مطابق این قانون که در اول جنوری به اجرا درآمد، شهروندان خارجی- به استثنای پناهندگان و ساکنان دایمی، اجازه ندارند در شهرهای کانادا املاک مسکونی خریداری کنند.
هدف از وضع این قانون بحث‌برانگیز، کاهش فشار بر بازار مسکن و باصرفه‌تر ساختن قیمت‌ها برای خریداران کانادایی عنوان شده است.
حزب لیبرال نخست‌وزیر جاستین ترودو در دوران مبارزات انتخاباتی در ۲۰۲۱ گفته بود که مطلوبیت خانه‌های کانادایی «سودجویان، شرکت‌های ثروتمند و سرمایه‌گذاران خارجی» را جذب بازار کرده است.
تبلیغات انتخاباتی این حزب به «مسکن‌های بلااستفاده و خالی، زمین‌خواری افسارگسیخته و قیمت سرسام‌آور» اشاره داشتند و پر از شعار «خانه‌ها برای مردم اند نه سرمایه‌گذاران» بودند.
قیمت خانه در کانادا در اوایل سال ۲۰۲۲ به اوج خود رسید. Source: Getty / Toronto Star/Toronto Star
در ابتدا وقتی پیشنهاد ممنوعیت در کانادا مطرح شد، قیمت مسکن رو به افزایش بود.
در ابتدای سال ۲۰۲۲، میانگین قیمت یک خانه در کانادا ۸۰۰ هزار دالر کانادایی (برابر با ۸۶۶ هزار دالر آسترالیایی) رسیده بود، اما تا دسامبر ۲۰۲۲، این رقم به ۶۳۰ هزار دالر (۶۸۲ هزار دالر آسترالیایی) کاهش یافته بود.
البته ممنوعیت خریداران خارجی تنها یکی از تدابیری است که دولت کانادا برای رسیدگی به مشکل گرانی مسکن روی دست گرفته است.
دولت کانادا جزئیاتی در مورد دستاوردی که از این ممنوعیت انتظار دارد منتشر نکرده و فقط در ماه اپریل ۲۰۲۲ در یک بیانیه خبری گفته بود که خریداران خارجی بخشی از عوامل صعود قیمت مسکن بوده‌اند.
به گزارش رسانه ملی کانادا، سی‌بی‌سی، دولت تأثیرات احتمالی این ممنوعیت بر بازار مسکن را مدل‌سازی نیز نکرده است.
از سوی دیگر، اقتصاددانان نیوزیلندی، جایی که ممنوعیت مشابهی در سال ۲۰۱۸ به اجرا درآمد، به رسانه‌های محلی گفته‌اند که این اقدام «تأثیر مادی بر حذف منبع فشار و محدود کردن رشد تقاضا» نداشته است.
آیا آسترالیا هم باید پیروی کند؟
کارشناسان اقتصادی و مسکن آسترالیایی که اس‌بی‌اس با آن‌ها صحبت کرده، باور ندارند که چنین ممنوعیتی تأثیری آشکار بر بازار مسکن کانادا داشته باشد و دلیلی نمی‌بینند که آسترالیا از آن دنباله‌روی کند.
کامرون کوشر، مدیر پژوهش اقتصادی موسسه تحقیقاتی پراپ‌تراک (PropTrack) این اقدام حکومت کانادا را 'پوپولیستی' توصیف کرد.
آقای کوشر گفت: «[خریداران خارجی] تنها بخش کوچکی از مشکلات واقعی گسترده‌تر در بازار مسکن هستند، بنابراین، فکر می‌کنم عوام‌پسندانه است که بگوییم 'من سرمایه‌گذاران خارجی را از بازار منع می‌کنم'، اما از نظر ایجاد تفاوت معنادار در بازار مسکن، فکر نمی‌کنم تفاوتی آن‌چنانی به وجود بیاورد.»
پتریشیا پاسکوزو، مشاور اقتصادی با انکلوسیف اکونومیکس(چپ) و کامرون کوشر، مدیر تحقیقات اقتصادی در پراپ‌تراک. Source: Supplied
به نظر پتریشیا پاسکوزو، مشاور 'اقتصاد فراگیر' (Inclusive Economics)، دلیل گرانی مسکن در کانادا احتمالاً سرمایه‌گذاری کم در مسکن ارزان‌قیمت است، مشکلی که در آسترالیا نیز وجود دارد.
خانم پاسکوزو گفت: «افزایش عمومی قیمت مسکن تنها از طریق چاره‌های اساسی‌تر، مانند افزایش تراکم شهرها و ناحیه‌های شهری، که مستلزم گزینه‌های مسکن متنوع‌تر نیز هستند، و تطابق بهتر مسکن با نیازهای مردم قابل رسیدگی است.»
همزمان با رویارویی بسیاری از آسترالیایی‌ها با افزایش اجاره‌بها/کرایه خانه، حکومت فدرال سعی دارد موجودی خانه‌های مقرون‌به‌صرفه را برای پاسخ‌گویی به تقاضای موجود در بازار افزایش دهد.
Credit: SBS Dari
آقای کوشر گفت، همه‌گیری ثابت کرد که برخلاف باور قبلی خیلی‌ها، خریداران خارجی فشار صعودی را بر بازار مسکن وارد نمی‌کنند.
او گفت: «مردم می‌گفتند این خارجی‌ها هستند که می‌آیند و املاک را می‌خرند و ما را از بازار بیرون می‌کشند، اما اگر چیزی هم بود، همه‌گیری ثابت کرد که این‌طور نیست، زیرا ما در دو سال گذشته هیچ مهاجرتی نداشتیم.»
او افزود: «این نشان می‌دهد که مهاجرت به آسترالیا چیز بدی نیست و به این معنا نیست که مسکن گرانتر و گرانتر می‌شود، بلکه به نوعی برجسته ساخت که چالش‌های دیگری وجود دارند؛ نرخ سود پایین یا کمبود عرضه، مسایل بسیار بزرگ‌تری هستند که در مقایسه با رشد جمعیت ما، مشکل مقرون‌به‌صرفه نبودن مسکن را خلق می‌کنند.»
در پی افزایش متواتر نرخ سود در سال ۲۰۲۲، میانگین قیمت یک خانه در آسترالیا در سال گذشته ۵ درصد کاهش یافته و به حدود ۷۰۸ هزار دالر تکیه کرده است.
سرمایه‌گذاری خارجی در آسترالیا
یک بررسی (سروی) بانک ملی آسترالیا (NAB) از املاک مسکونی در سه‌ماهه سوم سال ۲۰۲۲ نشان می‌دهد که خریداران خارجی که بیشترین فعالیت را در ایالت‌های ویکتوریا و نیوساوت‌ولز دارند، در کل پنج درصد بازار ملی را تشکیل می‌دهند.
آقای کوشر گفت: «برخی از افراد [خانه] می‌خرند که در این‌جا زندگی کنند، برخی از افراد می‌خرند تا در نهایت در این‌جا زندگی کنند و بعد برخی می‌خرند تا آن املاک را به اجاره بدهند.»
او افزود: «تعداد نسبتاً زیادی از آن‌دسته افراد خریدار وجود داشته‌اند که املاک خود را فقط خالی گذاشته‌اند و آن‌ها را برای اجاره در دسترس قرار نداده‌اند.»
بازار مسکن اجاره‌ای در آسترالیا در دو سال گذشته بسیار رقابتی بوده است. Source: Getty / zetter
«شاید بحث گسترده‌تری وجود داشته باشد که چگونه می‌توانیم سرمایه‌گذاران خارجی را قانع کنیم ملکی را که می‌خرند و در آن زندگی نمی‌کنند، برای اجاره در دسترس قرار دهند.»
به باور خانم پاسکوزو، ممنوعیت‌هایی از نوع کانادا می‌توانند سرمایه‌گذاری بین‌المللی در املاک مسکونی را بیش از مدت زمانی تعیین شده کُند کند.
او گفت: «اگر افراد در سن خاصی باشند و بخواهند به خارج مهاجرت کنند، در خارج کار کنند و سپس در آن کشور خاص اقامت کنند، این کار آن‌ها را دلسرد می‌کند.»
اقتصاددانانی که اس‌بی‌اس با آن‌ها صحبت کرده، باور ندارند که ممنوعیت خریداران خارجی منجر حل مشکن مسکن در کانادا شود. Source: Getty / NurPhoto
آقای کوشر گفت، او فکر می‌کند آسترالیا دوست دارد خود را به عنوان یک «کشور آزاد و باز» به جهانیان معرفی کند.
«کاری که کانادا انجام می‌دهد، مردم را از آمدن به یک کشور باز می‌دارد.»
«این کار تا حدودی واپس‌گرایانه است و می‌گوید که 'این‌جا جای شما نیست' و دیدگاه من این است که به عنوان جامعه باید از مردم خارج از کشور در این‌جا استقبال کنیم.»
«این کار اقتصاد را رشد می‌دهد، به مردم فرصت می‌دهد تا سبک زندگی جدید و کسب‌وکارهای جدید را شروع کنند، و همچنین مزایای زیادی از مهاجرت به دست می‌آید.»
در اس‌بی‌اس دری بخوانید:
در سبد رویدادها و نقطه‌عطف‌های ۲۰۲۳: جمعیت هند از چین پیشی می‌گیرد
