A luancia cawnnilini ah khan Russia ram hruaitu Putin nih Ukraine ka tuk lai tiin thawng a hun thanh. Cu thawng a thanh dih hnu caan rauh hlan ah Russia nih a hriamnak phuntling hmangin Ukraine khuachung cu a hun kah duahmah.
Ralpi a pahnihnak a dih hnu in European ramchung ral a tho mi kah dohnak ah atutan hi a ngan bik ral a si.
Ukraine ramri nichuah nitlak, chak le thlang in cun black sea rili le Azov rili in Russia ralkap nih kan ram cu an kulh dih tiin Ukraine ralbawi pakhat nih a chim.
An ram dirkamh dingah a duh mi poah rak i tel khawh a si i, hriamnak a herhmi cu kan pek hna lai tiin Ukraine ram hruaitu Volodymyr Zelenskyy nih thawng a thanh.
Russia a thil tuahmi cungah ram kip ramhruaitu hna nih an mawhchiat i sual an phawt. Russia ram sual a phaw tu hna cu, Australia ramhruaitu Scott Morrison, US President Joe Biden, British Prime Minister Boris Johnson le United Nations Secretary- General Antonio Guterres hna an si.
Zei ruangah Russia nih a ralkap cu Ukraine ram ah a thlah hna?
A luancia Feb 24 ah khan Putin nih tv hmangin biachimnak a rak ngei. Cu lioah a rak chim mi cu Ukraine ram ah a ummi russia miphun hi ka chanchuah hna lai, a ruang cu an cih an hmih dih hnik hna a rak ti. Cucaah cun ralkap thazaang hmangin ka hum him hna lai a ti. Asinain, a rak chim bia cu UN Secretary General Antonio Guterres nih a rak pom piak lo.
A nemnak te le zaang ennak um loin kar hlan kan i timh mi cu ruah ning bantuk in thil a kal lo tiin Russia ram hruaitu Putin nih a chim.
Asinain, US President Joe Biden nih cun Putin a thimtuahnak le a khuakhannak cu kan ruah khawh mi thilnak in a ngan deuh peng tiin a chim.
"Ä ruahchanmi cu ukraine lawng khi a si lo. A hlan i rak um cia mi Soviet Union pi kha dirh than le nunter than a duh mi i cucu a timh peng mi cu a si" tiin Biden nih a chim.
Nazi Germany nih kan ram ww2 lio ah a rak tuk le doh lio bantuk in tu zingah Russia nih a hun kan den ve tiin Ukraine ram hruaitu nih social media ah ca tar.
Russia ram mi nih a tu lio thil a cangmi hi dohdalh ve dingin sawmnak zong a tuah chih.
Ukraine ah ral a tho mi kong ah Russia mipi tam lak te lam cungah an chuak i dohaunak lam an zawh. Cu dohaunak lam a zawhmi chungin Russia palik nih an ram mi 1,700 nak tak an tlaih hna.
Ramkhel lei hoih in kan theih a herh mi zeidah a si?
Ukraine ram mi hi an dihlak ah nuai 44 an si. Europe chungah ram vialte lakah a hmunhma in a ngan cemmi pahnihnak a si, a pakhatnak ah Russia ram a si.
A luancia 1991 ah khan Ukraine ram cu Union of Soviet Socialist Republics (USSR) chungtel sinak in a rak chuak i a mah lawngin ram pakhat a dirh.
Thil umtuning hun cuanh tikah hmuh khawh a si mi cu Ukraine nih NATO chungtel si hi a duh ngaingai nain Putin nih a tlerh khawnh peng. NATO chungtel ah a lut ahcun hnahnawhnak pek dingin a tlerh lengmang.
Kum 2014 lio ahkhan, Ukraine ramhruaitu Viktor Yanukovych hi Russia lei tang ngaingai mi a si i EU chungtel sinak minsen thut ding an rak ti mi a thut duh lo caah a zung in an rak thawl bal.
"Russia nih Ukraine ram an i hruainak zauk phung hi hloh le hrawh nak ding caah lam a phun phun a kawl i an ram chung i hruainak hi fek hlah seh ti a zuam peng" Professor Marko Pavlyshyn nih SBS News ah a chim.
Ukraine ram mi chungin russia a tanh mi le ukraine tanhmi kar buainak hi 2014 khan a thok cang i cu buainak ruangah cun Ukraine rammi nuai 1 le a cheu tluk cu umnak hmun tha ngei loin an vai tiin United Nations nih a langhter.
Hi ram pahnih buainak he pehtlaiin Australia a dirhmun zeidah a si?
Russia nih Ukraine a hun tuk le cangka in Australia nih Russia cu sual a phawt colh ve,.
Cawn nili ni ah khan, Russia nih ralkap thazaang hmangin a hun cawlcangh mi cu International law a buar a si tiin Morrison nih a chim.
Phungning tein sawmnak zeihmanh a um rih lo caah ralkap thazaang hmangin bawmh ding cu timtuahnak a um rih lo tiin ramhruaitu nih a chim.
Ukraine ram ah Australia rammi thawngkhat leng an um i, a him lio te ah chuahnak an khan zokzok nak hnga thazaang peknak bia a chim chap.
Australia cozah nih a si khawh chungin Russia dantat dingin an tim lam. Chawlehthalnak lei in siseh, adangdang lei zongin a si khawh chungin dantat dingin a timtuah.
Cu lawng si rih loin, Ukraine rammi hna chungin Australia ah rak i dor chung a duh mi caah lam a onh i, an visa zong thla ruk ca in sauh piak dingin timhtuah a si cang.

Alevtina, a Russian-Australian resident attended a Sydney protest in her evening dress. Source: SBS News