Ο Αυστραλός βετεράνος που αγάπησε τους Έλληνες

Μία από τις πιο σημαντικές εκδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν στην παροικία της Μελβούρνης το 2023 ήταν όταν την Κυριακή 26 Νοεμβρίου στο Ελληνικό παράρτημα του RSL, η Ελληνική Κυβέρνηση δια του Γενικού Προξενείου της πόλης απένειμε τιμητικά μετάλλια σε 40 Αυστραλούς βετεράνους οι οποίοι πολέμησαν στην Ελλάδα στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, και συγκεκριμένα την περίοδο 1940 - 1941. Το SBS Greek συνάντησε τον Μάικλ Μπερν, γιο του βετεράνου Κέβιν Μπερν και μοιράστηκε την ιστορία του πατέρα του

L: Late Australian veteran Kevin Byrne's extended family at the Hellenic RSL. R: Kevin Byrne's son, Michael, Melbourne, November 2023.jpg / SBS Greek / Panos Apostolou

Είχαμε πολλές ιστορίες να διαλέξουμε από την συγκεκριμένη εκδήλωση στο Ελληνικό RSL της Μελβούρνης.

Αλλά όταν φτάσαμε στο οίκημα του οργανισμού στο προάστειο South Melbourne, είδαμε να καταφτάνουν καμιά 15ριά άτομα, μέλη της ίδιας οικογένειας.

Ρωτήσαμε μια κυρία ποιον βετεράνο ήρθαν εκείνη και οι υπόλοιποι να εκπροσωπήσουν.

Μας είπε ότι 16 μέλη της ίδιας οικογένειας ταξίδεψαν από διάφορα σημεία της Βικτώριας για να τιμήσουν τον βετεράνο Κέβιν Μπερν.

Μια δισέγγονή του, θάταν-δεν-θά’ ταν πέντε-έξι ετών, άρχισε να μας μιλά για τον προπάππου της, τον Κέβιν όπως τον αποκαλούσε και πως πολέμησε στον πόλεμο, και στην Ελλάδα και πιάστηκε αιχμάλωτος.

Η πιτσιρίκα τα έλεγα σωστά: Ο Κέβιν Αλφόνσος Μπερν (Kevin Alphonsus Byrne) γεννήθηκε στην επαρχιακή πόλη Albury της Βικτώριας στις 27 Οκτωβρίου του 1917.

Late Australian veteran Kevin Byrne's extended family at the Hellenic RSL, Melbourne, November 2023 / SBS Greek / Panos Apostolou

Το 1940, και όταν ο πόλεμος στην Ευρώπη είχε ξεκινήσει για τα καλά, ζούσε στη Μελβούρνη

Εκείνη την χρονιά ήταν 23 ετών όταν κατατάχθηκε στο αυστραλιανό πεζικό στο στρατολογικό γραφείο που λειτουργούσε στο προάστειο Caulfield της Μελβούρνης.

Ήταν 5 Αυγούστου του 1940.

Ο Michael Byrne είναι ο γιος του Κέβιν, και τον συναντήσαμε στην εκδήλωση του ελληνικού προξενείου.

Αρχικά μας μίλησε για την πρώτη μέρα που πήρε άδεια ο πατέρας του και βρέθηκε στην Αθήνα:  

Michael Byrne, the son of Australian veteran Kevin Byrne, photographed with the Greek Consul in Melbourne, Emmanouil Kakavelakis, Hellenic RSL, November 2023, Melbourne / SBS Greek / Panos Apostolou

«Ήταν στην Ελλάδα το Πάσχα του 1941 και ήδη για έξι μέρες.

Όταν πήρε άδεια, ήθελε να την περάσει στην Αθήνα.

Ήταν μια από τις πιο ευτυχισμένες μέρες της ζωής του.

Ένας φωτογράφος τον αποθανάτησε καθήμενος στην πόλη [σ.σ. στο συντριβάνι μπροστά από το κτίριο της Βουλής των Ελλήνων, δηλαδή στην Πλατεία Συντάγματος].

Έπρεπε να επιστρέψει το σημείο στις τέσσερις το απόγευμα για να παραλάβει τη φωτογραφία.

Όταν επέστρεψε στο σημείο εκείνο το απόγευμα, δεν περίμενε βρει κάποιον.

Ωστόσο, ήταν εκεί ένας νεαρός άνδρας και κρατούσε τη φωτογραφία του».

Εκείνη η φωτογραφία προβλήθηκε σε οθόνη στην διάρκεια της εκδήλωσης στο Ελληνικό RSL.

Australian veteran Kevin Byrne photographed in front of the Greek Parliament. The photo was taken in April 1941 / Hellenic RSL

Ο Μάικλ Μπερν συνέχισε την αφήγηση της ζωής του πατέρα του, αυτή την φορά για τα δραματικά γεγονότα που ακολούθησαν της εισβολής των Γερμανών κατακτητών στην Ελλάδα:  

«Το ίδιο βράδυ οι Συμμαχικές Δυνάμεις που στάθμευαν στην Ελλάδα ειδοποιήθηκαν πως έπρεπε να εγκαταλείψουν την χώρα και να κατευθυνθούν στην Καλαμάτα προκειμένου να επιβιβαστούν σε πλοία για να εγκαταλείψουν την ηπειρωτική χώρα.

Έμειναν εκεί [σ.σ. στην Καλαμάτα] για δύο-τρεις βραδιές με τους Γερμανούς να βομβαρδίζουν την περιοχή με τα πολεμικά αεροπλάνα «Στούκα».

Οι συμμαχικοί στρατιώτες προσπαθούσαν να επιβιβαστούν σε βάρκες από διάφορες παραλίες της περιοχής κάθε βράδυ.

Σκοπός τους ήταν να φτάσουν με την Κρήτη.

Πολλοί από αυτούς πέθαναν, λίγοι μόνο τα κατάφεραν, επέστρεψαν στην Αυστραλία και συνέχισαν να πολεμούν στην Παπούα Νέα Γουινέα», μας είπε ο Μάικλ Μπερν.  

Left, sitting: Michael Byrne, son of Australian veteran Kevin Byrne, photographed with other Australian veterans' families, Hellenic RSL, November 2023, Melbourne / SBS Greek / Panos Apostolou

Τότε ήταν που ξεκίνησε η εμπειρία που θα σημαδέψει ανεξίτηλα την ζωή του Αυστραλού στρατιώτη, όπως μας εξιστορεί ο γιος του, Μάικλ:

«Οι μνήμες του πατέρα μου από την Ελλάδα ήταν πολύ δυνατές αν και ήταν εκεί μόνο για επτά εβδομάδες.

Εκείνο το διάστημα βίωσε πολλές κακουχίες όπως και όλοι οι στρατιώτες.

Αυτόν και άλλους στρατιώτες, οι Γερμανοί τούς αιχμαλώτησαν και τους μετέφεραν κοντά στη Διώρυγα της Κορίνθου, σε ένα παλιό στρατόπεδο του ελληνικού στρατού.

Κρατήθηκαν εκεί για περίπου έξι εβδομάδες. Ήταν πολύ δύσκολα.

Late Australian veteran Kevin Byrne's extended family at the Hellenic RSL, Melbourne, November 2023 / SBS Greek / Panos Apostolou

Ο πατέρας μου μας είπε ότι έπρεπε να γδυθούν, να βγάλουν όλα τους τα ρούχα, να περπατήσουν στους δρόμους και να τους ψεκάσουν με μια χημική ουσία για να απαλλαγούν από τις ψείρες.

Ωστόσο, την ίδια στιγμή, Έλληνες κάτοικοι της περιοχής τούς πρόσφεραν φαγητό και ό,τι μπορούσαν για να νοιώσουν λίγο καλύτερα από τις κακουχίες της αιχμαλωσίας».

Ο Κέβιν Μπερν κρατήθηκε αιχμάλωτος πολέμου για τέσσερα χρόνια και εννέα ημέρες.

Ο γιος του Μάικλ, είπε στο SBS Greek ότι όταν απελευθερώθηκε ο πατέρας του το 1945, επέστρεψε στη Μελβούρνη όπου έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του:

Left, sitting: Michael Byrne, son of Australian veteran Kevin Byrne, photographed with other veterans' families, Hellenic RSL, November 2023, Melbourne / SBS Greek / Panos Apostolou

«Καθώς γερνούσε, του άρεσε να πηγαίνει στα εμπορικά κέντρα και αναζητούσε Έλληνες στην ηλικία του.

Και πάντα θα έβρισκε τρόπο να τους βρει και να καθίσει μαζί τους για όση ώρα οι γυναίκες τους πήγαιναν για ψώνια.

Κι αν μάλιστα αυτοί οι άντρες κατάγονταν από την Καλαμάτα, τότε ήταν μια πολύ καλή μέρα για τον πατέρα μου», λέει συγκινημένος ο γιος του βετεράνου.

Μάθαμε πως ο Κέβιν Μπερν ακόμα και σε πολύ προχωρημένη ηλικία αναπωλούσε τις στιγμές που πέρασε με τους Έλληνες.

Το όνομα του βετεράνου είναι χαραγμένο στο Μνημείο Αιχμαλώτων Πολέμου που βρίσκεται στην πόλη Ballarat της Βικτώριας.

Και την Κυριακή 26 Νοεμβρίου του 2023, η Κυβέρνηση της Ελλάδας τίμησε την μνήμη του και τις θυσίες του με ένα μετάλλιο, 82 χρόνια από εκείνη την ελληνική τραγική Άνοιξη του 1941.