IMF ဟ့ၣ်ပလီၢ်ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်မုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ်ကလီၤကဘဲး, ပှၤပၢၤစ့စံးလၢအီစထြ့လယါကီၢ်တပၣ်ဃုာ်ဘၣ်

မ့ၢ်လၢစ့သိၣ်သွံ လၢအမ့ၢ်ကျိၣ်စ့အလုၢ်အပှ့ၤလီၤအံၤ ဆဲးကဲထီၣ်ဝဲကွ့ၢ်ကွ့ၢ်အဃိ ထံဂုၤကီၢ်ဂၤ ကျိၣ်စ့ဂ့ၢ်ဝီ တၢ်မၤစၢၤ ကရၢမိၢ်ပှၢ် (International Monetary Fund) ဟ့ၣ်ပလီၢ်ပာ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် မုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ် ကဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ် ဒီး တၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီတအိၣ်ဘၣ်ဒီး အဂံၢ်ကစၢ်တဘျုးနံၣ်ညါန့ၣ်လီၤ.

Interest rates have risen sharply in Australia, and they're also on the up across the world.

ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်မုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ် လီၤကဘဲးအဃိ ဒုးကဲထီၣ်ဝဲ တၢ်ဘၣ်မၤအါထီၣ်စ့အ့ၣ်, ဂံၢ်သဟီၣ်အပှ့ၤသ့ၣ်တဖၣ်ဟဲဒိၣ်ထီၣ်ဒီး စ့တၢးတၢ်ဂ့ၢ်ကီကဲထီၣ်ဖဲ အမဲရကၤဒီး ယူရပၤအပူၤန့ၣ်လီၤ.

အီစထြ့လယါတၢ်ဃုထၢပာ်ကီၤနီၣ်ဂံၢ်စရီဝဲၤလီၢ်ခိၣ်သ့ၣ် ABS တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ပာ်ကီၤနီၣ်ဂံၢ်နီၣ်ဒွးအပူၤန့ၣ် ဒုးနဲၣ်ဖျါဝဲဒၣ်လၢ ခီဖျိလၢ စ့သွၣ်သွံ, စ့အ့ၣ်ထီၣ်အါဒီး တၢ်အိၣ်တၢ်ဆိးတၢ်အီၣ်တၢ်အီအပှ့ၤသ့ၣ်တဖၣ်ဒိၣ်ထီၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ဆီၣ်သနံးလၢ ဟံၣ်ဖိဃီဖိသ့ၣ်တဖၣ်ကျိၣ်စ့တၢ်အိၣ်သးအဂီၢ်အဃိ ဟံၣ်ဒူၣ်ဃီဒူၣ်သ့ၣ်တဖၣ် ပတုာ် မ့တမ့ၢ် မၤစှၤလီၤ အဝဲသ့ၣ်တၢ်သူတၢ်စွဲန့ၣ်လီၤ.

ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ ပှၤပၢၤစ့ အိၣ်ဒီးတၢ်နာ်န့ၢ်လီၤသးလၢ အီစထြ့လယါကီၢ် ဟးဆှဲး မုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ်တၢ်လီၤသထြုးကန့ၢ်ဝဲန့ၣ်လီၤ.