بر اساس این شراکت که صبح امروز (پنجشنبه، ۱۶ سپتامبر) مشترکاً از سوی رییس جمهور امریکا جو بایدن، نخستوزیر بریتانیا بوریس جانسون و نخستوزیر اسکات موریسن اعلام شد، ایالات متحده فناوری محرمانه خود را برای ساختن زیردریاییهایی با نیروی محرکه هستهای در اختیار آسترالیا قرار میدهد.
ساخت این ناوگان هستهای نخستین گام در پیمان همکاریهای سهجانبه امنیتی موسوم به «اوکس» (AUKUS) میان آسترالیا، امریکا و بریتانیا خواهد بود.
آسترالیا قبل از این قرارداد ساخت نسل جدید زیردریاییهای خود را به ارزش ۹۰ میلیارد دالر به شرکت فرانسوی «ناوال گروپ» داده بود.
هنوز روشن نیست بر سر قرارداد حکومت فدرال با گروه ناوال که در ساخت زیردریاییها با مشکلات و تأخیر روبهرو شده بود، چه میآید.

نخستوزیر بریتانیا بوریس جانسون، نخستوزیر آسترالیا اسکات موریسن و رییس جمهور امریکا جو بایدن در یک نشست خبری مشترک در کانبرا. Source: AAP Image
بر اساس تعهد رهبران سه کشور، آنها ۱۸ ماه آینده را صرف جستوجوی بهترین راهها برای تولید ناوگان زیردریایی هستهای آسترالیا در شهر ادلاید مرکز ایالت آسترالیای جنوبی خواهند کرد.
تعهد همکاری سهجانبه «اوکس» عمدتاً بر عمیقترسازی روابط دفاعی و امنیتی میان آسترالیا، امریکا و بریتانیا متمرکز خواهد بود.
هرچند هدف از این پیمان سهجانبه تأمین ثبات در منطقه هند-اقیانوسیه عنوان شده، اما به نظر میرسد نقش اصلی آن قدرتنمایی در برابر نفوذ فزاینده چین در این منطقه باشد.
زیردریاییهای فعلی آسترالیا از موتورهای دیزلی و الکتریکی استفاده میکنند و سه کشور تأکید کردهاند که ساختن زیردریاییهایی با محرکه هستهای به معنای اشاعه سلاحهای هستهای نمیباشد و «آسترالیا همچنان به برآورده کردن تمامی تعهدات خود به عنوان یک کشور غیراتمی پایبند است».