سنای آسترالیا لایحه برگزاری همهپرسی صدای بومیان در پارلمان را با ۵۲ رای موافق و ۱۹ رای مخالف تصویب کرد. این لایحه حکومت را ملزم میسازد که در مدت شش ماه پس از اجرایی شدن آن همهپرسی را برگزار کند.
پارلمان روز دوشنبه (۱۹ جون) آخرین مانع را از سر راه همهپرسی برداشت و آسترالیاییها اکنون تصمیم میگیرند که آیا صدا- که یکی از ستونهای کلیدی بیانیه اولورو بود- در قانون اساسی کشور درج شود یا خیر.
جانب کمپین 'بلی' این رفراندوم کار مجلس را «انجام شده» اعلام کرد و گفت اکنون نوبت یک گفتوگوی سازنده مردمی برای تعدیل قانون اساسی رسیده است.
بشنوید:

لایحه همهپرسی در سنا تصویب شد؛ گام بعدی چیست؟
07:02
خانم برنی گفت: «کار شروع شده است... امروز، بحث سیاسی به پایان میرسد. امروز، میتوانیم یک گفتوگوی ملی را در سطح جامعه آغاز کنیم.»
او افزود: «برای یک مدت طولانی، بومیان آسترالیا به طور مداوم وضعیت بدتری نسبت به آسترالیاییهای غیربومی داشتهاند... این یک سیستم خرابشده است. و صدا بهترین شانس ما برای تعمیر آن است، زیرا وقتی به مردم گوش میدهیم و یا مردم محلی مشورت میکنیم، آنها تصمیمهای بهتری میگیرند و به نتایج بهتری میرسند.»
حکومت کارگر تأکید دارد که صدا یک نهاد صرفاً مشورتی است و به بومیان این فرصت را میدهد تا به پارلمان و حکومت در مورد مسایلی که خاصتاً مربوط آنها میشود، مشورت دهد.»
اما برخی از منتقدان آن ادعا میکنند که این پیشنهاد مملو از خطرهای قانونی است و برخی دیگر میگویند که قدرت کافی به مردم بومی نمیدهد.
این اولین همهپرسی است که در نزدیک به یک ربع قرن در آسترالیا برگزار میشود و باید بین دو تا شش ماه پس از تصویب این لایحه برگزار شود.
تعیین تاریخ برگزاری رفراندوم بر دوش نخستوزیر آنتونی آلبانیزی است که انتظار میرود روزی را در ماه اکتبر سال جاری انتخاب کند.

سناتور مستقل لیدیا تورپ پس از تصویب صدای به پارلمان در تالار سنا Source: AAP / Lukas Coch
او گفت: «واقعیت این است که برای اکثر افرادی که تماشا میکنند، هیچ تأثیر مستقیمی بر زندگی آنها ندارد. اما ممکن است زندگی محرومترین گروه در آسترالیای امروز را بهتر کند... اگر عین کار را به همان روشهای قدیمی انجام دهید، باید منتظر نتیجه یکسان باشید.»
«این فرصتی برای انجام بهتر کارهاست، به جای اینکه برای بومیان آسترالیا کارهایی را بکنیم، همراه با بومیان آسترالیا تغییر بیاوریم.»
رای موافق ائتلاف به لایحه رفراندوم
ائتلاف لیبرال-ملی با وجود مخالفت با نسخه پیشنهادی حکومت برای ایجاد صدا، به لایحه برگزاری همهپرسی رای موافق داد.
مکالیا کش، سناتور ارشد لیبرال، استدلال کرد که رای بلی به همهپرسی، قانون اساسی آسترالیا را «به طور برگشتناپذیری» تغییر خواهد داد و حزب کارگر را متهم کرد که در مورد این نهاد «تفرقهانگیز» جزئیات کافی ارائه نکرده است.
خانم کش گفت: «[اما] ما به مردم این ملت و به حق ابراز نظر آنها درباره این مسأله باورمند هستیم.»
«[این پیشنهاد] ناشناخته، تفرقهانگیز و دایمی است. اگر نمیدانید که صدا چگونه کار میکند، نظر حقیرانه من این است: رای نه بدهید.»
جاسینتا پرایس، سخنگوی اپوزیسیون در امور بومیان، که خودش نیز بومی است، استدلال کرد که رها کردن پارلمان به مشخص کردن نحوه کار و عملکرد صدا پس از رفراندوم، مملو از خطرات قانونی است.
او گفت: «نخستوزیر از ما میخواهد که کورکورانه به او اعتماد کنیم و چک سفیدش را امضا کنیم و اجازه دهیم که پیشنهاد مخاطرهآمیزش به طور دایمی در قانون اساسی گنجانده شود، در حالی که نمیتواند چیزی را تضمین کند.»
با اینحال، تعداد انگشتشماری از سناتوران ائتلاف به این لایحه رای منفی دادند تا بتوانند فعالانه در کمپین مخالف رفراندوم سهم بگیرند و عکس آنها در جزوههای تبلیغاتی مخالف همهپرسی در بین رایدهندگان توزیع شوند.
استقبال سبزها از 'روز واقعاً تاریخی'
دوریندا کاکس، سخنگوی حزب سبز در امور بومیان آسترالیا، گفت که هرچند ترجیح میداد عقد پیمان و بیان حقایق تاریخی که دو خواسته دیگر بیانیه اولورو بودند، پیشتر از ایجاد صدا اتفاق میافتاد، اما هنوز هم آن را «روزی واقعاً تاریخی» برای مردمان اول کشور میداند.
خانم کاکس گفت: «کار مجلس انجام شد. زمان آن رسیده است که کمپین مردمی 'بلی' در جامعه حضور پیدا کند و با همه آسترالیاییها شریک کند که چرا این همهپرسی بسیار مهم است و چرا داشتن صدایی در پارلمان اینقدر مهم است.»

لیندا برنی، وزیر امور بومیان که عضو مجلس نمایندگان است، در بحث بر سر لایحه همهپرسی در سنا حضور یافته بود. Source: AAP / Lukas Coch
همزمان با تأکید سناتور کاکس بر این موضوع که صدا حاکمیت بومیان را بر سرنوشت خودشان تضعیف نخواهد کرد، سناتور مستقل لیدیا تورپ که حزب سبز را برای کارزار آزادانه در مورد صدا ترک کرد، مکرراً صحبتهای او را قطع میکرد.
خانم تورپ مکرراً صدا میزد: «ثابتش کن! ثابتش کن!»
انتقاد تند لیدیا تورپ از صدای 'جعلی و وانمودی'
این سناتور بومی از ایالت ویکتوریا دوشنبه را «روز همسانسازی» توصیف کرد و از آسترالیاییها خواست که همهپرسی صدا را بایکوت کنند.
سناتور تورپ در نطقی در سنا، لایحه رفراندوم را «میخ نهایی میخ بر تابوت» توصیف کرد و گفت که حاضر نیست به چیزی رای دهد که هیچ قدرتی را برای مردمش به ارمغان نمیآورد.

لیدیا تورپ در جریان بحث سنا درباره لایحه برگزار همهپرسی صدای بومیان در پارلمان Source: AAP / Lukas Coch
او افزود: «به رسمیت شناختن حق حاکمیت مردم اول در این کشور، نهاد استعماری و خشونتآمیزی را که همه ما در حال حاضر در آن هستیم، منحل میکند.»
«بلی، من اینجا هستیم تا به آن نفوذ کنم، [تا] قفسها را بتکانم و [تا] برتریطلبی سفیدپوست را که در این مکان از آن نمایندگی میشود، ویران کنم.»
نگرانیها درباره لحن گفتوگوها پس از اظهارات پولین هنسن
پس از اظهارات جنجالبرانگیز پولین هنسن، سناتور حزب یک ملت، درباره نسلهای دزدیدهشده، سناتور ارشد کارگر مارندیری مککارتی نسبت به لحن گفتوگوها درباره همهپرسی پیش رو اظهار نگرانی کرد.
سناتور هنسن از آسترالیاییها خواسته است که از خود «بپرسید چرا» نسل دزدیدهشده اتفاق افتاد و ادعا کرد که اگر این کودکان از خانوادههای گرفته نمیشدند، زنده نمیماندند.

لحظاتی بعد از اظهارات جنجالبرانگیز پولین هنسن، سناتور مالندیری مککارتی نسبت لحن بحثها درباره همهپرسی ابراز نگرانی کرد. Source: AAP / Lukas Coch
خانم مککارتی گفت: «وقتی در مورد برخی از نظرهایی که مطرح میشوند میشنوم، کمی نگران میشوم.»
«هنوز مایلم از آسترالیا بخواهم که عمیق فکر کنند، به جنبههای بهتر خود در طول این بحثها گوش دهند و آن را در سطحی محترمانه نگه دارند.»
آخرین همهپرسی تغییر قانون اساسی در سال ۱۹۹۹ برای جمهوری شدن آسترالیا برگزار شد. این بدان معناست که آسترالیاییهای زیر ۴۲ سال هرگز در یک رفراندوم رای ندادهاند.