Οι πρόσφατες έντονες βροχοπτώσεις και οι πλημμύρες που κατέστρεψαν διάφορες περιοχές της ανατολικής ακτής της Αυστραλίας, θα μπορούσαν να ακολουθηθούν από μια άνευ προηγουμένου εξάπλωση μούχλας, η οποία μπορεί να προκαλέσει επικίνδυνα προβλήματα υγείας.
Οι περισσότερες πληγείσες από τις πλημμύρες περιοχές στο Κουίνσλαντ και τη Βόρεια ΝΝΟ, είναι πολύ ευάλωτες στην ανάπτυξη μούχλας και η αφαίρεσή της θα μπορούσε να είναι επικίνδυνη, δαπανηρή και στις περισσότερες περιπτώσεις καλύτερα να αφεθεί στους επαγγελματίες, προτείνουν οι ειδικοί.
Βασικά σημεία:
- Η μούχλα προκαλείται κυρίως από την υγρασία.
- Μπορεί να αναπτυχθεί σχεδόν σε οτιδήποτε.
- Το άσθμα και άλλες αλλεργίες μπορεί να επιδεινωθούν από την έκθεση σε μούχλα με σοβαρές συνέπειες.
- Συνδέεται με την κούραση και την κατάθλιψη.
- Η αφαίρεσή της μούχλας είναι πιο δύσκολη από όσο νομίζετε.
Lismore locals help with the clean up in the Central Business District in Lismore, Northern NSW, Thursday, March 3, 2022. Source: AAP Image/Jason O'Brien.
Η μούχλα είναι ένας τύπος μυκήτων που αναπτύσσεται καλύτερα σε υγρούς και ανεπαρκώς αεριζόμενους χώρους και αναπαράγεται δημιουργώντας μικροσκοπικά σωματίδια που ονομάζονται σπόρια. Τα σπόρια μεταφέρονται στον αέρα και μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα υγείας εάν εισπνευστούν από άτομα που είναι ευαίσθητα ή αλλεργικά σε αυτά.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) εκτιμά ότι η μούχλα υπάρχει σε έως και πενήντα τοις εκατό των σπιτιών της Αυστραλίας και μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα υγείας σε άτομα που εκτίθενται σε αυτήν, ακόμη και για σύντομο χρονικό διάστημα.
Αν και οι επιστήμονες επεξεργάζονται νέα υλικά και μέτρα για την πρόληψη της συσσώρευσης υγρασίας σε νέα κτίρια, οι κυβερνήσεις δεν έχουν ακόμη συμφωνήσει σε κοινές κατευθυντήριες γραμμές για τον έλεγχο της εξάπλωσης της μούχλας.
Η μούχλα μπορεί επίσης να βλάψει υφάσματα, ρούχα και άλλα προσωπικά αντικείμενα που, σε πολλές περιπτώσεις, πρέπει να καταστραφούν.
Το κύριο μέλημα των αρχών είναι οι επιπτώσεις στη δημόσια υγεία.
Mould spores. Source: Getty Images/Sinhyu.
Η μούχλα μπορεί να επηρεάσει την υγεία και την ευημερία σας
Ο αντιπρόεδρος της Αυστραλιανής Ιατρικής Ένωσης (AMA) Δρ Κρις Μόι λέει ότι οι πιο ευάλωτοι είναι οι άνθρωποι που υποφέρουν από αλλεργίες, ένα υπάρχον αναπνευστικό πρόβλημα ή εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.
«Το πιο συνηθισμένο θα ήταν οι αλλεργίες. Είναι οι άνθρωποι που έχουν άσθμα ή έχουν αλλεργικό πυρετό ή έκζεμα, αυτοί που είναι αλλεργικοί στη μούχλα», λέει ο Δρ Moy.
«Για άλλους μπορεί να είναι απλώς ένας άμεσος ερεθισμός των ματιών, της μύτης και του λαιμού».
Η ερευνήτρια του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ και ανώτερη Λέκτορας Αρχιτεκτονικής, Δρ Arianna Brambilla, δημοσίευσε πρόσφατα ένα βιβλίο για την Υγρασία και τα Κτίρια. Λέει ότι ένα στα τρία σπίτια, κατά μέσο όρο, έχει υπερβολική υγρασία και εξάπλωση μούχλας με επακόλουθο σημαντικό αντίκτυπο τόσο στην ανθρώπινη υγεία, όσο και στο κόστος επισκευής των σπιτιών.
Η Δρ Brambilla εξηγεί ότι η συμπεριφορά μας σε κλειστούς χώρους θα μπορούσε να ενθαρρύνει το σχηματισμό μούχλας σε όλους τους τύπους κτιρίων, παλιά και νέα.
Θα μπορούσε επίσης να είναι ο τρόπος που ζούμε σε εσωτερικούς χώρους. Που σημαίνει ότι ο αερισμός των χώρων είναι απαραίτητος, ειδικά εάν κάνετε ασκήσεις ή αν αφήνετε τα ρούχα να στεγνώνουν σε εσωτερικούς χώρους.
Little boy using a puffer Source: Getty Images/anandaBGD
Η επίδραση της μούχλας στην υγεία των ανθρώπων μπορεί, σε ορισμένες περιπτώσεις, να έχει δραματικές συνέπειες. Η Ameeta Piazzi με έδρα τη Μελβούρνη άρχισε να εμφανίζει συμπτώματα αφού έζησε σε πολλά ενοικιαζόμενα ακίνητα όλα αυτά τα χρόνια, τα οποία πιθανότατα είχαν ζημιά από διαρροή νερού. Της πήρε χρόνια για να συνειδητοποιήσει ότι μια σειρά προβλημάτων υγείας από τα οποία υπέφερε συνδέονταν με την έκθεση σε μούχλα.
«Υπήρχε μια τεράστια γκάμα συμπτωμάτων. Κάποια από αυτά ήταν γνωστικά, άλλα ήταν συμπεριφορικά, μερικά ήταν βασισμένα στην υγεία», λέει.
«Πρώτα από όλα, ομίχλη του εγκεφάλου (brain fog), δεν καταλάβαινα τι έκανα, απώλεια βραχυπρόθεσμης μνήμης. Δεν μπορούσα να βρω τις λέξεις όταν μιλούσα. Κάποια στιγμή σε συναντήσεις στη δουλειά ήμουν εκεί και δεν έβρισκα τη λέξη και ήμουν εντελώς άδεια».
Το χειρότερο σύμπτωμα ήταν η χρόνια κόπωση.
Η κ. Piazzi παρατήρησε επίσης τα συμπτώματά της να επιδεινώνονται όταν άρχισε να εργάζεται από το σπίτι. Τα συμπτώματα περιελάμβαναν αργή επούλωση τραυμάτων, όπως κοψίματα και μώλωπες.
Αφού ανακάλυψε ότι τα αίτια των προβλημάτων της οφείλονταν στην έκθεση σε μούχλα, η κ. Piazzi λέει ότι τα δύο πράγματα που τη βοήθησαν να ξεπεράσει τα συμπτώματά της ήταν πρώτα η «γνώση» και μετά η «αποφυγή».
Άρχισε να μαθαίνει για τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει η μούχλα στην υγεία της και αποφάσισε να φύγει από την κατεστραμμένη από υγρασία ενοικιαζόμενη κατοικία της.
«Ήταν μια μεγάλη αποκάλυψη. Το πρώτο βήμα που αναγνωρίζεται ευρέως είναι η αποφυγή της μούχλας», λέει.
Πώς να αφαιρέσετε τη μούχλα;
Ventilation of your home is essential to prevent and control mould proliferation. Source: Getty Images/CareyHope.
Μόλις παρουσιαστεί σε κλειστό περιβάλλον, η μούχλα είναι πολύ δύσκολο να αφαιρεθεί καθώς βρίσκεται βαθιά μέσα στις επιφάνειες. Οποιαδήποτε προσπάθεια να την αφαιρέσετε μόνοι σας μπορεί να εγκυμονεί κινδύνους.
Ανάλογα με τη σοβαρότητα και την πληγείσα περιοχή, η Δρ Brambilla λέει ότι το έργο του καθαρισμού της μούχλας είναι καλύτερα να αφεθεί στους επαγγελματίες.
«Είναι πολύ δύσκολο και πάντα συνιστούμε να μην το κάνετε μόνοι σας στο σπίτι, καθώς ορισμένες χημικές ουσίες μπορεί να είναι πολύ τοξικές», εξηγεί η Δρ Μπραμπίλα.
«Το πρόβλημα της μούχλας είναι ότι βρίσκεται μέσα στον τοίχο οπότε, πιθανότατα, αν απλώς καθαρίσεις την επιφάνεια, δεν την αφαιρεί και είναι μόνο μια προσωρινή λύση».
Ο καλύτερος τρόπος βραχυπρόθεσμα είναι να αερίσετε τον χώρο, να χρησιμοποιήσετε έναν αφυγραντήρα για να αφαιρέσετε την υπερβολική υγρασία και στη συνέχεια να καλέσετε έναν επαγγελματία που μπορεί να εξετάσει και να αξιολογήσει τη σοβαρότητα της κατάστασης.
Η Ameeta Piazzi υπογραμμίζει ότι η μετακόμιση από το σπίτι μπορεί να μην είναι ένα μέτρο που μπορεί εύκολα να λάβει ο καθένας, καθώς δημιουργεί σημαντικό οικονομικό άγχος.
«Δεν παίρνεις καμία αποζημίωση», εξηγεί.
"Νομίζω ότι η υπάρχουσα νομοθεσία, εμποδίζει τη διαδικασία αποζημίωσης. Πρέπει να αποδείξεις ότι οι ιδιοκτήτες έχουν προηγούμενη γνώση ότι το μέρος δεν είναι κατοικήσιμο και ότι είχε μούχλα ήδη".
Έρευνα και νομοθεσία
Εν τω μεταξύ, οι ερευνητές αναπτύσσουν νέες μεθόδους και στρατηγικές για τον έλεγχο του σχηματισμού υγρασίας στα κτίρια και την ενθάρρυνση της χρήσης πιο αποτελεσματικών υλικών για την πρόληψη του πολλαπλασιασμού της μούχλας. Αλλά δεν υπάρχουν αυστηροί νόμοι ή κανονισμοί επί του παρόντος.
Τον Μάρτιο του 2020, μια έρευνα της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης για ασθένειες που σχετίζονται με τις βιοτοξίνες στην Αυστραλία συνέστησε στις «Πολιτείες και Επικράτειες να διεξαγάγουν περαιτέρω έρευνα για την επάρκεια των υπαρχόντων οικοδομικών κωδίκων και προτύπων σχετικά με την πρόληψη και την αποκατάσταση της υγρασίας και της μούχλας στα κτίρια».
Η συνεργάτιδα αρχιτέκτονας Diana Yang, της εταιρείας Luigi Rosselli, λέει ότι αν και η νομοθεσία δεν ρυθμίζει την πρόληψη της υγρασίας, υπάρχουν κώδικες και πρότυπα που πρέπει να τηρούνται στις νέες κατασκευές.
Black mould on wall. Source: Getty Images/Ekspansio.
«Με τον Οικοδομικό Κώδικα της Αυστραλίας ορίζονται ορισμένοι συγκεκριμένοι κανόνες που σχετίζονται συγκεκριμένα με μερικά θέματα: την κτιριακή μεμβράνη, που ουσιαστικά εμποδίζει το νερό να εισέλθει στο εσωτερικό του κτιρίου· εξαερισμός, οπότε εάν υπάρχει συσσώρευση συμπύκνωσης, χρειάζεσαι καλό εξαερισμό για να το καθαρίσεις… επικεντρώνεται επίσης ειδικά στον αερισμό του χώρου της οροφής», εξηγεί.
Η Δρ Brambilla λέει ότι η έρευνα συνεχίζεται για τη βελτίωση της ποιότητας κατασκευής και την υιοθέτηση νέων στρατηγικών.
«Εξετάζουμε πού τοποθετούνται υλικά, για παράδειγμα έξω ή σε ζώνες υψηλής υγρασίας, όπως μπάνια», λέει.
«Αλλά επίσης, ο τύπος και η διαπερατότητα των μεμβρανών μέσα στους τοίχους μας, ώστε να επιτρέπουν στους τοίχους να αναπνέουν και να εξαντλούν την υπερβολική υγρασία που μπορεί να συσσωρευτεί μέσα».
Τι να κάνετε εάν διατρέχετε κίνδυνο;
Με τις πρόσφατες άγριες κακοκαιρίες σε μεγάλες περιοχές της ανατολικής Αυστραλίας, ο κίνδυνος για την υγεία των κατοίκων που προκαλεί η συσσώρευση υγρασίας έχει αυξηθεί δραματικά.
Εάν αντιμετωπίζετε την παρουσία μούχλας, ο Dr Moy έχει τις ακόλουθες συμβουλές για το πώς να προστατευτείτε και να μειώσετε τον κίνδυνο:
- Προσπαθήστε να μειώσετε την έκθεσή σας στην μούχλα.
- Εάν πρέπει να πάτε σε μια περιοχή όπου υπάρχει πολλή μούχλα φορέστε μια μάσκα βαρέως τύπου όπως η P2N95.
- Στεγνώστε την ατμόσφαιρα όσο μπορείτε.
- Ανοίξτε τα παράθυρα και αφαιρέστε τα πράγματα που έχουν εμποτιστεί με μούχλα.
- Υλικά όπως τα χαλιά, στρώματα, ρούχα, καναπέδες, μπορεί να χρειαστεί να πεταχτούν εάν έχουν εμποτιστεί με νερό.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το τι πρέπει να κάνετε εάν έχετε μούχλα στο σπίτι σας, πατήστε στον παρακάτω σύνδεσμο ανάλογα με την Πολιτεία ή την Επικράτειά σας:
