កូវីដ-១៩៖ ស្ថានភាពសុខភាពនានាដែលអាចធ្វើឱ្យវីរុសកូរ៉ូណាកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ

ទាំងនេះគឺជាលក្ខខណ្ឌសុខភាពដែលលំបាកបំផុតសម្រាប់ជំងឺកូវីដ-១៩ ដែលកំណត់ដោយប្រព័ន្ធភាពស៊ាំចុះខ្សោយ ឬជាលិការបស់សរីរាង្គទន់ខ្សោយ។

Asthma medication

Asthma medication Source: Getty ImagesRgStudio

មនុស្សជាច្រើនដែលមានបញ្ហា​សុខភាពស្រាប់​ពី​មុនមក គឺ​ជា​អ្នក​ដែល​មាន ហានិភ័យខ្ពស់ ប្រសិនបើពួកគេឆ្លងជំងឺកូវីដ-១៩។ អ្នក​ទាំង​នោះ​រួមមាន អ្នកដែលមានជំងឺបេះដូង ជំងឺទឹកនោមផ្អែម ជំងឺលើសឈាម និងជំងឺហឺត។ វីរុសនេះទៅវាយប្រហារជាលិកាសួត និងបង្កើនការរលាកផ្នែក​ខាងក្នុង ដោយសារ តែរបៀបដែលប្រព័ន្ធភាពស៊ាំប្រតិកម្មទៅនឹងវីរុសនេះ។

នៅទូទាំងពិភពលោក, ជាង ៧០ ភាគរយនៃអ្នកជំងឺកូវីដ-១៩ ដែលត្រូវការការថែទាំដិតដល់ មាន​បញ្ហាសុខភាពជាមូលដ្ឋានស្រាប់​ពី​មុនមក។

អត្ថបទនេះរៀបរាប់លម្អិតអំពីស្ថានភាពសុខភាព​ដែល​ទន់ខ្សោយបំផុតសម្រាប់តស៊ូ​នឹង​កូវីដ-១៩ ព្រោះវាពាក់ព័ន្ធនឹង​កម្រិតទន់ខ្សោយនៃជាលិកាទន់នៃសរីរាង្គ និង / ឬ ប្រព័ន្ធភាពស៊ាំចុះខ្សោយ។

ល័ក្ខខ័ណ្ឌសុខភាពធ្ងន់ធ្ងរបំផុតសំរាប់ជំងឺ​កូវីដ-១៩ នោះគឺ៖ មានៈជំងឺសួតរ៉ាំរ៉ៃ ជំងឺហឺត ជំងឺបេះដូង ទឹកនោមផ្អែម ជំងឺថ្លើម និង​តម្រងនោម ហើយការព្យាបាល និងថ្នាំទាំងអស់ ដែលធ្វើអោយប្រព័ន្ធការពារចុះខ្សោយ​មាន​ដូចជា មហារីក រឺការព្យាបាលក្រោយការវះកាត់​ដែលហៅថា post-transplant treatments។

ជំងឺហឺត

ហឺតគឺជាជំងឺផ្លូវដង្ហើមដែលបណ្តាលមកពីការថយចុះនៃប្រតិកម្មតបត និងការរលាកផ្លូវដង្ហើម ដែលមានរោគសញ្ញាដូចជា ក្អក ដកដង្ហើមតឹង តឹងទ្រូង និងដង្ហើមខ្លី។ បច្ចុប្បន្នមានការ​ប៉ាន់​ប្រមាណថា វា ប៉ះពាល់ដល់​ប្រជាជន​ប្រហែល ១១% នៅទូទាំង​ប្រទេសអូស្ត្រាលី។ ជនជាតិដើមអូស្ត្រាលី​ទំនង​ជារាយការណ៍ថា​មានជំងឺហឺតច្រើន​ជាង​ជនជាតិអូស្ត្រាលី​ដែល​មិនមែន​ជាជនជាតិដើម។ ការរុករាននៃជំងឺហឺត​អាចបណ្តាលមកពី​អ្វីដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​រលាកផ្លូវដង្ហើម។ អ្នកដែលមានជំងឺហឺត​គួរតែប្រុងប្រយ័ត្នជាងគេ​ព្រោះថា កូវីដ-១៩ ក៏វាយប្រហារផ្លូវដង្ហើមផងដែរ។

ព័ត៌មានបន្ថែមអំពីជំងឺហឺតជាភាសា​អង់គ្លេស​នៅ​។ 

លក្ខខណ្ឌជំងឺសួតផ្សេងទៀត

ស្ថានភាពជំងឺសួតទូទៅបំផុតក្រៅពីជំងឺហឺតនៅក្នុងប្រទេសអូស្ត្រាលី​មានដូចជា៖ ជំងឺរលាកទងសួត asbestosis, bronchiectasis, cystic fibrosis, emphysema, pleural effusion, pleurisy, respiratory silicosis asbestosis cystic fibrosis ជំងឺ​មហារីកសួត និង​ជំងឺ​របេង។ ព័ត៌មានបន្ថែមអំពីជំងឺសួតជាភាសា​អង់គ្លេស​មាននៅ

ជំងឺបេះដូង

ការស្រាវជ្រាវជាសកលបានបង្ហាញថា អ្នកដែលមានជំងឺសរសៃឈាម​បេះដូង​គឺមានហានិភ័យខ្ពស់ក្នុងការស្លាប់ដោយសារតែកូវីដ-១៩ ច្រើនជាងប្រជាជនធម្មតា។ វាមិនមែនដោយសារតែពួកគេ​មានហានិភ័យខ្ពស់​ក្នុងការឆ្លងជំងឺនេះទេ ប៉ុន្តែ វាដោយសារតែពួកគេ​មានហានិភ័យ​ខ្ពស់​ក្នុង​ការ​មាន​អាការធ្ងន់ធ្ងរជាង​អ្នក​ដទៃ។ កូវីដ-១៩ បណ្តាលអោយមានការរលាក​សាច់ដុំ​បេះដូង​ ដែលបណ្តាលអោយរបួសបេះដូង​និងឈានដល់ការ​គាំងបេះដូង។

មួយគឺ៖ ធ្វើលំហាត់ប្រាណ បរិភោគអាហារមានតុល្យភាព រក្សាជាតិទឹកនិង​គេងឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់។ អង្គការសុខភាពពិភពលោក​ណែនាំឱ្យមាន​សកម្មភាព​រាងកាយ​ដែលមានអាំងតង់ស៊ីតេមធ្យម ១៥០ នាទី ឬ សកម្មភាព​រាងកាយ​ដែល​មាន​អាំង​តង់ស៊ីតេស្វាហាប់ខ្លាំង​ចំនួន​៧៥នាទី ក្នុងមួយសប្តាហ៍ ឬការរួមបញ្ចូលគ្នាទាំងពីរជាមួយនឹងការធ្វើលំហាត់នៅផ្ទះ។

ព័ត៌មានបន្ថែមអំពីជំងឺសរសៃឈាមបេះដូងជាភាសាអង់គ្លេសមាន

ជំងឺទឹកនោមផ្អែម

អ្នកដែលមានជំងឺទឹកនោមផ្អែមអាចប្រឈមនឹងបញ្ហាសុខភាពបន្ថែមទៀត។ អង្គភាពជំងឺទឹកនោមផ្អែមអូស្រ្តាលី​ណែនាំឱ្យចាក់វ៉ាក់សាំង​ការពារជំងឺផ្តាសាយ​ មានផែនការគ្រប់គ្រងថ្ងៃឈឺ និងគ្រប់គ្រងកម្រិតជាតិគ្លុយកូសនៅក្នុងឈាម។ អ្នកដែលមានជំងឺទឹកនោមផ្អែម គឺមានហានិភ័យខ្ពស់​នៃផលវិបាក​ធ្ងន់ធ្ងរ​ពី​ជំងឺផ្តាសាយ ហើយងាយនឹងវិវត្តទៅជាជំងឺផ្លូវដង្ហើមធ្ងន់ធ្ងរ​ជាងអ្នក​ដែលមិនមាន​ជំងឺទឹកនោមផ្អែម។ ជំងឺទឹកនោមផ្អែមបណ្តាលឱ្យមានភាពស៊ាំចុះខ្សោយចំពោះការឆ្លងវីរុស និងការឆ្លង​​បាក់តេរីបន្ទាប់បន្សំ​នៅក្នុងសួត។ អ្នកជំងឺជាច្រើនដែល​មានជំងឺ​ទឹកនោមផ្អែម​ប្រភេទទី ២ គឺមានជំងឺ​ធាត់ជ្រុល។ ហើយជំងឺធាត់ជ្រុលនេះ​ក៏ជាកត្តាហានិភ័យនៃការឆ្លងធ្ងន់ធ្ងរផងដែរ។

ព័ត៌មានបន្ថែមអំពីជំងឺទឹកនោមផ្អែម​និង​កូវីដ-១៩ ជាភាសាអង់គ្លេស​មាននៅ

ជំងឺថ្លើម

អ្នកដែលរស់នៅជាមួយជំងឺរលាកថ្លើមប្រភេទ B ឬ C ឬស្ថានភាពជំងឺថ្លើមផ្សេងទៀត​ គួរតែប្រើវិធានការ​ការពារ​ដូចគ្នា​ដែល​ត្រូវបានណែនាំ​សម្រាប់ប្រជាជនទូទៅ។ ត្រូវប្រុងប្រយ័ត្ន និងអនុវត្តតាមវិធាន​ដែល​បានណែនាំ ដើម្បីការពារខ្លួនអ្នកពីកូវីដ-១៩។ អ្នកដែលមានជំងឺថ្លើម​គួរត្រូវបានណែនាំ​អោយចាក់វ៉ាក់សាំង​ប្រឆាំង​នឹង​ជំងឺគ្រុនផ្តាសាយ​ធំ និងជំងឺរលាកសួត។

  • ព័ត៌មានបន្ថែមអំពីជំងឺរលាកថ្លើមនិង​កូវីដ-១៩​ជាភាសា​អង់គ្លេស​មាននៅ​។ 
  • ព័ត៌មានបន្ថែមអំពីជំងឺកូវីដ-១៩ និង​ជំងឺ​រលាកថ្លើមB រ៉ាំរ៉ៃ ជាភាសារអង់គ្លេស​មាននៅ​
  • ព័ត៌មានបន្ថែមអំពីជំងឺកូវីដ-១៩ និង​ជំងឺ​រលាកថ្លើមC រ៉ាំរ៉ៃ ជាភាសារអង់គ្លេស​មាននៅ​

ជំងឺតម្រងនោម

អ្នកដែលមានជំងឺតម្រងនោមគួរតែដឹងថា វាដូចនឹងជំងឺផ្តាសាយដែរ ពួកគេមានហានិភ័យខ្ពស់​នៃការ​មានរោគសញ្ញាធ្ងន់ធ្ងរ និងផលវិបាក​ដែលបណ្តាល​មកពីវីរុសកូរ៉ូណា។ កូវីដ-១៩​អាចធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់មុខងារ​តម្រងនោម​ប្រសិនបើអ្នកជំងឺមិនស្រួលខ្លួន ខ្វះជាតិទឹក ឬមានជំងឺឆ្លងបន្ទាប់បន្សំបន្ថែម​​។

ព័ត៌មានបន្ថែមអំពីកូវីដ-១៩ និងជំងឺតម្រងនោមជាភាសាអង់គ្លេស​មាននៅ

ផែនការគ្រប់គ្រង​របស់​អង្គភាព​សុខភាព​តម្រងនោមអូស្រ្តាលីជាភាសា​អង់គ្លេសមាននៅ​

ការព្យាបាល​ជំងឺមហារីក

នៅពេលឆ្លងកាត់ជំងឺមហារីក ប្រព័ន្ធភាពស៊ាំរបស់មនុស្ស​ហាក់ដូចជាចុះខ្សោយ ហើយពួកគេគួរតែបន្តអនុវត្តតាមការណែនាំ ឬការប្រុងប្រយ័ត្ន​ជាក់លាក់​ណាមួយ​ដែលត្រូវបានណែនាំ​ដោយអ្នកជំនាញ​ថែទាំសុខភាព​របស់ពួកគេ​ ដើម្បីកាត់បន្ថយហានិភ័យនៃការឆ្លង​ក្នុងអំឡុងពេលនិង​ក្រោយពេល​ព្យាបាល។ វាមានសារៈសំខាន់ណាស់ក្នុងការស្នាក់នៅផ្ទះឱ្យបានច្រើនបំផុត និងជៀសវាង​ការធ្វើដំណើរដែលមិនចាំបាច់ ​និងការដឹកជញ្ជូនសាធារណៈ ។ ប្រព័ន្ធភាពស៊ាំរបស់អ្នកជំងឺស្ថិតក្នុងស្ថានភាពស្រដៀងគ្នា​ក្រោម​ការព្យាបាល​ក្រោយ​ពេលវះកាត់ post-transplant treatment ដែរ។

ព័ត៌មានបន្ថែមស្តីពីការគាំទ្រអ្នកជំងឺមហារីកជាភាសាអង់គ្លេស​មាននៅ ។



ប្រជាជននៅក្នុង​ប្រទេសអូស្ត្រាលីត្រូវស្ថិតនៅឆ្ងាយពីគ្នាយ៉ាងហោចណាស់ ១,៥ ម៉ែត្រ។ សូមពិនិត្យ​មើលបម្រាម​នៃការ​ជួបជុំ​​នៅ​ក្នុង​រដ្ឋ​រ​បស់​លោក​អ្នក។ ការ​ធ្វើតេស្ត​រក​វីរុសកូរ៉ូណា​ឥឡូវ​នេះ​មាន​លក្ខណៈទូលំទូលាយ​ជាង​មុន​នៅ​ទូទាំង​ប្រទេស​អូស្រ្តាលី។ ប្រសិនបើ​អ្នក​មាន​រោគសញ្ញាជំងឺ​គ្រុនផ្តាសាយ សូមទាក់ទង​ការ​ធ្វើ​តេស្ត​ដោយ​ទូរសព្ទ​ទៅវេជ្ជបណ្ឌិតរបស់អ្នក ឬទាក់ទងតាមលេខទូរស័ព្ទ​ទំនាក់ទំនងព័ត៌មានសុខភាព​ស្តី​ពីវីរុសកូរ៉ូណាជាតិ តាមទូរស័ព្ទលេខ ១៨០០ ០២០ ០៨០ ។

កម្មវិធី​App ដើម្បី​តាមដានវីរុសកូរ៉ូណា​របស់​រដ្ឋាភិបាល​សហព័ន្ធ COVIDSafe អាច​ដោនឡូតបាន​ពី​ app store នៅ​លើ​ទូរស័ព្ទដៃរបស់លោកអ្នក។

SBSប្តេជ្ញាជូនដំណឹងដល់សហគមន៍ចម្រុះអូស្រ្តាលី​ អំពីការវិវត្តន៍ថ្មីៗ​នៃ​កូវីដ១៩ ។ ដំណឹងនិងព័ត៌មានមានជា ៦៣ ភាសានៅលើគេហទំព័រ៖



Share
Published 5 May 2020 10:36am
Updated 7 May 2020 10:48am
By SBS Radio
Source: SBS


Share this with family and friends