། ཁྱེད་རང་གི་སྨན་པ་དང་ཏོག་དབྱིབས་ནད་དུག་འཕྲོད་བསྟེན་གནས་ཚུལ་ཛ་དྲག་འབྲེལ་གཏུགས་བྱེད་ས་ཁ་པར་ཨང་གྲངས་ 1800 020 080 ཡིན།
ཨོ་སི་ཊོ་ལི་ཡའི་གཞུང་གི་གསར་བཟོ་བྱས་པའི་ཏོག་དབྱིབས་ནད་དུག་སྔོན་འགོག་གཉེན་ཆས་དེ་བཞིན་ཁྱེད་རང་གི་ཁ་པར་ནང་ཕབ་ལེན་བྱེད་ཆོག
SBS གསར་ཁང་གིས་ཏོག་དབྱིབས་ནད་དུག་སྐོར་གྱི་གནས་ཚུལ་གསར་ཤོས་དུས་ནས་དུས་སུ་མཁོ་སྤྲོད་དང་། གསར་གནས་ཁག་སྐད་ཡིག་ ༦༣ ནང་འདོན་སྤེལ་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ཏོག་དབྱིབས་ནད་དུག་སྐོར་ཞིབ་ཕྲ་གནས་ཚུལ་ SBS བོད་སྐད་སྡེ་ཚན་གྱི་དྲ་ཚིགས་ ཐོག་གཟིགས་རོགས།
