Ήταν ημέρα που προετοιμαζόταν για περισσότερο από μια δεκαετία.
Ο πρωθυπουργός Άνθονι Αλμπανίζι ανοιγόκλεισε τα μάτια του για να συγκρατήσει τα δάκρυα καθώς αποκάλυπτε τη διατύπωση του ερωτήματος που θα τεθεί στον αυστραλιανό λαό και θα μπορούσε να κατοχυρώσει συνταγματικά τη Φωνή των Ιθαγενών στο Κοινοβούλιο.
Η διατύπωση αποφασίστηκε μετά τη συνάντηση της Ομάδας Εργασίας για το Δημοψήφισμα με τον πρωθυπουργό και άλλους βασικούς υπουργούς το βράδυ της 22ης Μαρτίου, παραδίδοντας την τελική τους σύσταση.
Η καθηγήτρια Megan Davis, μέλος της Ομάδας Εργασίας του Δημοψηφίσματος Cobble Cobble πίστευε ότι η ημέρα αυτή θα μείνει στην ιστορία.
Ο κ. Αλμπανίζι εμφανίστηκε μαζί με την υπουργό για τους αυτόχθονες Αυστραλούς Linda Burney, τον γενικό εισαγγελέα Mark Dreyfus, τους αυτόχθονες γερουσιαστές Pat Dodson και Malarndirri McCarthy και την ομάδα εργασίας, ευχαριστώντας τους για την πολύμηνη εργασία τους.
Παράλληλα ανακοίνωσε τη διατύπωση των προτεινόμενων προσθηκών στο Σύνταγμα, λέγοντας πως οι διατάξεις που μεταξύ άλλων οι Αυστραλοί θα ψηφίσουν έχουν στόχο να εγκρίνουν την αναγνώριση των ιθαγενών και των νησιωτών του Στενού Τόρες, τη Φωνή των Αβοριγίνων και των Νησιωτών του Στενού Τόρες, αλλά και την αναγνώριση των Ιθαγενών και των Νησιών του Στενού Τόρες ως Πρώτων Λαών της Αυστραλίας.
Ο Tony McAvoy, μέλος της ομάδας εργασίας για το δημοψήφισμα, περιέγραψε εννέα βασικές αρχές της Φωνής.
«Σύμφωνα με τις σχεδιασμένες αρχές της Φωνής προς το Κοινοβούλιο που συμφωνήθηκαν από την Ομάδα Εργασίας για το Δημοψήφισμα των Πρώτων Εθνών, η Φωνή θα παρέχει ανεξάρτητες συμβουλές στο Κοινοβούλιο και την κυβέρνηση. Θα επιλέγεται από τους Αβορίγινες και τους κατοίκους των Νησιών Torres Strait με βάση τις επιθυμίες των τοπικών κοινοτήτων. Θα είναι αντιπροσωπευτική των κοινοτήτων των Αβοριγίνων και των Νησιωτών του Στενού Τόρες, ισορροπημένη ως προς το φύλο και θα περιλαμβάνει τη νεολαία», είπε μεταξύ άλλων.
Ο κ. Αλμπανίζι παραδέχθηκε ότι μπορεί να υπάρξουν προσπάθειες από το κοινοβούλιο να αλλάξει τη διατύπωση.
Οι αντιδράσεις
Το Κόμμα των Φιλελευθέρων παραμένει σταθερό στην κριτική του για τη Φωνή.
Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Peter Dutton ζήτησε από τον πρωθυπουργό να δώσει στη δημοσιότητα τις συμβουλές του νομικού συμβούλου της Κοινοπολιτείας, του Γενικού Εισαγγελέα, ο οποίος γνωμοδότησε κατ' ιδίαν για τις πιθανές νομικές επιπτώσεις της αλλαγής του Συντάγματος.
Από την πλευρά του το Εθνικό Κόμμα εκφράζει σταθερά την αντίθεσή του στο συμβουλευτικό όργανο των ιθαγενών.
Ο ηγέτης του κόμματος, David Littleproud λέει ότι το η Φωνή θα διπλασιάζει τις υπάρχουσες γραφειοκρατίες των ιθαγενών.
Η επί μακρόν αγωνίστρια για συνταγματικές αλλαγές, ιθαγενής καθηγήτρια Marcia Langton αναφέρει πως η πρόταση της κυβέρνησης είναι καλύτερη από το τίποτα και πως τα αντιπροσωπευτικά όργανα έχουν αλλάξει τη ζωή των ιθαγενών.