Australia Ram Ah Puitling A Si Cangmi Zong Fawi Tein Cacawn Khawh A Si Hi Na Hngal Ve Maw?

Hmailei na nun pawcawmnak rian na hmuh khawh nak dingah fimcawnnak luh na duh asilole, fimcawnnak lei ah thanco na duh rih asilole, na nun pawcawmnak lei rian I thlen na duh ahcun Australia ram fimthiam cawnnak le rian cawnnak tawlreltu nih na tuan duhmi rian he a tlak in cawnca an in tawlrel piak lai.

mother and child at laptop, adult learning, TAFE

Source: Getty Images/Momo Productions

Theih Tha A Simi

  • TAFE cu Australia ram huapin fimthiam cawnnak le rian cawnnak ti bantuk pawl tawlreltu a si I cun hmailei nun pawcawmnak he a pehtlaimi rian le Dangdang kong zongah ruahnak a cheutu le a bawmtu an si.
  • Rami sinak a ngeimi, Australia ah umnak nawl a ngeimi, ramleng siangakchia le caantawi umnak viza a tlaihmi hna pawl zong nih TAFE ah fimcawnnak an peh khawh.
  • Aman pek a hau lomi cawnca te pawl zong an um hna.

Sianghleirun tlamtling tein na dih khawh a si cun Australia ah rian hmuh khawhnak lam sialtu tha bik pakhat a si lai I nangmah na fimthiamnak a thancho chin nak ding le rian tha na hmuh khawh nak dingah an bawmtu a si lai. Cun hmailei na nunnak lamthluan a siamremhtu a cang lai.

Technical and Further Education system (TAFE) cu Australia ram ah a ummi riancawnnak le fimthiam cawnnak a tawlreltu sianginn pakhat a si.

TAFE sianginn hna cu ramkulh le pengkulh kip ah an um dih i caantling in siseh caantawi in cawnca hna cu an tuah, sianginn a hmun ah cacawn a duhmi hna caah sianginn ah cacawn khawh a si i online in cacawn a duhmi hna ca zongah online in cacawn a ngah thiamthiam.
kitchen staff, cooking class, TAFE
Source: Getty Images/Maskot
Victoria ramkulh chung I  a ummi Victorian TAFE Association lutlai a simi Andrew Williamson nih TAFE ah sianghngakchia nih cawn khawh ding mi cawnca phung thongkhat leng a um. Cu hna cu innsak cawnnak, chawlehthal he a pehtlaimi cawnnak, ttamhmawihnak lei he a pehtlaimi cawnnak le siangnaurun zohkhenning cawnnak ti bantuk te pawl hna an si.

“Siangakchia hna an nun pawcawmnak riantuan dingmi le hmailei ah tuah an duhmi thil ah hlawhtlinnak an hmuh khawh nak hnga a bawmtu ding le ruahnak a cheutu ding hna kan ngeih ko hna.”
Man at a drilling machine, TAFE
Man at a drilling machine, TAFE Source: Getty Images/Peter Muller
Siangakchia nih cawn dingin chiahmi cawnca cheukhat hna cu cawnca cawn khawh nak ding caah tahfung tlinh a haumi an um lo. Tahfung tlinh a haumi cawnca zong nih sianghleirun cawnca bantuk cawn duh zongah tahfung tlinlo ruangah cawn lo ti bantuk tuk cu  a um lo. Na cawn balmi cawnca dang le thiamnak na ngeimi le na tuan balmi rian ti bantuk hna nih na cawn mi cawnca tlamtling tein na dih khawh nak ding cu lai a rel lai.

 

New South Wales TAFE I kum upa cangmi mirang holh cawnnak a thihruaitu Mandy Nour nih a cheukhat cawnca hna cu mirang holh  ngaingai a haumi zong an um tiah a chim.

“Cawnca na cawn duhmi nih a ngeihmi tahfung na tlinh lo sual zongah lam dang zawh dingmi zong ruahnak kan I cheuh khawh I tahchunnak ah a niam deuh mi cawnca hna zongin na thok chung kho.”

TAFE I riantuantu chungin mirang holh lawng si loin holh dang a hmangmi an tampi ko, nain na sianginn ah nangmah na nuhrin holh a thiam mi riantuantu chungin an um lo zongah Department of Home Affairs nih an tawlrelmi phone chungin holhlettu zong holhleh piak dingin bawmh na hal khawh ko hna.

A rannak in holhlettu na herh  a si ahcun, 131 450 chawn hna.

Holhlettu he nan pehtlaihnak nan ngei bakin na sianginn kainak TAFE namber kha chim hna law nan pathum in tluang tein nan I chawn bia kho lai.
two man working on assignment, TAFE
Source: Getty Images/FatCamera
Mipi nih tuan an duh cio mi rian he a pehtlaimi cawnca cheukhat hna cu cozah nih phaisa bawmhnak a pek.

Williamson nih Victoria ramkulh chung I TAFE sianginn ah cacawn 40 in 50 kar hna cu aman pek a hau lo, cu hna cu riancawn I thok nak in diploma  cawnca hna an si tiah a chim.

“Siangakchia nih TAFE sianginn ah cacawn man pek loin cozah nih a pek piak hna lai.”

A lak in cacawn silole a cheu bang lawng sianginn man pek ti bantuk cu rammi sinak a ngeimi, ralzam dirhmun in a phanmi le Australia ah umnak nawl a ngei hna caah ah tuahmi a si.

Caantawi umnak viza a tlaihmi hna chungin phaisa lei chambaunak an ngeih ah cun lam Dangdang zoh kawlhawl piak  le bawmh khawh an si tiah Mandy Nour nih a chim.

“Cawnca man hna cu tlawmpal tein chamthannak in tawlrel, cun Sianghleirun  cawnca caah cun cozah nih siangakchia caah chiahmi  phaisa cawi i cham than te dingin tawlrel khawh a si.”

 

Sianginn kai than na duh ko nain phaisa lei na chambau a si ahcun A tanglei TAFE sianginn hna an bawm khotu ding an um.

TAFE sianginn he pehtlaih in theih na duhmi a um sual cun hi link hi len khawh asi.

 Victoria, ah len khawh a si, 131 823 zongah chawnh khawh an si

New South Wales, ah len khawh a si, 131 601 zongah chawnh khawh an si

Western Australia, ah len khawh a si, 1300 300 822 ah chawnh khawh an si

South Australia, ah len khawh a si, 1800 882 661 ah chawnh khawh an si

Queensland, ah len khawh a si, 1300 308 233 ah chawnh khawh an si

Tasmania,ah len khawh a si, 1300 655 307 ah chawnh khawh an si.

Northern Territory, ah len khawh an si, 1800 061 963 ah chawnh khawh an si.

Australia Capital Territory,ah len khawh an si, 02 6207 3188 ah chawnh khawh an si.


Share
Published 30 June 2020 3:03pm
Updated 30 June 2020 3:09pm
By Josipa Kosanovic
Presented by Cung Khuk Zawn
Source: SBS Radio


Share this with family and friends