زهره دومان در 2014 وقتی 19 سال داشت، به طور ناگهانی آسترالیا را برای پیوستن به گروه موسوم به دولت اسلامی (داعش) ترک کرد و با این کار خانواده دوستان و دوستانش را در شوک فروبرد.
زهره با استفاده از رسانه‌های اجتماعی‌اش، زنان دیگر را برای پیوستن به داعش و خشونت علیه غرب و آسترالیا ترغیب و تشویق می‌کرد و با این کار به یکی از بدنام‌ترین زنان خارجی عضو این گروه تبدیل شد.
او اکنون همراه با عروسان دیگر داعش، شمیمه بیگم بریتانیایی و هدا موتانا امریکایی در «الهول»، اردوگاهی مؤقت برای بیجاشدگان، در سوریه به سر می‌برد و امیدوار است به آسترالیا برگردد.
مادر زهره دومان، اوسی*، که از پدر و مادر ترکی-آسترالیایی متولد شده در صحبتی با نیما بُرَون از برنامۀ «دیت‌لاین» اس‌بی‌اس گفت: «من زهره را با ارزش‌های عادی آسترالیایی بزرگ کردم. هرگز چنان دیندار بزرگ نکردم». اوسی هنوز به این باور است که دخترش به وسیلۀ تندورانی که او را با دیدگاه‌های دگرگونه از اسلام تغذیه و با وعده‌های واهی به سوریه کشانده‌اند، شست‌وشوی مغزی داده شده بود.
اوسی هنوز آخرین دیدارش با زهره را به یاد دارد. «چمدان کوچکی را آماده کرد بود و به من گفت که برای آخرهفته همراه با چند تن از دوستانش به سفر می‌رود. چادر قشنگ نارنجی پوشیده بود». اوسی این چادر را به یاد می‌آورد زیرا دختر 19 ساله‌اش اخیراً به پوشش لباس‌های تماماً سیاه که بیشتر مربوط به اسلام محافظه‌کار است، رو آورده بود. کاری که برای اوسی قابل قبول نبود، اما زهره برایش اطمینان داده بود چیزی نیست که مادر نگرانش باشد.
زهره دومان در 2014 آسترالیا را ترک کرد و اکنون در تماس با خانواده‌اش گفته که می‌خواهد به آسترالیا برگردد Source: Twitter
«او به حمام آمد، جایی که من بودم، مرا بوسید و گفت مرا دوست دارد». اوسی ادامه می‌دهد، «این کاملاً عادی بود، او همیشه مهربان بود و ما خیلی به هم نزدیک بودیم، من اصلاً دربارۀ آن شک نکردم».
بار دومی که اوسی با دخترش صحبت کرد، او در سوریه به سر می‌برد و با گروه تروریستی دولت اسلامی بیعت کرده بود. آن صحبت، در نوامبر 2014 اتفاق افتاد. پس از آن در این چهار سال اوسی با بدترین کابوس‌های مادرانه زندگی کرده است. «وقتی جایش را به من گفت، نمی‌توانستم باور کنم... هنوز نمی‌توانم».
اوسی به دیت‌لاین گفت: «هزینه‌ای که این از من گرفته، غیر قابل تصور است... چنین وضعی را برای بدترین دشمنم هم نمی‌خواستم».
اوسی از گزارش‌ها دربارۀ فعالیت‌های دخترش در زمان زندگی در قلمرو خلافت خودخواندۀ داعش شوکه شده بود. با رسیدن به سوریه، زهره با محمود عبداللطیف، تندرو بدنامی که زندگی خوشگذران ملبورنش را با جنگیدن برای داعش عوض کرد، ازدواج کرد. به زودی پس از ازدواج، زهره نامش را به «ام عبداللطیف» تبدیل کرد. زیر همین نام کاربری بود که پیام‌های نفرت‌انگیزش را در تویتر پست می‌کرد.
براساس گزارش‌ها، محمود عبداللطیف در ماه جنوری 2015 کشته شد، اما زهره همچنان به گروه دولت اسلامی وفادار ماند و به گذاشتن پیام‌های تحریک‌برانگیز ضدغربی در شبکه‌های اجتماعی ادامه داد. او با گذاشتن عکس‌هایی با تفنگ، خواستار خشونت علیه غرب بود.
زهره پس از رسیدن به سوریه با محمود عبدالطیف ازدواج کرد که اندکی پس از ازدواج کشته شد Source: Twitter
در جریان فعالیت او با داعش، زهره هرازگاهی با مادرش تماس می‌گرفت و اوسی بدین باور است که دخترش تحت فشار مجبور به گذاشتن چنان پیام‌هایی می‌شد و هیچ انتخابی نداشت جز انجام آن‌چه به او گفته شده بود. «او هرگز نمی‌توانست روبه‌روی من چنین چیزی را بگوید، این کار برایش خطرناک بود، اما در قلبم احساس می‌کنم او تلاش می‌کرد به من بفهماند که آن پیام‌ها ایدۀ او نبودند».
اواسط سال 2017، زهره پیامی به مادرش اوسی فرستاد که می‌خواهد از گروه منسوب به دولت اسلامی فرار کند. «به من گفت می‌خواهد به خانه بازگردد، و این‌که تلاش می‌کند با گذاشتن از مرز به ترکیه برود. در آن سال من چندین بار به ترکیه سفر کردم، اما او هرگز موفق به فرار نشد. من می‌دانم از دستگیر شدن می‌ترسید. می‌ترسید آن‌ها او را بکشند اگر بفهمند می‌خواست فرار کند و موفق نشده است».
ماه‌ها بعد او به من گفت که گیر آمده بود. او گفت آن‌ها او را زندانی کرده بودند. من فقط سپاس‌گزارم که آن‌ها او را نکشتند. او می‌خواست برآید».
«این کار عملاً مرا ورشکست کرده، تمامی آن سفرها برای پس آوردن او، من که یک میلیونر نیستم، تنها یک مادرم که تمام زندگی اش را برای کودکانش کار کرده است و اکنون حتا نمی‌توانم برای درآوردن خرچ خودم کار کنم، به خاطر تروما و استرسی که این مسأله برایم بار آورده است».
اوسی می‌گوید زهره اکنون دو کودک زیر سن سه سال دارد. «پس از رفتن زهره، من هر ثانیۀ هر روز را در ترس زندگی او گذرانده‌ام، و زندگی نوه‌هایم. این یک کابوس است. من قلب دخترم را می‌شناسم، و می‌دانم این شخصیت واقعی او نیست».
زهره چندین پیام را در حمایت از داعش در شبکه‌های اجتماعی نشر کرد Source: Twitter
زهره می‌گوید او اکنون در اردوگاه الهول سوریه است، جایی که نزدیک به 40 هزار نفر زندگی می‌کنند و باور بر این است که بیشترشان جنگجویان پیشین داعش باشند.
«او پیام داد و گفت که به الهول می‌رود. گفت غذایی برای کودکانش ندارد. گفت می‌خواهد من بروم و او را بیاورم. اما من نمی‌توانم برای پس آوردنش بروم. حکومت آسترالیا باید آن‌ها بازگرداند».
دیت‌لاین با وزارت امور داخله برای ابراز نظر در این باره تماس گرفت و یک سخنگوی حکومت در پاسخ گفت:
«ظرفیت حکومت آسترالیا برای شناسایی افراد مشخص در سوریه بسیار محدود است، همانند توانایی‌اش برای کمک.
مقام‌های آسترالیایی نمی‌توانند برای گذر مطمئن افراد از مناطق جنگی زمینه‌سازی کنند.
هرکسی که برای دولت اسلامی یا هر گروه تروریستی دیگری جنگیده، به آن‌ها کمک کرده یا ارتباط داشته، مرتکب یک جرم جدی شده است و در صورت بازگشت به آسترالیا، با پیامدهای آن روبه‌رو خواهد شد».
اوسی می‌گوید: «من به آن‌چه دخترم انجام داده افتخار نمی‌کنم و از کرده‌هایش دفاع نمی‌کنم، اما می‌خواهم به کشور بازگردانده شود». «او یک شهروند آسترالیا است... برای روبه‌رویی با مقام‌های آسترالیا او باید پس به این‌جا آورده شود و کودکانش باید با خانواده در امان باشند».
تقاضای اوسی در زمانی مطرح می‌شود که گفت‌وگوهای زیادی دربارۀ سرنوشت عروسان خارجی داعش جریان دارند. حکومت بریتانیا هنوز تصمیم نهایی‌اش را دربارۀ شمیمه بیگم نگرفته است. شمیمه بیگم، شهروند بریتانیا که با کودک نوزادش در اردوگاه الهول به سر می‌برد، اخیراً به خاطر درخواستش از حکومت بریتانیا برای بازگشت به این کشور خبرساز شد.
اوسی می‌گوید او از زمان رفتن زهره با پولیس فدرال آسترالیا همکاری همه‌جانبه کرده و می‌داند راه‌حل ساده‌ای برای زنانی مانند دخترش وجود ندارد. «من درک می‌کنم، این چیزی نیست که مقام‌ها قبلاً با آن برخورده باشند، دختران جوان می‌روند تا با چنین گروه و سرزمین ناشناختۀ آن بپیوندند».
زنان و کودکان بیجاشده در «کمپ افراد بیجاشدۀ داخلی» الهول در ولایت حسکه در شمال‌شرقی سوریه Source: AFP
اوسی می‌فهمد که آسترالیایی‌های زیادی احساس می‌کنند تصمیم زهره برای ترک آسترالیا و اعلام وفاداری به گروه منسوب به دولت اسلامی مسئولیت حکومت آسترالیا را در قبال سرنوشت او کم می‌کند، اما او اصلاً با آن موافق نیست.
«او آسترالیایی است، و مرتکب اشتباه وحشت‌ناکی شده است، اما حق این را دارد که بازگردد و این‌جا با عدالت روبه‌رو شود، جایی که حداقل در امان خواهد بود».
یک سخنگوی حکومت به دیت‌لاین گفت:
«... حکومت موریسن مصمم است با این افراد در دورترین مکان ممکن از سواحل ما برخورد کند و مطمئن شود کسانی که برمی‌گردند با اخطار پیش‌ازپیش و در دست سازمان‌ها مربوط برمی‌گردند.
ما لایحه‌ای روی میز پارلمان داریم که به ما صلاحیت خواهد داد تا از بازگشت این افراد به آسترالیا تا زمان تصمیم‌گیری جدا جدا دربارۀ اعمال و وضعیت شان، با صدور حکم مؤقت ممنوع‌الورودی جلوگیری کنیم.
تعدادی از این افراد، آن‌هایی شهروندی دوگانه دارند، با اعمال شان، شاید شهروندی آسترالیایی شان را از دست داده باشند و قادر به بازگشت به آسترالیا نخواهند بود. تعدادی از افراد قبل‌ازقبل شهروندی آسترالیایی شان را از دست داده‌اند».
مادر زهره دومان از آسترالیا و حکومت موریسن می‌خواهد وضعیت دخترش را درک کنند.
«این تنها چیزی است که در حال حاضر می‌خواهم بگویم: دخترم را بازگردانید. برای فعلاً نمی‌خواهم بیش از این چیزی به رسانه‌ها بگویم، و امیدوارم به حریم خصوصی‌ام احترام گذاشته شود. امیدوارم هر پدر و مادری خودشان را جای من قرار دهند و به حکومت بگویند آن‌ها طرفدار بازگرداندن این دختران به آسترالیا هستند».
نمایی از اردوگاه الهول در شمال‌شرقی سوریه Source: AFP
*اوسی نخواست نام کاملش گرفته شود.
