Մի քանի դեղամիջոցներ կը մշակուին բուժելու համար ՔՈՎԻՏ-19:
Ասոնք կը ներառնեն հակաբորբոքիչ և հակաժահրային դեղեր և հակամարմին բուժումներ: Մինչ բորբոքումի դէմ դեղերը կ'արգիլեն որ վարակամերժ դրութիւնը չափէն աւելի հակազդէ ժահրին դէմ, հակաժահրային դեղերը կ'արգիլեն որ անոնք վերարտադրուին մարմնին մէջ:
Հակամարմին բուժումներ կը խաբանեն ժահրերը որ չներխուժեն և աւելի վնաս չհասցնեն բջիջներուն:
Ինչ՞ տեսակ դեղեր մատչելի են Աւստրալիոյ մէջ ՔՈՎԻՏ-19-ով վարակուած մարդոց համար
Paxlovid Pfizer oral antiviral anticovid in tablets. Source: AAP
Աւստրալիոյ կը գնահատէ ՔՈՎԻՏ-19 բուժումներու ապահովութիւնը և արդիւնաւէտութիւնը ժամանակաւորապէս թոյլատրելէ առաջ որ օգտագործուին երկրին մէջ:
Բուժական Ապրանքներու Վարչութիւնը (TGA) հաւանութիւն տուաւ molnupiravir (Lagevrio) և nirmatrelvir + ritonavir (Paxlovid) և remdesivir (Veklury) դեղերուն հակաժահրային բուժումներու համար:
Այս բուժումները ենթադրաբար կը կեցնեն SARS-CoV-2 ժահրը որպէսզի չվերարտադրուի և լուրջ հիւանդութիւն չպատճառէ:
Աւստրալիոյ Գլխաւոր Բժշկական Պաշտօնեայի տեղակալ Michael Kidd, տեղեկացուց որ lagevrio և paxlovid մատչելի են Բուժական Նպաստներու Ծրագրին վրայ (PBS):
Paxlovid, a Pfizer's coronavirus disease (COVID-19) pill. EPA/PFIZER INC. Source: PFIZER INC.
Աւստրալիացիներ որոնք 70 տարեկանէն վեր են և դրական արդիւնք կ'ուտան ՔՈՎԻՏ-19-ի, կրնան այս հակաժահրային դեղերը ստանալ Բուժական Նպաստներու Ծրագրով:
Ասկէ զատ, մարդիկ որոնք 50 տարեկանէ վեր են ինչպէս նաեւ Ապորիճին և Թորրես Նեղուցի Կղզեցի 30 տարեկանէ վեր մարդիկ, կրնան այս դեղերը ստանալ եթէ նուազագոյնը երկու վտանգի գործօններ ունին: Սոյն դեղերը կրնան ստանալ նաեւ չափաւոր և աւելի լուրջ վարակամերժ դրութեան խանգարում ունեցողներ, որոնք 18 տարեկանէ վեր են:
Փրոֆէսօր Kidd յայտնեց որ "Մարդիկ պէտք է դրական RT-PCR կամ RAT արդիւնք տան որպէսզի բժիշկը իրենց lageviro և paxlovid դեղագիր գրէ":
“Սոյն բուժումները կ'օգնեն մարդոց որ լրջօրէն չհիւանդանան ՔՈՎԻՏ-19-ով և հիւանդանոց չմնան: Այս բուժումները կրնան կեանքեր բռկել”:
Փրոֆէսօր Kidd խորհուրդ տուաւ մարդոց որ բուժումը սկսին ախտանիշները ունենալէն մինչեւ հինգ օր:
“Մարդիկ որքան կանուխ սկսին խնամքը այնքան աւելի լաւ”
Վտանգի գործօնները կը ներառնեն.
- Չպատուաստուած կամ մասնակիօրէն պատուաստուած (մէկ դեղաչափ)
- Մարդիկ որոնք տարիքի կամ անկարողութեան տնային խնամքի մէջ կը գտնուին
- Մարդիկ որոնք 75 տարեկան են կամ աւելի վեր
- Անոնք որոնք շնչառական հիւանդութիւն ունին (ինչպէս չափաւորէն ծանր հեղձանք (ասթմա), անոնք որոնք steroid բուժումի կամ խցիչ օդուղիի հիւանդութիւն ունին կամ ջղային դրութեան հիւանդութիւններ ունին (ինչպէս կաթուած կամ մտագարութիւն)
- Մարդիկ որոնք I կամ II տեսակի շաքարախտ և դեղերու կարիք ունին
- Մարդիկ որոնք արիւնալցուած սրտի կաթուած ունեցած են
- Չափէն աւելի գեր մարդիկ մարմնի զանգուածի 30-է աւելի ցուցանիշով
- Մարդիկ որոնք երիկամային խափանում ունին, մարդիկ որոնք լերդակարծրութիւն ունին և անոնք որոնք լեարդի հիւանդութիւններ ունին
18 տարեկանէ վեր մարդիկ որոնց վարակամերժ դրութիւնը խանգարուած է կը ներառնէ.
- Մարդիկ որոնք քաղցկեղ ունին (յատկապէս lymphoma, leukemia, multiple myeloma և myelodysplastic syndrome)
- Մարդիկ որոնք վերջերս մարմնի մասի մը կամ ոսկրածուծի պատուաստումներ կատարած են
- Մարդիկ որոնք ունին HIV AIDS
- Մարդիկ որոնք քաղցկեղի համար կ'ենթարկուին քիմիաբուժումի (chemotherapy) կամ ճառագայթաբուժումի (radiotherapy)
- Մարդիկ որոնք դեղեր կ'առնեն որոնք կրնան ճնշել վարակամերժ դրութիւնը
- Մարդիկ որոնք ունին տաունի համախտանիշ (down syndrome)
- Մարդիկ որոնք մտային և ֆիզիքական խիստ անկարողութիւն ունին և տնային խնամքի կարիք ունին
- Մարդիկ որոնք ունին ուղեղալուծանք (cerebral palsy), thalassemia և այլ hemoglobinopathy-ներ և մանգաղի բջիջի հիւանդութիւն և բնածին սրտի հիւանդութիւն
Professor Kidd կ'ըսէ որ բժիշկներ պէտք է վերատեսութեան ենթարկեն բոլոր դեղերը որ մարդ մը կը ստանայ անոնց հակաժահրային այս դեղերու դեղագիր գրելէ առաջ, յատկապէս paxlovid:
Ան ըսաւ նաեւ որ. "Paxlovid կարելի չէ առնել եթէ անձ մը մէկ կամ աւելի դեղեր կ'առնէ: Կարելի չէ առնել եթէ անձը լուրջ երիկամի կամ լեարդի հիւանդութիւն ունի, յղի է կամ կուրծքով կը կերակրէ և սեռային յարաբերութիւններու մէջ է և պզտիկ ունենալու տարիքի մէջ է: Կարեւոր է որ անձը բեղմնականխումի դեղեր առնէ մինչ այս դեղերը կ'օգտագործէ":
Remdesivir միայն մատչելի է շատ ծանր հիւանդ աւստրալիացիներուն, որոնք թթուածինի կարիք ունին կամ բարձր մակարդակի օգնութիւն շնչառութեան համար:
Սակայն, վերջերս Համաշխարհային Առողջապահութեան Կազմակերպութեան (WHO) կողմէ ֆինանսաւորուած ուսումնասիրութիւն մը -ի մէջ ցոյց տոաւ որ remdesivir նշանակալի ազդեցութիւն չ'ունի ՔՈՎԻՏ-19-ով հիւանդներու վրայ որոնք արդէն օդափոխիչի վրայ են: Կամ հիւանդանոց մնացող այլ հիւանդներուն մօտ, դեղը փոքր ազդեցութիւն ունի մահուան դէմ կամ դէպի օդափոխիչի առաջընթացին դէմ (կամ երկուքը):
Monoclonal հակամարմնի բուժումներուն մաս կը կազմեն տարրալուծարաններու մէջ շինուածպրոտէիններ (proteins), որոնք կ'ընդօրինակեն մարմնի հակաժահրային դրութիւնը օգնելու համար որ հեռացուի վտանգաւոր ժահրեր, ներառեալ քորնա ժահրը:
TGA ժամանակաւորապէս վաւերացուց 500 mg (Xevudy) որպէս ներերակային սրսկում 12 տարեկանէն վեր անձերու համար որոնք նուազագոյնը 40 քիլօ են: Անոնք թթուածինի պէտք չ'ունին և հիւանդանոց մնալու կամ մահուան յաւելեալ վտանգի մէջ կը գտնուին:
TGA վերատեսութեան կ'ենթարկէ դեղեր արդիւնաբերող GlaxoSmithKline ընկերութեան դիմում մը աւելի բարձր դեղաչափով դեղը մարդոց համար որոնք կ'ենթադրուի որ վարակուած են Omicron BA.2 տարբերակով:
BA.2 տարբերակը, որ ծանօթ է նաեւ որպէս Օմիքրոնի աննկատելի տարբերակը, ներկայիս տիրապետող տարբերակն է Աւստրալիոյ և այլ երկիրներու մէջ:
Միացեալ Նահանգներու Սնունդի և Դեղի Վարչութիւնը (US Food and Drug Administration), սակայն, չեղեալ համարեց sotrovimab-ի իր թոյլտուութիւնը Ապրիլ 5-ին:
TGA-ի այլ ժամանակաւոր կերպով վաւերացուցած բուժումները կը ներառեն casirivimab + imdevimab (Ronapreve), tocilizumab (Actemra), regdanvimab (Regkirona) և tixagevimab և cilgavimab (Evusheld):
TGA յայտնեց որ մանրէասպան (antibiotic) և այլ դեղեր ինչպէս ivermectin և hydroxychloroquine ազդեցիկ չեն ժահրերու դէմ, որոնք ՔՈՎԻՏ-19 կը պատճառեն և վաւերացուած չեն օգտագործուելու համար Աւստրալիոյ մէջ:
Եթէ այս ախտանիշներէն որեւէ մէկը ունիք, անմիջապէս հեռաձայնել արտակարգ դրութեան ծառայութիւններու 000 թիւին և ըսել հեռախօսավարին որ նախապէս վարակուած էք ՔՈՎԻՏ-19-ով:
Շնչառութեան խիստ դժուարութիւն կամ շնչառութեան դժուարութիւն
- Կուրծքի խիստ ցաւ կամ ճնշում
- Նոր կամ կրկնուող ջերմութիւն
- Կեդրոնացումի երթալով աւելի դժուարութիւն և աճող շփոթութիւն
- Առթննալու դժուարութիւն
Եթէ ՔՈՎԻՏ-19-է բուժուելէ ետք տակաւին այլ ախտանիշներ ունիք, կապ հաստատեցէք ձեր բժիշկին հետ կամ այլ առողջապահական խնամք տրամադրողի մը հետ (աղբիւր. Healthdirect).
SBS յանձնառու կը մնայ տրամադրելու բոլոր ՔՈՎԻՏ-19 թարմացումները Աւստրալիոյ բազմամշակութային և բազմալեցու համայնքներուն: Ապահով մնացէք և տեղեկացուած մնացէք կանոնաւոր կերպով այցելելով :
