در این گزارش بخوانید:
- مورچه آتشین را چگونه شناسایی کنیم؟
- کجای آسترالیا مورچه آتشین دارد؟
- چرا مورچه‌های آتشین خیلی خطرناک هستند؟
- با گزش مورچه آتشین چگونه برخورد کنیم؟
- مورچه‌های آتشین چگونه به آسترالیا رسیدند؟
به گفته کارشناسان، اگر مورچه‌های آتشین از مهار خارج شوند، تهدیدی جدی را متوجه مردم و زراعت/کشاورزی می‌سازد.
اما مورچه آتشین چیست، کجاست، از کجا آمده و چرا خیلی خطرناک است؟
مورچه آتشین را چگونه شناسایی کنیم؟
دکتر بن هافمن، محقق ارشد در 'سازمان تحقیقات علمی و صنعتی فدرال' (CSIRO)، می‌گوید که تنها دو گونه مورچه آتشین به خارج از قاره آمریکا پخش شده‌اند.
او به اس‌بی‌اس گفت: «مورچه‌های آتشین دسته‌ای از گونه‌های ژن سولنوپوسیس (solenopsis) اند که بومی قاره آمریکا، بیشتر در آمریکای جنوبی، هستند و دارای نیش‌های بسیار قوی اند که هرکسی با آن‌ها برخورد کند، از آن مطلع خواهد شد.»
علاوه بر تهدیدهای زیست‌محیطی و اقتصادی، مورچه‌های آتشین می‌توانند برای انسان و حیوانات کشنده باشند. Source: AAP / SUPPLIED/PR IMAGE
کلونی‌های معمولی مورچه‌های آتشین دارای ۲۰۰ تا ۴۰۰ هزار عضو هستند، اما برخی از آن‌ها ابرکلونی‌های وسیعی را تشکیل می‌دهند که دارای لانه‌های به‌هم‌پیوسته متعدد و میلیون‌ها عضو هستند.
کجای آسترالیا مورچه آتشین دارد؟
شورای گونه‌های مهاجم می‌گوید، مورچه‌های آتشین سرخ‌رنگ در مناطقی در نیوساوت‌ولز و شرق کوینزلند مهار شده‌اند، اما احتمالش هست که زنجیر مهار را بشکنند و به سایر مناطق نفوذ کنند.
ماری وات، وزیر زراعت فدرال، مورچه‌های آتشین را «تهدیدی بسیار جدی» برای جنوب‌شرق کوینزلند خواند و گفت که ایالت‌ها روی نیاز به مبارزه با آن‌ها توافق نظر دارند.
دکتر هافمن عضو یک گروه مشاوره علمی در 'برنامه ملی ریشه‌کنی مورچه آتشین' بوده و باور دارد که این برنامه نسبتاً موفق بوده است.
با این‌حال، آخرین گزارش برنامه ریشه‌کنی مورچه آتشین نشان می‌دهد که اگر از بودجه این برنامه مشترک ملی کاسته شود، این گونه خطرناک می‌تواند در آسترالیا نیز مانند ایالات متحده از کنترل خارج شود.
یک لانه مورچه آتشین در کوینزلند. جمعیت کلونی‌های معمولی مورچه‌های آتشین بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ هزار است. Source: AAP / Jono Searle
او گفت: «ما مطمئناً می‌دانیم که مورچه‌های آتشین را می‌توان ریشه‌کن کرد، سوابق زیادی وجود دارند، بنابراین از نظر فنی امکان‌پذیر است.»
«این احتمالاً بزرگ‌ترین ریشه‌کنی بالقوه این نوع مورچه در جهان است، بنابراین ما واقعاً فراتر از منابعی کار می‌کنیم که در اختیار ما قرار دارند.»
چرا مورچه‌های آتشین خیلی خطرناک هستند؟
علاوه بر تهدیدهای زیست‌محیطی و اقتصادی، مورچه‌های آتشین می‌توانند برای انسان و حیوانات کشنده باشند.
آن‌ها همه‌چیزخوار هستند و می‌توانند هم از گونه‌های حیوانی و هم از نباتات تغذیه کنند.
آن‌ها بسیار تهاجمی هستند و از نیش سمی برای کشتن طعمه خود استفاده می‌کنند و به هر چیزی که بخواهد تهدیدی را متوجه لانه شان کند، به صورت دسته‌جمعی هجوم می‌برند.
با گزش مورچه آتشین چگونه برخورد کنیم؟
به گفته وزارت صحت آسترالیای غربی، نیش مورچه آتشین دردناک است و می‌تواند با سوزش یا خارش شدیدی همراه باشد که ممکن است تا یک ساعت طول بکشد.
این وزارت می‌گوید که استفاده از کمپرس سرد برای تسکین تورم و درد و شستن پوست با آب و صابون می‌تواند مفید باشد.
اگرچه هنوز هیچ مورد مرگ ناشی از گزش مورچه آتشین در آسترالیا گزارش نشده است، اما شورای گونه‌های مهاجم خاطرنشان می‌کند که در ایالات متحده آمریکا ۸۵ مورد مرگ بر اثر شوک آنافیلاکتیک به ثبت رسیده‌اند.
مورچه‌های آتشین سرخ در مناطقی در نیوساوت‌ولز و شرق کوینزلند مهار شده‌اند، اما احتمال دارد به خارج از این مناطق پخش شوند. Source: AAP, AP / Kenneth G. Ross
هافمن گفت، اگر این مورچه‌ها به سایر نقاط آسترالیا پخش شوند، پیامدهای نگران‌کننده‌ای برای کشور خواهند داشت.
او افزود: «ما از طریق علم در سراسر جهان می‌دانیم که در هر کجا ۳ درصد از جمعیت واکنش بسیار بالایی به مورچه‌های آتشین نشان می‌دهند، که معمولاً به معنای شوک آنافیلاکتیک و بستری شدن در شفاخانه است، و این افراد هستند که در معرض خطر مرگ قرار دارند.»
«دلیلی دارد که به آن‌ها مورچه‌های آتشین می‌گویند، زیرا آن‌ها مانند آتش می‌سوزانند، واقعاً باید از آن‌ها دوری کنید.»
آیا حکومت در مبارزه با مورچه آتشین تأخیر کرده است؟
آقای وات گفت که انتظار دارد تا جون ۲۰۲۴، ۶۰ میلیون دالر بیشتر برای مبارزه با مورچه‌های آتشین به مصرف برسد.
با این‌حال، گزارش اخیر امنیت زیستی کوینزلند (Biosecurity Queensland) نشان می‌دهد که برای طرح ریشه‌کنی ملی به ۵۹۳ میلیون دالر اضافی نیاز است.
یک بررسی جداگانه استراتژی ریشه‌کنی نشان داده است که این برنامه طی پنج سال آینده به حداقل ۳ میلیارد دالر نیاز دارد.
ریس پیانتا، کمپینر مورچه آتشین شورای گونه‌های مهاجم، گفت که این مبلغ کمتر از یک‌سوم مبلغ مورد نیاز سالانه‌ای است که در گزارش سال ۲۰۲۱ توصیه شده بود.
او گفت: «تأخیر در این تصمیم به این معناست که ما انتظار داریم مورچه‌های آتشین از کنترل خارج شوند و به نیوساوت‌ولز و کوینزلند غربی نفوذ کنند.»
او افزود: «حکومت دو سال فرصت داشت که در مورد این مسأله حساس اقدام کند. هیچ بهانه‌ای وجود ندارد و بی‌عملی وضعیت را بدتر می‌سازد.»
به گفته او، بودجه ناکافی «کاری را که تاکنون بر روی مورچه‌های آتشین انجام شده به خطر می‌اندازد و تمام آسترالیا را در معرض خطر قرار می‌دهد.»
مورچه‌های آتشین چگونه به آسترالیا رسیدند؟
دکتر هافمن گفت، ردیابی دقیق چگونگی سفر مورچه‌های آتشین از زادگاه شان در آمریکای جنوبی به آسترالیا دشوار است.
اما جای تعجب نیست که آن‌ها به آسترالیا رسیده‌اند، زیرا این مورچه‌ها می‌توانند مسافت‌های طولانی را روی قایق‌های تفریحی زنده بمانند و حتا بعد از افتادن از بین بار هواپیماها نیز جان سالم بدر می‌برند.
او گفت: «مورچه‌ها در کوه‌نوردی فوق‌العاده خوب هستند، به همین دلیل است که ما در حال حاضر گونه‌های عجیب‌وغریب بسیاری از مورچه‌ها را در نقاط مختلف جهان داریم.
«در این مورد هیچ عمدی در کار نیست، آن‌ها فقط داخل اشیایی جابه‌جا می‌شوند که ما حمل می‌کنیم.»
«چند مورد از هجوم این مورچه‌ها به‌ویژه در کوینزلند اتفاق افتاده‌اند، طوری که آن‌ها به نوعی وارد تجهیزاتی شده بودند که در تگزاس برای ساخت یک پالایشگاه ساخته شده بودند.»
