Xyoo 1944, ces Raphael Lemkin uas yog ib tug kws lij choj neeg Polish tau tsim los lus ‘genocide,’ coj los qhia txog tej xwm txheej Holocaust (cov xwm txheej uas Nazi Germany tau tua tej neeg Jews ntau millions tus ntawm Europe rau lub caij tsov rog ntiaj teb zeeg ob), thiab coj los qhia txog tej xwm txheej keeb kwm tau tshwm sim dhau los.
Nws thiaj tau muab neeg Greek lo lus siv pem hauv ntej 'genos' uas txhais tias yog ib tsav neeg, thiab siv lo lus Latin tuaj tom qab uas yog 'cide' txhais tias cov kev tua coj los sib tov ua lo lus genocide.
Ces Lemkin thiaj tau tawm tsam ces thiaj li tau los kos xyeem mem tes pom zoo tsim tsab cai Genocide Convention siv xyoo 1948.
Thiaj muaj tej teb chaws tshaj 150 lub tam sim no yeej pom zoo nrog tsab cai no, txhais tias lawv muaj lub luag hauj lwm yuav tau los tiv thaiv kom tsis txhob muaj tej xwm txheej tua ib tsav neeg twg thiab raug txim rau tej neeg ua tej kev txhaum vim tua ib tsav neeg twg.
Txawm tias yeej muaj ntau pua cov xwm txheej yeej poob raws tej ntsiab lus ntawm lo lus genocide no, los tsuas muaj ib co tsawg tsawg thiaj raug lees paub raws kev raws cai xwb.
Tos zoo li ntawd los vim muaj ntau yam laj fai kum xeeb thiab cai lij choj cuam tshuam.
Tab sis peb yeej hnov lo lus 'genocide' no tas mus li thiab yeej siv coj los piav qhia txog ib co xwm txheej uas raug kev txov puas tsuaj puas ntsoog loj heev - tsis yog cuam tshuam txog cov kev ua txhaum zejzog pej kum haiv cai nkaus xwb.
Ces tej neeg txawj txeeg thiaj pom zoo tias lo lus no muaj peev xwm siv coj los qhia txog cov kev tu siab thiab kev tawm tsam thiab.
Professor Vasuki Nesiah uas yog ib tug zeskais paub zoo txog leej tib neeg txoj cai (Human Rights) thiab zejzog pej kum haiv cai ntawm tsev kawm qib siab New York University tau hais tias ''Lo lus no thiaj yog ib lo lus siv coj los qhia txog ntau cov kev ua txhaum loj heev.''
Ces toom xov xwm kaw ua suab SBS Examines no thiaj tau mus txheeb txog tej keeb kwm ntawm cov kev ua txhaum vim tua ib tsav neeg twg thiab peb ho txheeb ntxiv tias niaj hnub niam no ho siv lo lus no li cas lawm.
Mloog tau hnub zwj Teeb (Thursday) 6 pm, hnub zwj Hnub (Sunday) 11 am, los yog koom tau ntxiv ntawm , , thiab . Downloadthiab caum