با توجه به اینکه انتظار میرود ایالات متحده امریکا سقف پذیرش پناهندگان خود را به میزان قابل توجهی بالا ببرد، کارشناسان میگویند ممکن است آسترالیا برای انجام این کار با فشار فزایندهای روبهرو شود.
جو بایدن، رییس جمهور امریکا اخیراً گفت که قصد دارد میزان پذیرش سالانه پناهندگان کشورش را از ۱٥ به ۱٢٥ هزار نفر افزایش دهد.
آقای بایدن گفت، ما در دهههای گذشته، هنگامی که «رهبری اخلاقی» امریکا در مورد پناهندگان سایر کشورها را نیز ترغیب میکرد تا درهای خود را باز کنند، «برای کسانی که از خشونت یا آزارواذیت فرار میکنند، پناهگاههای امن میدادیم».
او گفت: «من یک دستور اجرایی را تأیید میکنم تا با آغاز کارِ سختِ ترمیم برنامه پذیرش پناهندگان مان، به رفع نیازهای بیسابقه جهانی کمک کنیم».
«بازسازی آنچه بهشدت آسیب دیده، زمان میبرد، اما این دقیقاً همان کاری است که ما میخواهیم انجام بدهیم».
تعهد جدید آقای بایدن در راستای حل مشکل پناهندگان شبیه رییس جمهور پیشین باراک اوباماست که در سال آخر ریاست جمهوری خود میزان پذیرش را ۱۱٠ هزار نفر تعیین کرد.
اما تحت ریاست جمهوری دونالد ترامپ، سقف پذیرش ایالات متحده در ٢٠٢٠ به میزان تاریخی ۱٥ هزار نفر پایین آمد.
معنای این برای آسترالیا چیست؟
کارشناسان میگویند رویکرد پیشروانه اداره بایدن در قبال پناهندگان ممکن است بر آسترالیا فشار بیاورد که از آن پیروی کند.
دکتر کلیر هیگینز، محقق ارشد در «مرکز کالدر برای حقوق بینالمللی پناهندگان» در دانشگاه نیوساوتولز به اسبیاس نیوز گفت، «خیلی احتمال دارد» رهبری جدید ایالات متحده بر کشورهایی چون آسترالیا فشار بیاورد تا برنامه اسکان مجدد خود را بزرگتر کنند.
خانم هیگینز گفت: «مدتهاست که حکومت آسترالیا با تبلیغ تصویری از آسترالیا به عنوان یک شریک سخاوتمند در اسکان مجدد پناهندگان، سعی در خنثی کردن ماهیت بحثبرانگیز و خشن سیاستهای پناهندگی خود دارد».
«چون دولت بایدن سقف پذیرش پناهندگان را بالا میبرد، حفظ این تصویر 'سخاوتمند' طی چهار سال آینده مهم خواهد بود، بهویژه اگر کشورهای دیگر از ایالات متحده پیروی کنند».
حکومت آسترالیا در سال مالی ٢٠-٢٠۱٩ تعداد ۱٨ هزار و ٧٥٠ جایگاه را به 'برنامه پناهندگان و بشردوستانه' خود اختصاص داد، اما مطابق آخرین گزارش وزارت امور داخله، کاهش قابل توجهی در شمار ویزههای پناهندگی آمده است.
وزارت داخله در گزارش سالانه ٢٠-٢٠۱٩ خود نوشته است که از ۱٨ هزار و ٧٥٠ جایگاه اختصاصی در این سال، تنها ۱٣ هزار و ۱٧۱ ویزه صادر کرده است. طبق این گزارش، برنامه بشردوستانه به دلیل محدودیتهای ناشی از همهگیری کووید-۱٩ به طور کامل اجرا نشده است.
فرصتی برای تقویت روابط
به باور دکتر هیگینز، در پیش گرفتن یک رویکرد انساندوستانه نسبت به پناهندگان و پناهجویان در آسترالیا، کلید تقویت روابط با اداره تحت رهبری بایدن در امریکا خواهد بود.
او گفت: «امور مربوط به مهاجرت و پناهندگی یکی از پایههای مستحکم روابط دوجانبه آسترالیا و ایالات متحده است».
«این دو دولت از نزدیک با هم همکاری میکنند و برای تبادل دانش و تخصص در زمینه مدیریت امور مهاجران و پناهندگان از برنامهریزی خوبی برخوردار هستند».
«با توجه به اینكه آسترالیا از مدتها بدینسو سعی دارد از برنامه سالانه پناهندگی و بشردوستانهاش به عنوان راهی برای منحرف کردن انتقادها از سیاست سختگیرانه پناهندگی خود استفاده كند، به نظر میرسد كه افزایش آتی سهمیه اسكان مجدد آسترالیا، راهی منطقی برای جلب نظر اداره بایدن در این زمینه سیاسی باشد».
مدافعان پناهندگان نیز از آسترالیا میخواهند ردپای ایالات متحده امریکا را دنبال کند.
پاول پاور، مدیرعامل شورای پناهندگان آسترالیا گفت، «انساندوستی یک ارزش آسترالیایی نیز هست» و از حکومت اسکات موریسن خواست از پالیسی امریکا در قبال پناهندگان پیروی کند.
آقای پاور گفت: «نخستوزیر اسکات موریسن باید از خود رهبری نشان دهد، همچنین این مسأله ارزشهای مشترک را تأیید میکند و در نتیجه کاستنهای اخیر او را از برنامه اسکان مجدد آسترالیا برعکس میسازد».
آقای پاور گفت موفقیت نسبی آسترالیا در برابر همهگیری ویروس کرونا «ما را در موقعیت قویتری قرار میدهد تا بیشتر از اکثر ملتها در سراسر جهان برای کمک به پناهندگان تلاش کنیم».
«آسترالیا همین اکنون نیز در این زمینه عقب است، زیرا بسیاری از کشورهای دیگر برای اتخاذ برنامههای حمایت مالی اجتماعی از پناهندگان اقدام میکنند. امیدواریم که مثال رییس جمهور بایدن سبب تجدیدنظر در پالیسیهای فعلی آسترالیا در قبال اسپانسرشیپ شود».
میتوانیم یک تفاهمنامه جدید اسکان پناهندگان با امریکا منعقد کنیم؟
مالکوم ترنبول، نخستوزیر پیشین کشور در نوامبر ٢٠۱٦ اعلام کرد که برای اسکان مجدد پناهندگان مقیم بازداشتگاههای برونمرزی آسترالیا در نارو و مانوس یک تفاهمنامه «یکباره» با ایالات متحده امضا کرده است.
طبق این توافق با رییس جمهور اوباما، امریکا پذیرفت که ۱٢٥٠ تن از پناهندگان مقیم این دو جزیره را اسکان دهد.
هرچند دونالد ترامپ این تفاهمنامه را «احمقانه» توصیف کرده بود، اما روند اسکان این پناهندگان در دوران ریاست جمهوری او ادامه یافت.
به گفته دکتر هیگینز، پذیرش ۱٢٥٠ نفر یک رقم ضمانت شده نبود، بلکه یک سقف بود. او گفت که «تعداد اسکان داده شدهها تحت این تفاهمنامه در نهایت توسط دولت ایالات متحده تعیین میشود».
او امکان عقد یک تفاهمنامه مشابه با دولت بایدن را رد نمیکند.
آیا آسترالیا میتواند از خیر مراکز برونمرزی پناهندگی خود بگذرد؟
اعتبار جهانی حقوق بشری آسترالیا سالهاست که به دلیل برخورد آن با پناهندگان و پناهجویان- عمدتاً به دلیل پالیسی پردازش ادعاهای پناهندگی در خارج از کشور- صدمه دیده است.
در سال ٢٠۱٥، روزنامه نیویورک تایمز در. در ٢٠۱٩ مقالهای در نیویورکر از این مراکز به عنوان
در ماه فبروری ٢٠٢٠، دادستان دیوان کیفری بینالمللی (آیسیسی) در نامهای به نماینده مستقل مجلس اندرو ویلکی نوشت که سیستم بازداشت برونمرزی آسترالیا نمایانگر «برخورد بیرحمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز» است.
ماه گذشته نیز چندین کشور، از جمله چین و مکسیکو، در نشست حقوق بشر سازمان ملل متحد نسبت به سیاستهای مرزی آسترالیا، از جمله بازداشت برونمرزی و خودداری از اسکان دادن پناهندگانی که با قایق به این کشور میآیند، ابراز نگرانی کردند.
حتا کوریای شمالی، که یکی از بدسابقهترین کشورها از لحاظ حقوق بشر است، آسترالیا را متهم به
دکتر هیگینز گفت، احتمال زیاد میرود که آسترالیا با فشار دولت بایدن روبهرو شود تا در استفاده از بازداشتگاههای برونمرزی تجدیدنظر کند و در کل رفتار خود با پناهجویان را بازبینی کند.
سازمان ملل متحد تخمین میزند ٢٥,٩ میلیون پناهنده در سراسر جهان وجود دارند که اکثر آنها توسط کشورهای در حال توسعه میزبانی میشوند.