شعبه آسترالیای شرکت حسابداری پیدبلیوسی (PwC Australia) پس از آنکه اعتبار خود را به دلیل فاش کردن اسرار مالیاتی دولت از دست داد، اعلام کرده که بخش مشاوره دولتی خود را به قیمت یک دالر به شرکت خصوصی موسوم به آلگرو فاندز (Allegro Funds) واگذار میکند.
دبورا اونیل، سناتور حزب کارگر، این معامله را تلاشی مشکوک برای «ققنوس کردن» شرکت و انتقال تمام مشکلات آن به مالکان جدید میداند.
خانم اونیل روز دوشنبه (۲۶ جون) در گفتوگو با رادیو ایبیسی گفت، شرکت پیدبلیوسی برای فرار از پاسخگویی «با انگیزه سودمحوری» سعی دارد به نوعی خود را با دولت در ارتباط نگهدارد.
کرستین استابینز، سرپرست اجرایی پیدبیلوسی آسترالیا، از افشای اطلاعات محرمانه دولتی عذرخواهی کرده و گفته که به هیچ فرد دخیل در این رسوایی اجازه کار کردن در شرکت جدید داده نخواهد شد.
او به یک تحقیق پارلمانی نیوساوتولز گفت که تلاشهای شرکت برای رسیدگی به این موضوع به جایی نرسیده و در نتیجه تصمیم گرفته که «تجارت دولتی خود را به طور کامل واگذار» کند.
جاستین کارول، رییس هیأت مدیره پیدبلیوسی آسترالیا، گفت: «ما به این دلیل این گام را برداشتیم که برای مشتریان بخش دولتی و محافظت از مشاغل ۱۷۵۰ کارمند بااستعداد در تجارت دولتی ما کار درست همین است.»
اما پیدبلیوسی تنها کسبوکار بزرگی نیست که به قیمت یک دالر فروخته شده باشد.
فروش شرکتها به بهای ناچیز یک تاکتیک تجاری است که برای فرار از پیامدهای تخلف از یک قرارداد قانونی استفاده میشود.
به اینگونه معامله، «ققنوس کردن» گفته میشود.
به گفته کمیسیون اوراق بهادار و سرمایهگذاری آسترالیا (ASIC)، اینگونه فروشها میتواند در مواردی در مغایرت با قانون باشد.
اسیک میگوید، «وقتی یک شرکت جدید، تجارت یک شرکت موجود را که برای اجتناب از پرداخت بدهیهای معوقه... منحل یا رها شده، ادامه میدهد»، این کار یک «فعالیت ققنوسی غیرقانونی» محسوب میشود.
اما صرف نظر از وجهه قانونی بودن اینگونه معاملهها، اینجا به طور خلاصه به مواردی از فروشهای بهیادماندنی کسبوکارها به قیمت یک دالر نگاه میکنیم:
شفاخانه مرسی، تاسمانیا

شفاخانه مرسی واقع در دِوُونپورت (Devonport) تاسمانیا در سال ۲۰۰۷ به قیمت یک دالر فروخته شد. Source: AAP / GLENN CORDINGLEY/AAPIMAGE
به این ترتیب، مرسی تبدیل به تنها شفاخانه در سطح کشور شد که بودجه آن از سوی دولت مرکزی تأمین میشد.
اما ۱۰ سال بعد حکومت لیبرال به رهبری مالکوم ترنبول این معامله غیرعادی را لغو کرد و شفاخانه را با وعده ارائه ۷۳۰ میلیون دالر در طول یک دهه، دوباره به دولت تاسمانیا تحویل داد.
استاف نیوزیلند
بزرگترین شرکت رسانهای نیوزلند، استاف (Stuff)، در سال ۲۰۲۰ به قیمت ۱ دالر نیوزلندی (۹۲ سنت آسترالیا) به مدیر اجرایی آن، سینید بوچر، فروخته شد و با این کار به تلاشهای پیگیر رقبا برای تسلیم مالکیت آن پایان داد.
استاف یک گروه رسانهای متشکل از دهها روزنامه شهری و اطرافی است. یکی از برجستهترین محصولات آن وبسایت خبری «stuff.co.nz» است.
خانم بوچر استاف را از شرکت مادر آن، گروه رسانهای ناین در آسترالیا، خریداری کرد. استاف در آن زمان که همهگیری کووید-۱۹ تازه آغاز شده بود، با بیثباتی شدید و سقوط آزاد درآمدهای تبلیغاتی روبهرو بود.
از زمان فروش، این شرکت پایداری خود را حفظ کرده و به طور قابل توجهی از همرسانی مطالب خود در فیسبوک فاصله گرفته و در تلاش برای کسب درآمد بیشتر، وبسایتهای سه روزنامه خود را اشتراکی کرده است.
باشگاه فوتبال چلسی

سمنتا کر، بازیکن تیم زنان چلسی، پس از فینال جام حذفی زنان در ورزشگاه ومبلی لندن در ماه گذشته، پرچم آسترالیا را به اهتزاز درآورد. Source: AAP / Mike Egerton/PA/Alamy
رومن آبراموویچ، تاجر روسی، که با پول خود این باشگاه را به لیگ قهرمانان اروپا رساند و به ابرقدرت فوتبال در انگلیس تبدیل کرد، به دلیل ارتباطش با ولادیمیر پوتین، رییس جمهور روسیه، توسط دولت بریتانیا مجبور به فروش چلسی شد.
اما این باشگاه در سال ۱۹۸۲ در آستانه سقوط بود و به قیمت تنها ۱ پوند (۱.۹۲ دالر) به تاجر بریتانیایی کن بیتس فروخته شد.
او در اولین اقدام خود دعوای باشگاه را با توسعهدهندگان املاکی حلوفصل کرد که سعی داشتند چلسی را از ورزشگاه آن بیرون کنند. آقای بیتس ارزش باشگاه را به ۱۴۰ میلیون پوند (۲۶۶.۷ میلیون دالر) رساند و در سال ۲۰۰۳ آن را به آقای آبراموویچ واگذار کرد.
لوتوس فورمولا ۱ (رنو)

دنیل ریکاردو آسترالیایی بین سالهای ۲۰۰۹ و ۲۰۲۰ برای تیم لوتوس رانندگی میکرد. Source: AAP / David Davies/PA/Alamy
تیم لوتوس در سال ۲۰۱۵ در وضعیت مالی بدی قرار داشت و توسط شرکت موترسازی فرانسوی رنو (Renault) به قیمت یک پوند خریداری شد.
رنو پول بیشتری را روی تیم سرمایهگذاری کرد و طبق گزارشها، در عرض یکسال آن را به یک کسبوکار سوددِه تبدیل کرد.
دنیل ریکاردو آسترالیایی قبل از رفتن به مکلارن و سپس ردبول ریسینگ، بین سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۲۰ یکی از رانندگان این تیم بود.