با وجود احتمال افزایش ۵۰ درصدی قیمت برق در آسترالیا، در بودجه فدرال هیچ‌گونه تدبیری برای مهار آن سنجیده نشده است؛ اما حکومت آلبانیزی اشاره کرده است که می‌خواهد آن را از طریق وضع مقررات مهار کند.
در بودجه‌ای که روز سه‌شنبه ارائه شد، پیش‌بینی شده است که قیمت‌های برق در آسترالیا به طور اوسط ۲۰ درصد در سال جاری و حدود ۳۰ درصد دیگر در سال آینده مالی افزایش خواهند یافت. همچنین انتظار می‌رود قیمت گاز ۲۰-۲۰ درصد در هر دو سال مالی ۲۳-۲۰۲۲ و ۲۴-۲۰۲۳ بالا برود.
با این حساب، طی دو سال آینده قیمت برق ۵۰ درصد و گاز ۴۰ درصد افزایش خواهد یافت.
جیم چالمرز، وزیر خزانه‌داری، توضیح داد که افزایش پیش‌بینی شده ۲۰ درصدی برای سال جاری مالی دوره زمانی بعد از ۳۰ جون ۲۰۲۲ را در بر می‌گیرد، بنابراین آسترالیایی‌ها همین اکنون نیز برخی از این افزایش‌ها را تجربه می‌کنند.
آقای چالمرز از تصمیم حکومت مبنی بر عدم ارائه هرگونه کمک مستقیم به خانواده‌ها برای کاستن از فشار هزینه برق دفاع کرد، اما گفت که «فکر می‌کنم کارهای بیشتری باید در بخش نظارتی انجام شوند.»
منظور حکومت از اقدامات نظارتی چیست و آیا وضع مقررات قیمت‌ها را پایین خواهد آورد؟
وزیر خزانه‌داری جیم چالمرز می‌گوید حکومت قصد دارد از طریق نظارت و وضع مقررات قیمت برق را پایین بیاورد. Source: AAP / MICK TSIKAS
چرا حکومت نمی‌تواند به مردم کمک مالی کند؟
آسترالیایی‌ها عادت کرده‌اند که حکومت برای مقابله با فشار هزینه‌های زندگی وارد عمل شود؛ یکی از نمونه‌های آن کاهش مالیات سوخت بود که کاهش قیمت تیل/بنزین کمک کرد.
اما کریس ریچاردسون، اقتصاددان مستقل، می‌گوید که مشکل این‌جاست که اگر شما به مردم پول بدهید، معنای آن این است که آن‌ها توان پرداخت بیشتری پیدا می‌کنند و این باعث افزایش فراتر قیمت‌ها و بدتر کردن تورم می‌شود.
آقای چالمرز نیز روز پنج‌شنبه (۲۷ اکتبر) در پاسخ به این سوال که چرا حکومت به خاطر افزایش قیمت برق به مردم کمک مالی نمی‌کند گفت: «رویکرد ما در بودجه این است که اعانه هزینه زندگی را طوری ارائه کنیم که مشکل تورم را بدتر نکند.»
حکومت آلبانیزی می‌گوید، سرمایه‌گذاری‌هایش در انرژی‌های تجدیدپذیر در نهایت قیمت برق را پایین می‌آورند، اما این تأثیر فوری نخواهد داشت.
شرکت‌های آسترالیایی در حال حاضر مقادیر زیادی گاز را به خارج صادر می‌کنند.
چه راهکاری برای کاهش فوری قیمت برق وجود دارد؟
قیمت نفت، گاز و زغال سنگ در سراسر جهان به دنبال تهاجم روسیه به اوکراین به‌شدت افزایش یافته است و شرکت‌های انرژی در سواحل شرقی آسترالیا مقادیر زیادی گاز را به خارج از کشور صادر می‌کنند تا بتوانند آن را با قیمت بسیار بالاتری بفروشند.
آقای ریچاردسون به این باور است که کلید کاهش قیمت برق، پایین آوردن بهای گاز است.
گاز در کنار زغال سنگ، آب، باد و خورشید به تولید برق کمک می‌کند، اما از آن‌جایی که معمولاً آخرین منبعی است که برای پاسخ‌گویی به تقاضا استفاده می‌شود، گران‌ترین آن نیز می‌باشد که آن را در تعیین قیمت کلی برق موثر می‌سازد.
حکومت آلبانیزی در ماه سپتامبر اعلام کرد که برای اطمینان از عرضه کافی در آسترالیا با «قیمت رقابتی»، قراردادی جدید را با شرکت‌های گاز در سواحل شرقی امضا کرده است.
در قرارداد آمده است که مشتریان آسترالیایی اضافه‌تر از آن‌چه مشتریان بین‌المللی برای گاز می‌پردازند، پرداخت نخواهند کرد.
اما با توجه به افزایش شدید قیمت‌ها در خارج از کشور، فشارها بر حکومت افزایش یافته‌اند که قیمت گاز را بیشتر کاهش دهد.
بیشتر بخوانید:
بودجه فدرال: برندگان و بازندگان کی‌ها هستند؟
تعیین سقف
سبزها می‌گویند که حکومت باید برای برق قیمتی ثابت تعیین کند و آقای ریچاردسون می‌گوید که این ایده خوبی است.
او گفت: «این چیزی است که من به عنوان یک اقتصاددان معمولاً برای حمایت از آن عجله نمی‌کنم، اما در شرایط کنونی این کاملاً منطقی به نظر می‌رسد.»
این شامل تعیین محدودیت قیمت برای گاز فروخته شده در آسترالیا می‌شود. آقای ریچاردسون گفت که بازار به‌خوبی کار نمی‌کند و قوانین فعلی اجازه می‌دهد تا برخی از بازیگران آن را دستکاری کنند.
او گفت: «تعیین سقف برای قیمت ساده‌ترین و مستقیم‌ترین راه برای دستیابی به نتیجه مورد نیاز است.»
او افزود: «بهترین راه برای حکومت، رسیدگی به ریسک قیمت گاز نسبت به اعطای یارانه به مصرف‌کننده است؛ که باعث افزایش تورم می‌شود.»
اما تونی وود، مدیر برنامه انرژی پژوهشکده گراتان، معتقد است که معرفی سقف برای قیمت دشوار است، زیرا قیمت‌ها از طریق قراردادهای دوجانبه محرمانه تجاری بین تولیدکنندگان و مشتریان آن‌ها تعیین می‌شوند.»
آقای وود گفت: «برای حکومت سخت است که مستقیماً در آن بازار دخالت کند.»
به گفته او، گزینه مشابه دیگر می‌تواند تغییر مفاد توافق انجام شده بین حکومت و تأمین‌کنندگان گاز است.
آقای وود گفت، توافق موجود در مورد نحوه تعیین قیمت گاز کاملاً مبهم است و به قیمت روز بین‌المللی اشاره دارد که به‌شدت افزایش یافته است. حکومت می‌تواند این را اصلاح کند و به جای آن یک رقم صریح تعیین کند، که همچنان به شرکت‌ها اجازه بدهد تا سود منصفانه‌ای به جیب بزنند.
کارشناس اقتصادی کریس ریچاردسون می‌گوید تعیین سقف برای قیمت برق بهترین راه برای جلوگیری از افزایش آن است. Source: AAP
آیا وضع مالیات بر سود بادآورده کار خواهد کرد؟
انستیتوت آسترالیا نیز راه‌حل دیگری پیشنهاد کرده است که دلسرد کردن تولیدکنندگان از فروش گاز در خارج از کشور از طریق وضع مالیات بر سود بادآورده (مالیات بادآورده) می‌باشد. مالیات بادآورده به نرخ بالاتری از مالیات بر سودهایی است که به طور غیرمنتظره به دست آمده باشند.
ریچارد دِنیس، مدیر اجرایی انستیتوت آسترالیا گفت: «بسیاری از شرکت‌های گاز مایع مالیات بر درآمد کمی می‌پردازند و بیشترِ گاز را به صورت رایگان دریافت، زیرا مشمول حق امتیاز نمی‌شود.»
اما همه با این ایده موافق نیستند. آقای ریچاردسون اشاره کرد که آسترالیا همین اکنون نیز یک نوع مالیات بر سود بادآورده دارد- مالیات بر اجاره منابع نفتی (PRRT)- که اصلاً خوب کار نمی‌کند.
انستیتوت آسترالیا می‌گوید، با توجه به پیش‌بینی مبنی بر افزایش کمتر از یک میلیارد دالری درآمد 'پی‌آرآرتی' در سال مالی ۲۳-۲۰۲۲، خلاهای موجود در 'پی‌آرآرتی' به این معناست که شرکت‌ها علی‌رغم سودهای بادآورده تا سقف ۴۰ میلیارد دالر از پرداخت مالیات بر این سودهای فوق‌العاده اجتناب می‌کنند.
صادرات گاز به خارج از کشور به هدف سودآوری بیشتر قیمت‌های داخلی را افزایش داده‌اند.
به گفته او، رویکردی هوشمندانه‌تر این است که مالیات موجود پی‌آرآرتی را اصلاح کنیم.
او گفت: «من ۱۰۰ درصد از این رویکرد حمایت خواهم کرد.»
حکومت آلبانیزی پیش از این امکان وضع مالیات بادآورده را رد کرده بود، اما آقای چالمرز خاطرنشان کرد که خزانه‌داری تحت رهبری جاش فرایدنبرگ، وزیر پیشین، تحقیقاتی را در زمینه امکان وضع مالیات بر گاز آغاز کرده بود که به دلیل کووید-۱۹ متوقف شده بود.
آقای چالمرز گفت: «بدیهی است که با جمع‌بندی آن کار از سوی خزانه‌داری، من به توصیه‌هایی که دریافت می‌کنم، گوش خواهم کرد.»
او گفت، افزایش پی‌آرآرتی چیزی نیست که حکومت در حال حاضر روی آن متمرکز باشد و در عوض قیمت‌ها و آیین‌نامه رفتاری را زیر نظر دارد.
